Szanowny Czytelniku!
Dzięki reklamom czytasz za darmo. Prosimy o wyłączenie programu służącego do blokowania reklam (np. AdBlock).
Dziękujemy, redakcja Dziennika Wschodniego.
W dobie rosnącej świadomości społecznej na temat nadużyć i nieprawidłowości w miejscu pracy, rola sygnalistów jest coraz większa. Sygnaliści czyli osoby zgłaszające nieprawidłowości, często narażają się na poważne konsekwencje za swoją odwagę. Dlatego tak ważne jest, aby państwo zapewniło im odpowiednią ochronę prawną. W Polsce krokiem w tym kierunku jest ustawa z dnia 14 czerwca 2024 roku o ochronie sygnalistów, która wprowadza nowe standardy ochrony i wspierania osób zgłaszających nieprawidłowości. W tym artykule przybliżymy Wam kim jest sygnalista, jakie zasady ochrony wprowadza nowa ustawa oraz od kiedy przepisy te wejdą w życie.
Kto to jest sygnalista w pracy?
Sygnalista w pracy to osoba, która ujawnia nieprawidłowości, nadużycia lub inne naruszenia prawa w miejscu pracy. Do tego służyć może np. zewnętrzna aplikacja dla sygnalistów na GoWhistle.com lub wewnętrzny system. Takie osoby działają w interesie publicznym, zgłaszając działania, które mogą szkodzić społeczeństwu, firmom czy instytucjom. Sygnalista może być:
- pracownikiem
- kontrahentem
- klientem
- innym podmiotem związanym z daną organizacją
Wielu sygnalistów naraża się na różnego rodzaju represje, takie jak zwolnienia, degradacje, mobbing czy inne formy odwetu. Dlatego niezwykle ważne jest, aby takie osoby były odpowiednio chronione przez prawo. W Polsce ochrona sygnalistów została uregulowana ustawą z dnia 14 czerwca 2024 roku o ochronie sygnalistów.
Opis zasad
Ustawa o ochronie sygnalistów wprowadza szereg przepisów mających na celu zapewnienie ochrony osobom zgłaszającym nieprawidłowości. Główne zasady obejmują:
- Anonimowość i poufność zgłoszeń - Sygnalista w pracy ma prawo do zachowania anonimowości. Pracodawcy oraz inne podmioty zobowiązane są do stworzenia bezpiecznych kanałów komunikacji, które gwarantują poufność zgłoszeń. Systemy sygnalistów muszą być zatem poufne.
- Zakaz represji - Ustawa jednoznacznie zabrania jakichkolwiek działań odwetowych wobec sygnalistów. Osoby, które zdecydują się na zgłoszenie nieprawidłowości, są chronione przed zwolnieniami, degradacjami, mobbingiem i innymi formami represji.
- Procedury zgłoszeniowe - Organizacje są zobowiązane do wprowadzenia wewnętrznych procedur umożliwiających dokonywanie zgłoszeń. Pracodawcy muszą zapewnić dostęp do systemów umożliwiających bezpieczne i anonimowe zgłaszanie nieprawidłowości.
- Wsparcie dla sygnalistów - Ustawa przewiduje wsparcie prawne i psychologiczne dla sygnalistów. Osoby zgłaszające nieprawidłowości mogą liczyć na pomoc w zakresie ochrony swoich praw oraz poradnictwa w trudnych sytuacjach.
- Obowiązek reakcji - Organizacje do których wpłynęło zgłoszenie, są zobowiązane do jego rozpatrzenia i podjęcia odpowiednich działań. Obsługa sygnalistów zakłada, że sygnalista w pracy musi być poinformowany o wyniku przeprowadzonego dochodzenia oraz podjętych krokach.
Od kiedy ustawa wejdzie w życie?
Ustawa o ochronie sygnalistów, przyjęta 14 czerwca 2024 roku zacznie obowiązywać po upływie 3 miesięcy od daty ogłoszenia, co oznacza, że wejdzie w życie 25 września 2024 roku. Jednak przepisy dotyczące zgłoszeń zewnętrznych będą obowiązywać dopiero po 6 miesiącach od daty ogłoszenia czyli od 25 grudnia 2024 roku.
Celem wprowadzenia tej ustawy jest zagwarantowanie efektywnej ochrony sygnalistów oraz promowanie przejrzystości i uczciwości w miejscu pracy. Dlatego pracodawcy oraz inne organizacje muszą przygotować się na wdrożenie nowych przepisów, co obejmuje stworzenie odpowiednich systemów zgłoszeń i zapewnienie wsparcia dla osób zgłaszających nieprawidłowości.
Nowe technologie wspierające sygnalistów
Wraz z wejściem w życie ustawy o ochronie sygnalistów, rośnie znaczenie nowoczesnych technologii wspierających proces zgłaszania nieprawidłowości i systemy sygnalistów. Przykładem takich rozwiązań jest aplikacja GoWhistle która oferuje kompleksową obsługę sygnalistów. Dzięki niej użytkownicy mogą bezpiecznie i anonimowo zgłaszać naruszenia, a także śledzić status swoich zgłoszeń.
GoWhistle to nowoczesna aplikacja dla sygnalistów która ułatwia komunikację i zapewnia pełną poufność. Obsługa sygnalistów poprzez tę aplikację umożliwia pracodawcom monitorowanie zgłoszeń i podejmowanie odpowiednich działań, co jest zgodne z wymogami nowej ustawy.
Wprowadzenie takich systemów może znacznie zwiększyć efektywność procesów zgłaszania nieprawidłowości oraz poprawić zaufanie pracowników do mechanizmów ochrony ich praw. To kluczowy element budowania kultury organizacyjnej opartej na transparentności i uczciwości.
