Jak zdobyć Wyspy

Najgorszym wyborem jest "przesycony” Polakami Londyn. Większe szanse na znalezienie posady są na prowincji oraz w Szkocji i Irlandii, której stolica przez długi czas miała opinię miasta nękanego zamachami terrorystycznymi. Dopiero niedawno zyskała popularność, mimo że zarabia się tu mniej niż w Anglii.

Nawet teraz, bo do wakacji daleko. Latem na Wyspach pełno jest studentów a pracy mało. W lipcu ub. roku w Edynburgu ciężko było znaleźć za dnia miejski autobus, w którym nie byłoby słychać polskiego języka.

Możliwości jest wiele. Bilet na autokar do Londynu kosztuje 370 zł. Taniej jest kupić bilet w obie strony: 520 zł. W Polsce można nabyć od razu bilet na dalszą podróż. Jednostronny bilet do Edynburga kosztuje 490 zł a dwustronny 720 zł.
Można polecieć samolotem. Cena zależy od terminu wylotu. Zasada jest prosta: bilet kupiony z większym wyprzedzeniem jest tańszy. Zwłaszcza w mniej atrakcyjnych terminach, czyli nie w wakacje i nie w święta. Bilet można zdobyć już za kilkadziesiąt złotych.
Jest też tańsza wersja - autostop. Wymaga trochę samozaparcia i odwagi. Ale może być niezapomnianą przygodą, o czym autor niniejszego tekstu przekonał się osobiście. Najlepiej stanąć przed przejściem granicznym w Świecku. Trzeba mieć kilka tekturek, by napisać na nich nazwy miejscowości: Hannover, Dortmund, Eindhoven, Antwerpen, Brugge, Calais. Stamtąd promem (20 funtów) do portu w Dover. I już jesteśmy na Wyspach. Minusem są noclegi pod chmurką. Ale na podróż z Lublina do Edynburga wystarczyło mi zaledwie 59 godzin.

Poszukaj mieszkania. Najlepiej zatroszcz się o to już w Polsce. Jest wiele stron internetowych (np. www.londynek.net) z polskimi ogłoszeniami. Za pokój zapłacisz ok. 50 £ tygodniowo. Od zarządcy nieruchomości (landlorda) musisz wziąć zaświadczenie. A konkretnie letter, czyli list (nie ma tam takiego terminu jak zaświadczenie). To bardzo ważny druk. Z nim pójdziesz do banku, gdzie założysz konto. Bez niego ciężko o pracę,
bo szefowie płacą przelewem, a nie do ręki.
W banku bez kolejki dostaniesz się do uśmiechniętej pani (ludzie szanują tam pracę), która wręczy Ci krótki formularz do wypełnienia i poprosi o paszport do wglądu. Dlatego weź ze sobą ten dokument, mimo że do przekroczenia granicy wystarczy jedynie dowód osobisty. Żeby założyć konto, potrzebujesz 50 £. Pieniądze muszą leżeć w banku przez 24 godziny, potem możesz je podjąć - takie tam mają przepisy... Kartę dostaniesz pocztą,
po kilku dniach.

Zarejestruj się w Home Office, jeżeli zamierzasz pracować dłużej niż miesiąc. Będziesz musiał to robić za każdym razem, gdy zmienisz pracę. Na rejestrację masz miesiąc, ale lepiej z tym nie zwlekaj. Weź od szefa list poświadczający zatrudnienie albo kopię swojej umowy. Włóż go do koperty razem z polskim dowodem osobistym lub paszportem (spokojnie, nic mu się nie stanie), dwoma zdjęciami i wypełnionym formularzem, który znajdziesz na stronie: www.homeoffice.gov.uk. Do koperty włóż jeszcze dowód wpłaty 70 £ na konto, którego numer jest dostępny na wspomnianej wyżej stronie internetowej. Wyślij wszystko listem poleconym (Recorded Delivery lub Special Delivery) do Worker Registration Team. Adres znajdziesz niżej.
Jeśli wszystko zrobiłeś poprawnie, z WRT otrzymasz imienną kartę i list, którego kopia trafi też do Twojego pracodawcy.
Musisz jeszcze postarać się o ubezpieczenie, zdobywając National Insurance Number. Jak? Trzeba zacząć od rozmowy telefonicznej. Numer do najbliższego urzędu znajdziesz u szefa albo w Jobcentre Plus. Przez telefon podasz swoje dane i odpowiesz na kilka prostych (naprawdę prostych) pytań. Po kilku dniach dostaniesz pocztą list z informacją, gdzie i kiedy masz się stawić na osobistą rozmowę. Uwaga! Trzeba być punktualnym co do minuty - inaczej będziesz musiał umawiać się raz jeszcze. Na rozmowę weź ze sobą list od pracodawcy, landlorda i paszport. Po paru tygodniach dostaniesz pocztą swój numer NIN. Masz go na całe życie.

