Przeglądarka, z której korzystasz jest przestarzała.

Starsze przeglądarki internetowe takie jak Internet Explorer 6, 7 i 8 posiadają udokumentowane luki bezpieczeństwa, ograniczoną funkcjonalność oraz nie są zgodne z najnowszymi standardami.

Prosimy o zainstalowanie nowszej przeglądarki, która pozwoli Ci skorzystać z pełni możliwości oferowanych przez nasz portal, jak również znacznie ułatwi Ci przeglądanie internetu w przyszłości :)

Pobierz nowszą przeglądarkę:

Kraj Świat

12 marca 2016 r.
14:31

Gdy strumień lodu płynie z wolna. Naukowcy badają jak zachowuje się lądolód

0 0 A A

Ok. 20 tys. lat temu tereny dzisiejszej Wielkopolski pokrywał lądolód skandynawski. W nim przemieszczały się nie tyle rzeki prowadzące wodę, co strumienie... lodu

AdBlock
Szanowny Czytelniku!
Dzięki reklamom czytasz za darmo. Prosimy o wyłączenie programu służącego do blokowania reklam (np. AdBlock).
Dziękujemy, redakcja Dziennika Wschodniego.
Kliknij tutaj, aby zaakceptować

Przyzwyczajeni jesteśmy do tego, że w strumieniach płynie woda. Ale okazuje się, że w obrębie lądolodu powszechnym zjawiskiem są strumienie lodowe - usiana jest nimi np. Antarktyda. Lód przemieszcza się w nich bardzo powoli - na Antarktydzie pokonuje średnio 200-400 m na rok, a w pobliżu ujścia strumienia do oceanu nawet 1200 m na rok.

To może się wydawać niewiele, ale jeśli zjawisko to trwa przez długi czas i zachodzi na ogromnych terenach, ma to spore znaczenie m.in. dla prognozowania zmian klimatycznych. Szacuje się że za pośrednictwem strumieni lodowych do oceanu światowego wyprowadzane jest z Antarktydy nawet 90 proc. masy lodu. U ujścia tych strumieni występują największe lodowce szelfowe na świecie.

– Chcemy zrozumieć jak zachowuje się lądolód, jaka jest jego dynamika i jak on może ewoluować w przyszłości, np. kiedy nastąpi ocieplenie klimatu i podniesienie poziomu oceanów – mówi prof. Wojciech Wysota z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Mechanizmy zachodzące we współczesnych strumieniach lodowych - zwłaszcza u ich podłoża - badać jest jednak bardzo trudno. Stosuje się np. badania satelitarne (np. radarowe) oraz dokonuje się wierceń. Naukowcy znaleźli jednak pewną drogę, by dowiedzieć się więcej o tym, jak właściwie sunie strumień lodu. Wystarczy zbadać, jak wyglądają tereny, po których dawniej płynęły strumienie lodowe.

Takie pozostałości po dawnych strumieniach lodu można zaobserwować np. pod Poznaniem, w okolicach Środy Wielkopolskiej.

– Takim elementem świadczącym, że w Wielkopolsce podczas ostatniego zlodowacenia istniały strumienie lodowe, są m.in. wielkoskalowe wały moreny dennej – opowiada prof. Wysota.

Badacz zwraca uwagę, że wały moreny dennej są widoczne w ukształtowaniu terenu - to podłużne wyniesienia i obniżenia powierzchni ziemi o niewielkiej wysokości 2-4 m.

Te proste wały biegnące na Wielkopolsce z północnego zachodu na południowy wschód zajmują ponad 1000 km kw. Każdy z nich ma szerokość 500-700 metrów i długość kilku - kilkunastu km. Formy te powstały 20 tys. lat temu i pozostawił je po sobie Odrzański Strumień Lodowy.

Naukowcy postanowili zbadać wewnętrzną budowę wałów. Wykonano profile georadarowe i pobrano próbki gliny lodowcowej do szczegółowych badań.

Okazało się, że wały zbudowane są z jednorodnej gliny lodowcowej i nie ma w nich obecnych warstw czy nasunięć i fałdów. Dzięki temu można wysnuć pewne wnioski dotyczące m.in. możliwych mechanizmów ruchu lodowca.

– Badania te pokazały, że miękkie, nasycone wodą osady ułatwiają poruszanie się lądolodu – podsumowuje profesor.

 Badacz zaznacza, że podobne mechanizmy mogą zachodzić również i we współczesnych strumieniach lodowych. Jak przyznaje, precyzyjniejsza wiedza o tym, jak poruszają lodowce, da możliwość prognozowania zmian w dynamice lodowców. Oraz tego, jak przełoży się to na zmiany klimatyczne i podniesienie poziomu oceanu na kuli ziemskiej.

Czytaj więcej o:

Pozostałe informacje

Naprawa ulicy tak, ale nie kosztem drzew. Mieszkańcy nadal walczą

Naprawa ulicy tak, ale nie kosztem drzew. Mieszkańcy nadal walczą

Chcą naprawy nawierzchni swojej ulicy, ale bez wycinki drzew. Mieszkańcy ulicy Kościuszki wciąż walczą o zachowanie zieleni przed kamienicami. Ratusz odpowiada, że prowadzi rozmowy ze wspólnotami.

Edach Budowlani Lublin mają wolną sobotę

Edach Budowlani Lublin mają wolną sobotę

Nie odbędzie się mecz 12. kolejki: Edach Budowlani Lublin - Budo 2011 Aleksandrów Łódzki, który był planowany na sobotę.

