Przeglądarka, z której korzystasz jest przestarzała.

Starsze przeglądarki internetowe takie jak Internet Explorer 6, 7 i 8 posiadają udokumentowane luki bezpieczeństwa, ograniczoną funkcjonalność oraz nie są zgodne z najnowszymi standardami.

Prosimy o zainstalowanie nowszej przeglądarki, która pozwoli Ci skorzystać z pełni możliwości oferowanych przez nasz portal, jak również znacznie ułatwi Ci przeglądanie internetu w przyszłości :)

Pobierz nowszą przeglądarkę:

Magazyn

20 stycznia 2009 r.
19:35
Edytuj ten wpis

Ameryka żegna Busha z... radością

0 3 A A

Rozmowa z prof. dr. Michaelem Szporerem, wykładowcą dziennikarstwa i amerykanistyki University of Maryland

AdBlock
Szanowny Czytelniku!
Dzięki reklamom czytasz za darmo. Prosimy o wyłączenie programu służącego do blokowania reklam (np. AdBlock).
Dziękujemy, redakcja Dziennika Wschodniego.
Kliknij tutaj, aby zaakceptować
- Osiem lat temu, w Ameryce dominował żal, że Bill Clinton kończy prezydenturę. A teraz?

- Nie znam Amerykanina, który nie okazywałby radości, że "era Busha” odchodzi. Kiedy słyszę, że ostatnie sondaże pokazują mu akceptacje poniżej 10 punktów procentowych czuje po prostu... zażenowanie. Tak niskiej oceny nie miał nawet Richard Nixon, zmuszony do rezygnacji groźbą impeachmentu, po aferze podsłuchowej Watergate. To nie jest tylko osobista klęska Busha, choć on sam pewnie tak o tym nie myśli, ale także porażka całych Stanów Zjednoczonych, że miały tak złego prezydenta. Nie jest to kraj, który na takich przywódców zasługuje.

- Słynny reżyser Oliver Stone nazwał go po prostu “stupid idiot”...

- Nie jest to język akademicki, ani dyplomatyczny... Jestem jednak w stanie zrozumieć, jakie społeczne oceny, odczucia i emocje on oddaje.

- Jak Pan by wyraził swoje?

- Ocena Busha jest ściśle związana z bankructwem idei "neokonserwatywnej",
której stał się on najpierw apologetą, a potem wykonawcą. Apostołami i menadżerami tego nurtu w jego administracji byli: Cheney, Rumsfeld i Wolfowitz. Realizacja ich wizji doprowadziła do niszczenie wizerunku moralnego, politycznego i ekonomicznego Stanów Zjednoczonych w świecie. W konsekwencji spadku znaczenia Ameryki i narastającej wobec niej wrogości. W sytuacji wewnętrznej zaś, kryzysu ekonomicznego.

- O "noeokonserwatyzmie" i "neoconach", jego realizatorach wszyscy wiedzą w Stanach. Jak przybliżył by to Pan polskiemu Czytelnikowi?

- Są cztery główne elementy dzisiejszej myśli "neokonserwatywnej": 1. Globalna "troska” o demokrację, prawa człowieka, i o wewnętrzną politykę państwową; 2. Przekonanie, że jedynym skutecznym gwarantem realizacji i obrony tych wartości (i ogólnie wartości moralnych) w świecie jest potęga Ameryki ; 3. Głęboki sceptycyzm i krytycyzm wobec skuteczności prawa międzynarodowego i instytucji międzynarodowych w zapewnianiu ładu demokratycznego i bezpieczeństwa na świecie ; 4. Silne przekonanie, że metodą osiągania celów może być "inżynieria społeczna” (chociaż często może doprowadzać do nieprzewidywalnych konsekwencji i... paradoksalnie zagrażać celom, jakie sama sobie wyznaczyła).

- Przekładając na poczynania Busha?

- Przejawem "zatroskania” okazał się Irak. Został on fałszywie, na podstawie spreparowanych "dowodów” oskarżony o powiązania z al-Kaidą o ataki 11 września 2001 roku na Amerykę oraz o posiadanie broni nuklearnej i przygotowanie agresji z jej zastosowaniem. Stało się to pretekstem do wszczęcia wojny, mimo protestów społeczności międzynarodowej i ich organizacji, w tym ONZ. Także innych działań określanych mianem wojny z terroryzmem.

W realizacji zamierzonych celów, istotnie, obficie korzystano z "inżynierii społecznej”. Poddawano społeczeństwo "obróbce” propagandowej, m.in. tłumacząc "konieczność” ograniczenia praw obywatelskich i praw człowieka, w tym stosowania na masową skalę kontroli obywateli USA, najbardziej klasyczną jej formą - podsłuchem telefonicznym. Na masową skalę stosowano tortury na rzeczywistych lub domniemanych wrogach lub tylko podejrzanych, z niesławnym podtapianiem. Uruchomiono więzienie w Guantanamo, gdzie umieszczono wiele osób bez związku z jakimkolwiek terroryzmem i wbrew prawu międzynarodowemu, które zignorowano. Takie ich traktowanie na terenie Stanów Zjednoczonych nigdy nie byłoby możliwe, bo amerykańskie prawo nigdy by na to nie pozwoliło.

