Jak ich rozpoznać?

• Jak wygląda, zachowuje się i co robi uczeń, który jest sprawcą/ofiarą/świadkiem szkolnej przemocy?
Sprawca: To ktoś impulsywny i silny fizycznie.
Ma potrzebę dominacji. Przyjemność sprawia
mu władza i zagrażanie innym. Łatwo wpada w złość. Z trudem poddaje się normom. Bywa agresywny wobec dorosłych. Przez innych jest postrzegany jako "twardy”, "ostry”, "mocny”. Choć nie pod względem osiągnięć w nauce. Często popada w złe towarzystwo. Bywa
że kradnie, pije alkohol. Zdobywa pewną popularność, choćby wśród niewielkiej liczby rówieśników - większą w szkole podstawowej niż w średniej. W domu najczęściej sam jest ofiarą przemocy.
Ofiara: Nosi brzydkie przezwisko, jest wyśmiewana. Inni wydają jej rozkazy i urządzają sobie zabawy jej kosztem. Jest potrącana, popychana, kopana i nie umie się obronić. Często płacze. Jej rzeczy są odbierane, niszczone lub rozrzucane. Często jest izolowana. Trzyma się blisko dorosłych, np. nauczyciela. Ma trudności w wypowiadaniu się w klasie. Opuszcza się w nauce. Boi się chodzić
do szkoły. Ma niespokojny sen, krzyczy w nocy.
Świadek: Próbuje coś zrobić. Szuka pomocy u dorosłych. Ale jednocześnie wycofuje się, zachowuje się biernie. Udaje, że nie widzi. Unika trudnych sytuacji.
• Co myśli sprawca/ofiara/świadek?
Sprawca: Chce pokazać, że jest najlepszy, najsilniejszy. Uważa, że ofiara sama się prosiła o bicie. Zależy mu na tym, by inni się go bali.
Ofiara: Zastanawia się, dlaczego akurat ona jest maltretowana. Czasami myśli, że zasługuje na dokuczanie. Martwi się, że nikogo nie obchodzi i że nikt nie chce jej pomóc.
Świadek: Myśli zarówno o sprawcy, ofierze, jak i osobach dorosłych. Zastanawia się, jak sprawca może coś takiego robić. Ale jednocześnie boi się ataku z jego strony. Dlatego woli się nie narażać. Ofierze współczuje. Dziwi się, że ona nic nie robi i przypuszcza, że może jest sama temu winna. Chce, żeby ktoś z dorosłych to w końcu przerwał. Martwi się, że nikt nic nie robi i pozwala na takie zachowanie.
• Czego potrzebuje sprawca/ofiara/świadek?
Sprawca: Akceptacji rówieśników i dorosłych. Zrozumienia, wysłuchania, uwagi. Możliwości wykazania się, osiągnięcia sukcesu. Umiejętności radzenia sobie ze złością i frustracją.
Ofiara: Akceptacji i zrozumienia. Chce znów być członkiem grupy, tak by poczuć się wartościową osobą. Liczy na wsparcie i pomoc.
Świadek: Czeka na interwencję dorosłych. Chce zapewnienia bezpieczeństwa i możliwości odreagowania.

Mieliśmy w klasie kolegę, strasznego kujona i lizusa. Nauczyciele go lubili. My nie, bo nie pozwalał ściągać i odpisywać pracy domowej. Najbardziej dokuczali mu chłopcy z klasy. Czasami go bili, ale tak lekko. Chowali mu zeszyty i plecak, zabierali buty w szatni. Nauczyciele myśleli, że go lubimy, a on sam chyba nikomu się nie skarżył. Raz jak nauczycielki nie było w klasie, to chłopaki napluli mu w zeszyty i podarli książki. Następnego dnia nie było go na lekcjach. Potem dowiedzieliśmy się, że się przeniósł do innej szkoły.
Ania, 12 lat


Jest sporo gnębionych osób. Jednego kolesia wykąpali pod prysznicem w ubraniu. Innemu na basenie wrzucili kupę do spodni. Przyjechała po niego matka, bo nie miał jak wrócić do domu.
Uczeń


Co tydzień facet od fizyki wymyśla nowe epitety na nasz temat. Okazało się, że jesteśmy głupsi nawet od koparki.
Licealista