Za trzy tygodnie w wyborach zdecydujemy o przyszłości naszych małych ojczyzn. A już piątek będziemy rozmawiać o tym, dlaczego samorząd jest tak ważny i jak się zmienił w ciągu 25 lat od reformy administracyjnej w 1999 roku
W tym roku świętujemy 25 lat samorządu w Polsce.
– Samorząd zmienił się w tym sensie, że samorządowcy zdają sobie sprawę z tego, jak mogą wpłynąć na otoczenie. To była na pewno jedna z najważniejszych reform – tłumaczy dr hab. Robert Szwed, kierownik Katedry Kultury Medialnej na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. – Zgodnie z zasadą pomocniczości to znaczy taką, że na tym poziomie lokalnym mieszkańcy i samorządowcy najlepiej wiedzą, jak wydawać te pieniądze i dzięki temu na przykład decyzje o tym, że należy zbudować jakieś lokalne przedszkole albo właśnie plac zabaw, podejmowane są przez samorządy.
Reforma administracyjna Polski zmieniła podział administracyjny naszego kraju. Jej głównym skutkiem było wprowadzenie trójstopniowej struktury podziału terytorialnego oraz utworzenie instytucji samorządu terytorialnego w powiatach i województwach. Weszła w życie 1 stycznia 1999 roku i stanowiła jedną z czterech reform rządu Jerzego Buzka.
Minione cztery lata to był niezwykle trudny okres: pandemia, wojna w Ukrainie, inflacja. Jak te wydarzenia wpłynęły na samorząd?
– Myślę, że gdyby każdy z nas spojrzał na swoje plany z 2019 roku, tuż przed wybuchem pandemii, z dzisiejszej perspektywy, byłby zaskoczony, jak bardzo Covid wpłynął na naszą rzeczywistość i jak wiele naszych planów nie udało się przez to zrealizować, bo nagle zmieniły się priorytety – komentuje Krzysztof żuk, prezydent Lublina. – Dla Lublina takim priorytetem w czasie Covid stało się zaopiekowanie się wszystkimi mieszkankami i mieszkańcami, którzy potrzebowali pomocy. Przypomnę, że mieliśmy do czynienia z izolacją osób chorych, w tym osób mieszkających samotnie, którym trzeba było dostarczyć podstawowe produkty, podobnie jak osobom starszym, obawiającym się wychodzenia z domu. Wdrożyliśmy cały, kosztowny system skutecznej pomocy. Mieliśmy także do czynienia z ograniczeniem działalności przedsiębiorstw, instytucji i placówek, co wymagało od miasta wdrożenia działań pomocowych w postaci obniżania podatków i opłat. Chwilę później kolejnym takim ciosem stała się wojna i kryzys uchodźczy, z którym nasze miasto mierzyło się bardzo mocno. Stanęliśmy na wysokości zadania, ale również wielkim kosztem.
O samej reformie, o jej skutkach i wreszcie o wyzwaniach stojących przed polskim samorządem i samorządowcami, będą rozmawiać uczestnicy kongresu Mój powiat, moje miasto.
Wydarzenie zostało podzielone na cztery panele. Nie zabraknie przedstawicieli Urzędu Marszałkowskiego, lokalnych polityków, ekspertów, a przede wszystkim: samych samorządowców.
To doskonała okazja do spojrzenia na przeszłość, teraźniejszość i przyszłość polskiego samorządu z innej perspektywy.
Rządy się zmieniają, a są te same wyzwania: zbyt dużo zadań zrzucanych jest na samorządy, a system finansów publicznych nie pokrywa ich kosztów należycie. Na pewno wszyscy też narzekają na nadmiar prawa. Ja obserwowałem przez wszystkie kadencje jak rosła sprawozdawczość. Teraz my w zasadzie niektóre rzeczy, to co miesiąc raportujemy. Ciągle nas zasypują kolejnymi rozwiązaniami i przepisami. Później okazuje się, że te wszystkie segmenty prawne są niezsynchronizowane. Tak nie powinno być – dodaje Waldemar Jakson, burmistrz Świdnika z 25-letnim stażem.
Kongres Mój powiat, moje miasto rozpocznie się 22 marca o godzinie 10.
Na spotkanie zapraszamy wszystkich samorządowców. Prosimy o potwierdzenie przybycia pod numerem 691 770 019
O 11.15 rozpocznie się I panel „Współpraca na linii samorządy – rząd”
Godzina 12 to początek II panelu: „20 lat w Unii Europejskiej, podsumowanie wykorzystania środków unijnych oraz programy wsparcia dla samorządów na najbliższe lata” (Anna Brzyska, szefowa Departamentu Zarządzania Programami Regionalnymi, Urząd Marszałkowski)
III panel, zaplanowany kwadrans przed 13 to „25 lat samorządów w Polsce: Osiągnięcia, Wyzwania i Perspektywy (dr Elżbieta Szulc UMCS)
O 13.30 rozpocznie się ostatni panel: „Demokracja Cyfrowa: Wykorzystanie AI w Procesach Partycypacyjnych” (Janusz Jabłoński, Prezes Zarządu berm.pl)
Całe spotkanie będzie transmitowane na żywo na portalu www.dziennikwschodni.pl i YouTube