Zapracowany da Vinci. Ponad 740 operacji w lubelskim szpitalu

Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Stefana Kardynała Wyszyńskiego w Lublinie może pochwalić się pierwszymi operacjami zmniejszenia żołądka przy użyciu systemu robotycznego. To obecnie drugi ośrodek w kraju, który wprowadził tego typu zabiegi. Operacyjne zmniejszenie żołądka pomaga pacjentom zmagającym się z otyłością odzyskać zdrowie i sprawność.

Pacjenci już w domu

– Według WHO otyłość to epidemia XXI wieku, która prowadzi do rozwoju wielu schorzeń takich jak cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, zaburzenia metaboliczne, czy nowotwory. Osoby z nadwagą i otyłością mają zmniejszoną tolerancję wysiłku, bóle stawowe, problemy z oddychaniem i krążeniem. Chorzy na otyłość są często wykluczeni z normalnego życia – mówi lek. Maciej Pastuszka, lekarz koordynujący Oddziałem Chirurgicznym Ogólnym SPZOZ w Łęcznej, który gościnnie pomagał lubelskim lekarzom w ostatnich operacjach. – Nie są w stanie pracować. Wymagają pomocy innych osób w codziennym funkcjonowaniu. Leczenie bariatryczne jest dla nich szansą na powrót do zdrowia i normalnego życia. Operacje bariatryczne są często ostatnim ratunkiem dla pacjentów z otyłością olbrzymią. Prowadzą do znaczącej redukcji masy ciała, co w efekcie poprawia ogólną wydolność organizmu oraz po pewnym czasie powoduje wycofanie lub złagodzenie objawów chorób towarzyszących otyłości.

Trzy pierwsze operacje zostały przeprowadzone 9 grudnia. Zabiegi przeszły po myśli lekarzy, pacjenci czuli się dobrze i zostali wypisani ze szpitala po jednym i dwóch dniach od zabiegu.

– Jesteśmy w stałym kontakcie z naszymi pacjentami. Są w dobrej kondycji. Przed nimi nowe wyzwania i zmiana dotychczasowych nawyków żywieniowych, ale także całego stylu życia. Otyłość jest chorobą nieuleczalną i pacjenci powinni pozostać pod opieką psychologa oraz ośrodka prowadzącego leczenie bariatryczne jak najdłużej – mówi Dorota Cichocka, koordynator Centrum Edukacyjnego Robotyki Operacyjnej w Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym w Lublinie.

Zaawansowane procedury medyczne

Wykorzystanie robota w chirurgii bariatrycznej to nie jedyny sukces lubelskiego szpitala. Tu robot pomaga przeprowadzać zabiegi w trzech zakresach: chirurgii, urologii i ginekologii. W ciągu dwóch lat przeprowadzono setki operacji usunięcia prostaty, zabiegi nefrektomii (usunięcie nerki – przyp. aut.) oraz usunięcia guza nerki z zaoszczędzeniem zdrowego miąższu nerki. W tym roku po raz pierwszy wykonano także operację usunięcia pęcherza moczowego.

– Wykonujemy zaawansowane procedury medyczne takie jak cystektomia (usunięcie pęcherza moczowego – przyp. aut.) przeprowadzane w naszym ośrodku przez doktora Janusza Freya, proktora, który przyjeżdża do nas ze Szwecji. Ponadto wykonujemy operacje częściowej resekcji nerki. To zabiegi z rodzaju tych, które są wskaźnikiem jak dobry jest ośrodek. A więc jeżeli dany ośrodek wykonuje tego typu operacje, znaczy jest to ośrodek zaawansowany – podkreśla Dorota Cichocka, koordynator CERO.

CERO i da Vinci

Lekarze wykonują pełen zakres chirurgii kolorektalnej, w tym zabiegi hemikolektomii prawo- i lewostronnej (wycięcia części jelita grubego – przyp. aut.), resekcji esicy/odbytnicy, żołądka, wątroby oraz odbytnicy. Z zakresu ginekologii wykonano 61 zabiegów histerektomii, czyli usunięcia macicy. To daje łącznie liczbę ponad 740 operacji z użyciem da Vinci od 2022 roku, czyli od początku działalności pracowni robotycznej. Szpital nie planuje jednak zwalniać tempa.

– Wykonujemy właściwie cały zakres operacji, jeśli chodzi o zmiany nowotworowe narządów wewnętrznych. Profesor Andrzej Nowakowski operuje pacjentki z rakiem trzonu macicy. Czekamy na refundacje innych procedur – dodaje Dorota Cichocka.

CERO to nie tylko miejsce operacji, ale również centrum szkoleniowe. Od 2022 roku zorganizowano 22 szkolenia, podczas których zespoły chirurgiczne z całego kraju mogły zdobywać doświadczenie w pracy z systemem da Vinci.

Chirurgia robotyczna

– Tylko w tym roku w case observation, czyli szkoleniach obejmujących obserwację na żywo zabiegu wykonanego przez proktora (certyfikowanego lekarza szkoleniowego), w asyście systemu chirurgii robotycznej da Vinci udział wzięły zespoły m.in. ze Szpitala Specjalistycznego im. Ludwika Rydygiera w Krakowie, Świętokrzyskiego Centrum Onkologii w Kielcach, Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego w Gdańsku, Szpitala Specjalistycznego we Wrocławiu, Państwowego Instytutu Medycznego MSWiA w Warszawie czy Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego w Białej Podlaskiej. Łącznie przeprowadzono 22 takie szkolenia – wylicza Piotr Matej, dyrektor WSS w Lublinie.

Szkolenie trwa około trzy miesiące, a jego ostatnim etapem jest właśnie case observation. Po ukończeniu nauki w Lublinie, lekarze udają się do dedykowanych ośrodków w Europie, które są uprawnione do przyznawania certyfikatów. W ostatnim czasie, w szpitalu przy al. Kraśnickiej zorganizowane zostało pierwsze w Polsce Ogólnopolskie Spotkanie Koordynatorów Systemu Robotowego da Vinci.

– Dokładność, elastyczność, powtarzalność i niezawodność to często wymieniane atuty systemów robotycznych w medycynie. Poprzez ich coraz powszechniejsze zastosowanie rośnie jakość i dostępność oferowanych usług zdrowotnych. Ale nie tylko postęp technologiczny tej branży rośnie bardzo szybko. Wraz z rozwojem chirurgii robotycznej, pojawiają się nowe kompetencje i perspektywy dla osób koordynujących systemy robotowe w swoich szpitalach – mówi Dorota Cichocka, koordynator CERO.