W pożarze stracili dom. Rodzina prosi o wsparcie

W pożarze stracili dom. Rodzina prosi o wsparcie

Tuż przed Świętami Wielkanocnymi życie rodziny z miejscowości Horodyszcze – Kolonia w gminie Chełm legło w gruzach. Pożar strawił ich dom. Co gorsza, mąż i ojciec rodziny próbując ugasić ogień doznał poważnych poparzeń, trafił do szpitala, jest w śpiączce. Pogorzelcy zwracają się z prośbą o wsparcie.

Zamojszczyzna wiosennie - zaproszenie na koncert w ZDK
6 kwietnia 2024, 17:00

Zamojszczyzna wiosennie - zaproszenie na koncert w ZDK

Chodzenie z Gaikiem, z Kogucikiem, z Marzanką oraz wiązanki tańców regionalnych i narodowych - złożą się na Koncert Wiosenny Zespołu Pieśni i Tańca Zamojszczyzna.

Jubileuszowy koncert Lubelskiej Federacji Bardów
2 kwietnia 2024, 20:00

Jubileuszowy koncert Lubelskiej Federacji Bardów

Lubelska Federacja Bardów obchodzi w tym roku jubileusz 25-lecia. Z okazji jubileuszu oraz 19 rocznicy śmierci Jana Pawła II, Miasto Lublin zaprasza na koncert „Miłość mi wszystko wyjaśniła”, który odbędzie się 2 kwietnia w Bazylice oo. Dominikanów.

Miliony dla szpitala dziecięcego. Będzie na leki i nowy sprzęt

Miliony dla szpitala dziecięcego. Będzie na leki i nowy sprzęt

Prawie 3 mln złotych otrzymał Uniwersytecki Szpital Dziecięcy w Lublinie. Ten zastrzyk finansowy pozwoli to na realizację bieżących inwestycji oraz zakup leków czy sprzętów.

Złodziej perfum aresztowany. Posiedzi 3 miesiące albo dłużej

Złodziej perfum aresztowany. Posiedzi 3 miesiące albo dłużej

Grozi mu 10 lat więzienia. Na wyrok najpewniej poczeka za kratkami, bo sąd już zdecydował się aresztować 20-latka z Międzyrzeca Podlaskiego.

PSL składa zawiadomienie. CBA zajmie się urzędem marszałkowskim?

PSL składa zawiadomienie. CBA zajmie się urzędem marszałkowskim?

Czy z zasadami podziału środków publicznych dokonanego przez marszałka województwa lubelskiego wszystko było w porządku? Działacze PSL chcą, by zajęło się tym Centralne Biuro Antykorupcyjne. Zapowiedzieli, że będą o to wnioskować.

Wielkanoc. To czas na babkę i mazurek

Wielkanoc. To czas na babkę i mazurek

Paulina Golianek i Monika Niedźwiadek z Koła Gospodyń Wiejskich w Konopnicy już szykują święta. A my mamy dla was przepisy na mazurek i babkę z pierwszej ręki.

Starszy pan nie żyje. Ciężarówka potrąciła go, gdy był na pasach

Starszy pan nie żyje. Ciężarówka potrąciła go, gdy był na pasach

Lekarzom nie udało się uratować życia mężczyzny, który dzisiaj rano w Chełmie został potrącony przez ciężarówkę.

Tutaj wybory to czysta formalność. Kandydat na wójta jest jeden

Tutaj wybory to czysta formalność. Kandydat na wójta jest jeden

Kiedy nie ma konkurencji, to głosowanie staje się formalnością. Tak jak w gminie Obsza w powiecie biłgorajskim. Tam już wiadomo, kto zostanie wójtem. Znany jest też skład prawie połowy nowej rady. Jak to możliwe?

Święta spędzi za kratkami. Wszystko przez narkotyki

Święta spędzi za kratkami. Wszystko przez narkotyki

To nie będzie wesoła Wielkanoc dla 21-latka z gminy Trawniki. Młody mężczyzna został zatrzymany z taką ilością narkotyków, że sąd postanowił go aresztować tymczasowo na 3 miesiące.

Roztrzaskał głowę Matce Boskiej. Zarzut obrazy uczuć religijnych dla 43-latka

Roztrzaskał głowę Matce Boskiej. Zarzut obrazy uczuć religijnych dla 43-latka

Nie tylko za zniszczenie mienia, ale również obrazę uczuć religijnych odpowie 43-latek z Lubartowa, który dokonał dewastacji przydrożnej kapliczki z figurą Matki Boskiej.

Motor Lublin wzmacnia sztab szkoleniowy. Nowy asystent z Finlandii

Motor Lublin wzmacnia sztab szkoleniowy. Nowy asystent z Finlandii

Sporo pozmieniało się w ostatnich tygodniach, jeżeli chodzi o sztab szkoleniowy Motoru. Goncalo Feio w roli pierwszego trenera zastąpił Mateusz Stolarski. Prawą ręką 31-latka został za to Przemysław Jasiński. A w czwartek klub z Lublina poinformował, że w zespole pojawił się nowy asystent – pochodzący z Finlandii Rasmus Jansson.

Pieniądze leżą na unijnym stole. Minister o eurograntach

Pieniądze leżą na unijnym stole. Minister o eurograntach

Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz, minister funduszy i polityki regionalnej, w środę odwiedziła Puławski Park Naukowo-Technologiczny. Zachęcała do aplikowania o granty przyznawane przez Komisję Europejską.

ALARM24

Widzisz wypadek? Jesteś świadkiem niecodziennego zdarzenia?
Alarm24 telefon 691 770 010

Wyślij wiadomość, zdjęcie lub zadzwoń.

Kliknij i dodaj swojego newsa!