Chyba że zrobili to za Ciebie znajomi, którzy przyjechali wcześniej.
Jak szukać? Wystarczy trafić do najbliższego Jobcentre Plus. To taki miejscowy pośredniak. Wszystkie oferty pracy, wraz z numerem kontaktowym do pracodawcy, znajdziesz w specjalnych komputerach dla poszukujących zatrudnienia. To proste. Wchodzisz, czekasz na swoją kolejkę przy terminalu i wybierając przyciski na dotykowym ekranie szukasz tego, co Ci odpowiada.
Znalazłeś? Z drukarki wysunie się pasek papieru ze wszystkimi informacjami. Od razu zadzwoń do swojej przyszłej firmy. Do tego służy rząd bezpłatnych telefonów, które znajdziesz w Jobcentre Plus. Przyjdź tam rano, bo wtedy masz większe szanse, że ktoś inny nie zajął Twojej posady. Umów się na spotkanie. Reszta zależy od Ciebie.
Pamiętaj! W Wielkiej Brytanii pośrednictwo pracy jest darmowe. Jeśli ktoś żąda pieniędzy, to znaczy, że jest zwykłym oszustem.

W sklepach obok zwykłych funtów spotkacie też funty sterlingi. Przed powrotem do Polski trzeba koniecznie zamienić je na zwykłe. Bo polskie kantory nie przyjmują sterlingów. W jednym z warszawskich hoteli podobno stoi jeszcze jeden konik, który za marne grosze skupuje tę walutę. A jako że za grosze i tylko "podobno” - lepiej nie ryzykować.

Trzeba coś "wrzucić na ruszt”. Najtańszy jest Lidl - i właśnie tam zaopatruje się większość Polaków. Nieco drożej jest w sieciach Tesco i Asda. Jeśli umiesz robić zakupy z głową, za jednego funta możesz skompletować trzy posiłki. Zanim się dorobisz, będziesz jeść paskudny chleb tostowy za 19 do 35 pensów (na które mówią tam "pi”); meatballs'y w puszce, czyli pulpeciki w sosie pomidorowym za 21 p, oraz nieco tańszą fasolkę w sosie pomidorowym - baked beans. Piwo i inne napoje wyskokowe kupuj przed godziną 22. Później dostaniesz je tylko w pubach i klubach, oczywiście drożej niż w sklepie.
I podstawowa zasada, którą trudno pojąć tym, którzy dopiero co przyjechali: nie przeliczaj cen na złotówki, bo wszystko będzie wydawać się drogie. Lepiej porównywać wydatki z wypłatą. Stawka za godzinę pracy to ok. 5 £.
... i nie samym chlebem
Dyskoteki? Na pewno nie zwiedzisz ich na początku pobytu, bo trochę taka rozrywka kosztuje. Za darmo będziesz mieć Internet - wystarczy poszukać publicznej biblioteki. Do Polski dzwoń w niedziele. Jedna z tamtejszych sieci oferuje połączenia na polskie numery stacjonarne za jedyne 2 p za minutę.

Na Wyspach obowiązuje ruch lewostronny. Przechodząc przez jezdnię najpierw patrz w prawo. Na początku bądź bardzo ostrożny, bo odruchy z „prawostronnej” Polski mogą być tragiczne.

Spacer na czerwonym świetle
Możesz przechodzić przez jezdnię przy czerwonym świetle albo tam gdzie przejścia nie ma wcale. Możesz nawet przedefilować tak przed maską radiowozu. W Wielkiej Brytanii światła są dla pieszych tylko ułatwieniem a nie zakazem lub nakazem.