Trądzik – często ignorowane zagrożenie

Negatywna moc mitu

Trądzik kojarzy się przede wszystkim ze szpecącymi bliznami na skórze, głównie na twarzy i szyi. Nie jest to największe zagrożenie jakie niesie z sobą ta choroba. Do momentu wyleczenia, osoba dotknięta trądzikiem musi zmagać się z negatywnymi komentarzami, żartami na swój temat i objawami dyskryminacji. W dalszej perspektywie może to prowadzić do izolacji, depresji, utraty pewności siebie, niepowodzeń w życiu osobistym i zawodowym. Sytuację dodatkowo komplikuje fakt, że w zwyczajowym dyskursie uważa się to schorzenie za błahe, przemijające wraz z ustabilizowaniem się gospodarki hormonalnej organizmu. Tymczasem, jak podaje portal tradzik.edu.pl, problem dotyczy również osób dorosłych, wśród których zaobserwowano znaczny wzrost liczby zachorowań. Obecnie problem dotyczy przeszło 50% kobiet i 40% mężczyzn po 20 roku życia, a nieleczona choroba skóry może im towarzyszyć nawet w wieku średnim (do 40 roku życia). Oczywiście, skutki społeczne choroby są tym bardziej uciążliwe, im starsza jest osoba, której ona dotyka. Jeśli stan chorobowy utrzymuje się przez dłuższy czas, problemy z funkcjonowaniem w wymiarze społecznym nasilają się, a do problemów natury emocjonalnej może dołączyć także zrezygnowanie, depresja lub apatia.

Kluczowe rozpoznanie

Leczenie trądziku z reguły, niestety, jest długim procesem i nierzadko dość złożonym (łączącym w sobie kilka różnych rodzajów terapii). Dla zapewnienia właściwej skuteczności podjętych działań konieczna jest właściwa diagnoza. Trądzik ma wiele odmian i każda z nich wymaga innych metod leczenia. Zaleca się więc powierzenie diagnozy i wyznaczenie planu terapii lekarzowi, ponieważ w większości przypadków metody „domowe” głównie szkodzą lub pozostają obojętne wobec przyczyny choroby.

Jak podaje portal https://www.dermatolog.pl, poza trądzikiem niemowlęcym, który dotyczy dzieci do 1 roku życia, choroba ma kilka odmian. Bez prawidłowego rozpoznania skuteczne wyleczenie którejkolwiek z nich może okazać się bardzo utrudnione lub wręcz niemożliwe.

Pod nazwą trądziku pospolitego kryje się grupa chorób skóry, w których występowanie łojotoku współistnieje z wyraźnymi zmianami skórnymi. Wykwity, wypryski, torbiele i cysty są wypełnione płynem surowiczo-ropnym. Skuteczne leczenie polega zazwyczaj na podawaniu leków i terapii objawowej.

Trądzik różowaty objawia się krostkami lub rumianiami o charakterystycznej, bladoróżowej barwie. Przyczyną choroby jest łojotok oraz uwarunkowane genetycznie zaburzenia naczynioworuchowe (częste czerwienienie się większych fragmentów skóry na skutek spożywania alkoholu, zmęczenia, stresu, itd.). Ta odmiana trądziku pozostawiona dłużej bez leczenia może skutkować poważnymi komplikacjami – trwający dłużej stan zapalny niekiedy powoduje groźne urazy okulistyczne.

Trądzik bliznowcowy atakuje najczęściej w okolicach karku, szyi i ramion. Charakterystycznym objawem są zapalne krostki i grudki, które mogą po pewnym czasie łączyć się w zgrubienia (keloidy). Powodują one punktowe łysienie, a same keloidy mogą łączyć się z sobą i tworzyć zespoły dużych, szpetnych narośli.

Charakterystyczne dla naszych czasów są odmiany: polekowa i zawodowa. W obu przypadkach równowagę hormonalną organizmu i/lub stan skóry naruszają substancje chemiczne przyjmowane przez pacjenta. W tym sensie, trądzik polekowy można traktować jako skutek uboczny podjętej agresywnej terapii lekowej, dotyczącej innego schorzenia (szczególnie w przypadku chorób gruczołu tarczowego, przyjmowania barbituranów czy silnych leków sterydowych). Odmiana zawodowa jest zwykle związana z pracą w przemyśle chemicznym, gdzie przetwarza się ropę naftową, oleje mineralne, czy związki chloru.

