Duże zmiany w polskich szkołach. Dzisiaj wchodzi obowiązek nauczania na odległość

W piątek wieczorem w Dzienniku Ustaw ukazały się dwa rozporządzenia ministra edukacji narodowej - nowelizacja rozporządzenia z 11 marca "w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19" oraz rozporządzenie - "w sprawie szczególnych rozwiązań w okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19".

Pierwszy z dokumentów wydłuża do 10 kwietnia okres zawieszenia zajęć w szkołach i przedszkolach na terenie całego kraju i wprowadza od 25 marca obowiązek prowadzenia przez te placówki zajęć z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość. Drugie rozporządzenie określa sposób prowadzenia tego typu lekcji.

Zgodnie nim za realizację zadań przez placówkę ma odpowiadać jej dyrektor. To na nim spocznie obowiązek informowania uczniów, rodziców i nauczycieli o sposobie i trybie realizacji zajęć. Będzie także koordynował współpracę nauczycieli z uczniami lub rodzicami, uwzględniając przy tym potrzeby edukacyjne i możliwości psychofizyczne dzieci i uczniów, w tym także tych objętych kształceniem specjalnym, dzieci, które objęto wczesnym wspomaganiem rozwoju lub uczęszczających na zajęcia rewalidacyjno-wychowawcze.

Dyrektor będzie ustalał, we współpracy z nauczycielami, m.in. tygodniowy zakres treści nauczania do realizacji w poszczególnych oddziałach klas (semestrów) oraz na zajęciach prowadzonych w formach pozaszkolnych. Rozporządzenie obliguje go ponadto do ustalenia, we współpracy z nauczycielami, sposobu monitorowania postępów uczniów oraz sposobu weryfikacji ich wiedzy i umiejętności, w tym również informowania uczniów lub rodziców o postępach w nauce i uzyskanych ocenach. Dyrektor będzie ustalał także warunki i sposób przeprowadzania egzaminów: klasyfikacyjnego, poprawkowego, semestralnego oraz sprawdzianu wiadomości i umiejętności.

Będzie miał ponadto obowiązek ustalenia warunków, sposobu oraz terminów przeprowadzania egzaminów dyplomowych, sposobu dokumentowania realizacji zadań swej placówki. Będzie wskazywał, we współpracy z nauczycielami, źródła i materiały niezbędne do realizacji zajęć (w tym materiały w postaci elektronicznej), z których będą korzystali uczniowie lub ich rodzice. Zapewni też uczniom i rodzicom możliwość konsultacji z nauczycielem prowadzącym zajęcia.

Rozporządzenie wskazuje, że zajęcia z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość będą mogły być realizowane w szczególności z wykorzystaniem materiałów Zintegrowanej Platformy Edukacyjnej, udostępnionej przez MEN pod adresem www.epodreczniki.pl (to bezpłatne, stworzone i administrowane przez resort edukacji narzędzie edukacyjne, które oferuje nauczycielom i uczniom gotowe materiały dydaktyczne), materiałów dostępnych na stronach internetowych MEN i podległych mu jednostek, w tym Centralnej Komisji Egzaminacyjnej i okręgowych komisji egzaminacyjnych oraz materiałów prezentowanych w programach publicznej telewizji i radia. Z rozporządzenia wynika, że prawo wskazania materiałów do nauki będą mieli też sami nauczyciele.

Praca ucznia ma być oceniana. Do kontaktów między uczniami i rodzicami a nauczycielami będą służyły środki komunikacji elektronicznej.

Rozporządzenie MEN reguluje także sposób prowadzenia zajęć z zakresu kształcenia zawodowego, które mają objąć zarówno przedmioty teoretyczne jak i zajęcia praktyczne (jeśli da je się przeprowadzić na odległość). Rozporządzenie dopuszcza jednocześnie modyfikację programu nauczania tak, by np. uczeń miał możliwość odbycia zajęć praktycznych (jeśli niemożliwe będzie prowadzenie ich zdalnie) w następnych latach szkolnych.

Jeśli chodzi o praktyki zawodowe uczniów technikum i szkoły policealnej, zaplanowane do realizacji w okresie, w którym wprowadzono czasowe ograniczenie funkcjonowania szkół, można będzie je odbyć do końca roku szkolnego 2019/2020. W przypadku z kolei realizacji praktyk w okresie ferii letnich, czas trwania zajęć dydaktyczno-wychowawczych dla uczniów odbywających te praktyki nie ulegnie skróceniu w rozumieniu przepisów w sprawie praktycznej nauki zawodu.

Uczniowie będący młodocianymi pracownikami będą mieli, w uzgodnieniu z pracodawcą, możliwość odbycia zajęć praktycznych, zaplanowanych do zrealizowania w okresie, w którym wprowadzono czasowe ograniczenie funkcjonowania jednostek systemu oświaty do końca roku szkolnego 2019/2020 lub w klasach programowo wyższych. W okresie zawieszenia pracy szkół uczniowie ci będą mogli realizować zajęcia z zakresu kształcenia zawodowego teoretycznego lub z zakresu kształcenia ogólnego przewidziane do realizacji w tej samej klasie lub w klasach programowo wyższych.

Rozporządzenie stanowi ponadto, że za okres, w którym uczniowie (mający umowę o pracę) nie będą mogli uczęszczać na zajęcia praktyczne, będzie się pracodawcom wliczał do okresu, za który przysługuje dofinansowanie, które przewiduje ustawa Prawo oświatowe.

W przypadku kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych kształcenie praktyczne niemożliwe do zrealizowania na odległość lub w inny sposób będzie uzupełniane po zakończeniu czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty.

Rozporządzenie stanowi, że zajęcia realizowane z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość lub innego sposobu kształcenia nauczyciel będzie realizował w ramach obowiązującego go przed dniem wejścia w życie rozporządzenia tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych, prowadzonych bezpośrednio z uczniami albo na ich rzecz, a w przypadku godzin zajęć realizowanych powyżej tygodniowego obowiązkowego wymiaru tych godzin – w ramach godzin ponadwymiarowych, o których mowa w Karcie Nauczyciela. Zasady zaliczania do wymiaru godzin poszczególnych zajęć realizowanych z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość lub innego sposobu kształcenia będzie ustalał dyrektor placówki.

Minister edukacji narodowej Dariusz Piontkowski we wtorek w wywiadzie dla telewizji wPolsce.pl tłumaczył, że resort zdaje sobie sprawę, że nie wszyscy nauczyciele i nie wszyscy uczniowie mają dostęp do komputerów i internetu. W przypadku nauczycieli wskazywał, że sprzęt powinni im zapewnić dyrektorzy szkół, wypożyczając szkolne komputery lub dając możliwość pracy w szkolnej pracowni.

Jeśli chodzi o uczniów wymieniał możliwość przekazywania im wydrukowanych materiałów poprzez np. tradycyjną pocztę lub kierowców zatrudnianych przez gminy, a także kontaktowania się z nimi telefonicznie. Jak mówił, rozpatrywana jest też pomoc ze strony MEN i resortu cyfryzacji.

- Będziemy się starali znaleźć dodatkowe środki na zakup komputerów, laptopów tak, aby można było pomóc w przypadkach najtrudniejszych, gdzie są najniższe dochody, jest największa liczba dzieci nieposiadających znacznych środków - poinformował. Dodał, że w ciągu dwóch dni razem z ministrem cyfryzacji przekaże informacje w tej sprawie. Zaapelował też do samorządów, by w miarę możliwości kupowały potrzebny sprzęt.