Komu należy się pomoc z państwowej kieszeni

Komu i na jakich zasadach? - pyta pani Maria z Lublina.

Mimo siedmiu lat obowiązywania Ustawy o dodatkach mieszkaniowych, wiedza o możliwości korzystania z tej formy pomocy jest dość dziurawa. Dodatek jest dopłatą do kosztów utrzymania mieszkania lub domu i może go otrzymać każdy, nawet właściciel domku jednorodzinnego, jeśli jego sytuacja materialna go do tego uprawnia.

Dodatek mieszkaniowy nie jest przyznawany uznaniowo. Wystąpić o niego może osoba z tytułem prawnym do lokalu i spełniająca warunki Ustawy o dodatkach mieszkaniowych. A więc:
• najemcy mieszkań komunalnych, zakładowych, prywatnych,
• członkowie spółdzielni z mieszkań lokatorskich i własnościowych,
• właściciele mieszkań lub domów jednorodzinnych,
• osoby, które płacą odszkodowanie za zajmowanie lokalu bez tytułu prawnego, jeśli przysługuje im prawo do lokalu zamiennego lub socjalnego.

O dodatek można wystąpić, jeśli średni dochód na jedną osobę w gospodarstwie domowym nie przekracza:
• dla osoby mieszkającej samotnie (gospodarstwo jednoosobowe) - 175 proc. kwoty najniższej emerytury (obecnie 1045,55 zł),
• w gospodarstwie wieloosobowym (rodzina złożona co najmniej z dwu osób, w tym także np. z konkubentem) - 125 proc. kwoty najniższej emerytury (746,82 zł).
Prawdziwość danych weryfikuje pracownik socjalny poprzez wywiad środowiskowy. Może on zażądać od wszystkich członków rodziny oświadczenia o stanie majątkowym, złożonego pod rygorem odpowiedzialności karnej. Ustalenia wywiadu środowiskowego mogą być podstawą odmowy przyznania dodatku.

Prawo do dodatku mieszkaniowego przysługuje, jeśli powierzchnia mieszkania zajmowanego przez osobę starającą się o wsparcie nie przekracza określonych normatywów. Możliwa jest 30-procentowa tolerancja (lub o 50 proc., jeśli powierzchnia pokojów i kuchni w całym mieszkaniu nie przekracza 60 proc.).

Podstawowa powierzchnia normatywna
• dla jednej osoby - 35 mkw.
• dla dwóch osób - 40 mkw.
• dla trzech osób - 45 mkw.
• dla sześciu osób - 70 mkw.

Każdemu następnemu lokatorowi przysługuje zwiększenie metrażu o 5 mkw. Np. 8-osobowa rodzina zachowuje prawo do dodatku mieszkając na
80 mkw.

Dodatek jedynie pomniejsza czynsze (u najemców), koszty eksploatacji i remontów (spółdzielnie mieszkaniowe), koszty zarządzania we wspólnotach itp. Przy obliczeniach uwzględnia się opłaty za ciepło, wodę i wywóz nieczystości. Górną granicę dodatku mieszkaniowego stanowi pułap 70 proc. faktycznie ponoszonych kosztów.

Dodatek jest mniejszy od normatywnych wydatków o określony procent dochodów gospodarstwa. Dla osoby samotnej jest to 15 proc. (20 proc.), dla 2-4 osób - 12 proc. (15 proc.), a dla 5 i więcej - 10 proc. (12 proc.) Liczby w nawiasach odnoszą się do przypadków, gdy średni miesięczny dochód w gospodarstwie jednoosobowym mieści się w przedziale 150-175 proc. kwoty najniższej emerytury (obecnie 896,19-1045,56 zł), a w gospodarstwie wieloosobowym 100-125 proc. tej kwoty (597,46-746,83 zł).

Poza tym, zawsze porównuje się ponoszone wydatki z wydatkami najemców mieszkań komunalnych należących do gminy, w której zainteresowany stara się o dodatek.

Dodatek mieszkaniowy nie przysługuje z urzędu. Na wniosek osoby uprawnionej do dodatku przyznaje go wójt, burmistrz lub prezydent miasta, w drodze decyzji administracyjnej, która powinna być wydana w ciągu miesiąca od dnia złożenia wniosku. Dodatek przyznaje się na pół roku, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po dniu złożenia wniosku. Jeśli ma być wypłacany nadal, starania trzeba powtórzyć.

Tylko właściciele domów jednorodzinnych otrzymują dodatek bezpośrednio do rąk. Przyznane innym wnioskodawcom pieniądze wpływają na konto administracji domu. Resztę należności za czynsz wpłaca lokator. Jest wręcz mobilizowany do ich uiszczania pod rygorem wstrzymania dodatku. Wystarczy nie zapłacić reszty czynszu tylko za 3 miesiące!

Na mieszkania bez c.o. i ciepłej wody przysługuje ryczałt opałowy, wypłacany do ręki lokatora. Jest on składnikiem dodatku mieszkaniowego. Ryczałt wynosi:
• z tytułu braku c.o. - 5 kWh x 41 gr/mkw. powierzchni mieszkania,
• z tytułu braku ciepłej wody - 20 kWh x 41 gr/os.,
• z tytułu braku gazu - 10 kWh x 41 gr na pierwszą osobę, każda następna: 2 kWh x 41 gr.

Ostateczne stawki zależą od cen c.o., ciepłej wody i gazu w miejscowości, w której mieszka osoba starająca się o dodatek.

Zależnie od ustaleń gminy, pokrycie ryczałtu opałowego może się wahać od 50 do 90 proc.

kierownik Wydziału Spraw Mieszkaniowych Urzędu Miasta Lublin

Liczba wniosków o przyznanie dodatków mieszkaniowych utrzymuje się na poziomie 19 tys. Wzrostu można się spodziewać po podwyżce stawek czynszów komunalnych. Ich ilość ogranicza weryfikacja dokonywana w trakcie wywiadów środowiskowych, eliminująca np. tych, którzy mają dochód większy
od deklarowanego, tych, którzy wyjechali, czy też zamieszkujących lokal w mniejszej liczbie osób niż podali we wniosku.

Najwyższe dopłaty są w zasobach komunalnych, bo należności uwzględniane w dodatku (stawka bazowa czynszu 5,07 zł/mkw.) są wyższe niż np. w mieszkaniach spółdzielczych. Dodam, że właściciele kamienic prywatnych, podwyższający czynsz swoim lokatorom, nie mogą liczyć na rekompensowanie go dodatkami mieszkaniowymi. Nie wyjdziemy ponad stawkę komunalną.