Zaburzenia w produkcji androgenów i testosteronu prowadzą do trądziku ropowiczego. Stanowi on niejako kontynuację „klasycznej” formy choroby – nieleczone zwykłe wykwity mogą zmienić się z czasem w formę torbielowatych zmian ropnych. Ich usunięcie może pozostawić na skórze trwałe ślady w postaci nieregularnych blizn lub przebarwień. Tę formę schorzenia leczy się zazwyczaj antybiotykami w połączeniu z zabiegami kosmetycznymi.

Podobny charakter ma trądzik piorunujący. Poza zmianami ropnymi i martwiczymi mogą pojawiać się również silne bóle mięśniowe, a obszar występowania dotyczy często sporych połaci skóry twarzy, pleców, i klatki piersiowej. Chorobę należy leczyć szybko – zazwyczaj mocnymi dawkami kortykosteroidów oraz leczeniem miejscowym poprzez aplikację okładów odkażających.

Skumulowane efekty kilku odmian choroby występują w trądziku skupionym. Mogą w nim występować stany zapalne i zmiany skórne, a także przetoki, blizny koloidalne, ropienie i in. Przyczyną powstawania trądziku skupionego jest rogowacenie ujść mieszków włosowych na skutek ponadnormatywnego wydzielania łoju. Leczenie, podobnie jak w innych odmianach, wykorzystuje silne środki farmaceutyczne (gł. antybiotyki), kwasy, czy metody fizyczne (krioterapia, laseroterapia, etc.).

Przygotowanie terapii

Kluczowym elementem większości terapii jest zmiana stylu życia oraz farmakoterapia. W pierwszym przypadku chodzi głównie o kwestie higieny skóry (zapobieganie zbytniemu przesuszaniu czy uszkodzeniom) oraz złagodzenie sposobu odżywiania. Leczeniu trądziku sprzyja bowiem rezygnacja z produktów o wysokim stopniu przetworzenia oraz potraw pikantnych i tłustych. Kluczowe jest także dostarczanie organizmowi wielu witamin we właściwych proporcjach – artykuł widoczny pod adresem: https://www.tradzik.edu.pl/tabletki-na-tradzik/ wymienia najważniejsze z nich.

Dla samej terapii silnymi lekami ważne jest, aby ściśle przestrzegać zaleceń lekarza oraz systematycznie informować go o wszystkich zmianach. Powikłania trądzikowe często wchodzą w skład innych, poważniejszych zagrożeń dla organizmu jak choćby syndrom HAIR-AN, wrodzony przerost nadnerczy czy zespół wielotorbielowych jajników, tak więc każdy niepokojący objaw lub odstępstwo od planu leczenia powinny być natychmiastowo zgłaszane.

Skumulowany efekt małych zaniechań

Trądzik, we wszystkich swoich odmianach, jest w pewnym sensie odbiciem wszelkich negatywnych zmian w stylu życia współczesnych społeczeństw. Niewłaściwa dieta, niski poziom świadomości higienicznej, ignorowanie wyraźnych objawów chorobowych czy długotrwała praca w szkodliwych warunkach prowadzą początkowo do mało uciążliwych form trądziku, ale nieleczone potrafią czynić ogromne spustoszenie w układzie skórnym oraz gospodarce hormonalnej organizmu. Obserwowany od lat trend wydłużenia się wieku pacjentów, którym dokucza ta choroba, wskazują na to, że nasz styl życia jest coraz bardziej niezdrowy. Pierwsze objawy trądziku, niezależnie od wieku pacjenta i okoliczności, w jakich wystąpiły, należy potraktować jak bardzo poważny sygnał, świadczący o alarmowej sytuacji pod powierzchnią skóry. W takiej sytuacji, podjęcie natychmiastowych działań (przede wszystkim konsultacji dermatologicznych i endokrynologicznych) jest koniecznością, która pozwoli uchronić się przed poważnymi konsekwencjami.