Torturowano i poniżano więźniów w irackim Abu Ghraib i innych więzieniach poza Stanami Zjednoczonymi. Przeciwników politycznych, takich jak np. Valery Plame, która odważyła się mówić o fałszerstwach "dowodów” posiadania broni nuklearnej przez Irak, starano się piętnować publicznie piętnować, niszcząc reputację oraz wystawiając na osobiste niebezpieczeństwo. Ta "inżynieria”, istotnie przyniosła wiele "niespodziewanych” efektów administracji, choćby w postaci śledztw i procesów przeciwko jej członkom z bliskiego otoczenia Busha.

- Co zadecydowało o zdominowaniu amerykańskiej polityki przez "neoconów”?

- Trauma po 11 września 2001 roku, jaka przeżywała Ameryka jest to w jakiejś mierze także pewne "usprawiedliwienie” Busha. Nigdy Stany Zjednoczone nie były dotąd zaatakowane na ich kontynentalnym terytorium. Była to sytuacja tak zaskakująca, wyjątkowa i traumatyzująca, że społeczeństwo "zgodziło się” na zastosowanie wyjątkowych środków do wychodzenia z niej. "Neoconi” tylko na to czekali. Wykorzystując sytuację psychologicznego "przetrącenia” Ameryki", postanowili zrealizować swoje koncepcje w praktyce łatwo przekonując do tego Busha. Do ogromnego wpływu dochodzi wtedy Dick Cheney, urastając do pozycji prezydenta "de facto” i roli, jakiej nigdy żaden wiceprezydent w historii USA nie odgrywał. Ameryka z tej traumy wychodzi właściwie dopiero dziś, a elementem terapeutycznym jest przebieg wyborów i ich wynik.

- Ameryka musi sobie poradzić także ze świadomością niemal pięciu
tysięcy poległych, na niepotrzebnych wojnach żołnierzy, i około 80 tysięcy rannych...


- To ogromny i bolesny problem. Prawdziwy cierń Ameryki. Ich tak nie
niszczy reputacji amerykańskiego przywódcy, jak posyłanie własnych obywateli na bezsensowna śmierć. Dodajmy też śmierci żołnierzy sojuszniczych i gigantyczne ofiary cywilne spowodowane wojną.

- Są też konsekwencje międzynarodowe prezydentury.

- Potężne. Podważony został model i sens stosunków euroatlantyckich. Bush zantagonizował Europę, uporczywie lansując ideę jej "podziału” na "nową”
z takim państwami m.in. jak Polska, która rozumie o co chodzi i pomaga Ameryce oraz "starą” (m.in. Francja, Niemcy, Włochy), która nie rozumie i przeszkadza.
Normalizacja stosunków zajmie lata i nie będzie ‘automatyczna', tym bardziej, że Europa dotyka także kryzys ekonomiczny nadciągający z Ameryki.

- Co zrobią teraz polskie "sieroty po Bushu” pędzące na każdą okazję do Białego Domu?

- Bezkrytyczne, trwające dwie kadencje Busha poparcie z Polski i to -
paradoksalnie - zarówno orientacji lewicowej, jak i prawicowej jest pewnym fenomenem, nad którym zastanawiają się nie tylko demokraci, ale generalnie - Amerykanie. Jestem często o to pytany przez moich studentów i mam trudności z odpowiedzią. Najprostszym nasuwającym się wytłumaczeniem jest zacytowanie mego mistrza profesora Jana Karskiego, który przewrotnie puentując problem powiadał, że każda polska władza kocha każdego prezydenta amerykańskiego, bo jest... polska. Ja staram się zwracać uwagę na uwarunkowania historyczno-kulturowe i polityczne "odrealnienie” postrzegania Ameryki. W skali masowej jest to bałwochwalcza "amerykanizacja” społeczeństwa. W sferze polityki zagranicznej czynienie jej celem - samym w sobie - posiadania "dobrych kontaktów z Białym Domem” oraz bycia wymiennym przez Biały Dom na liście przyjaciół, najlepiej zaraz na jej początku. Myślę, że gdyby było tego mniej, kac po prezydenturze Busha, Polsce byłby mniejszy.

Rozmawiał: Waldemar Piasecki, Waszyngton
Skomentuj i udostępnij na Facebooku

Komentarze 3

Najlepsze · Najnowsze
Avatar
Marian / 20 stycznia 2009 r. o 21:48
Ale włazipupek już się wpycha z życzonkami i zaproszonkiem Obamy...
Avatar
Borek / 20 stycznia 2009 r. o 21:43
NARESZCIE !!!
Avatar
Gość / 20 stycznia 2009 r. o 21:08
Bush żegnając się z kolegami w Europie dzwonił do: Browna, Putina, Merkel, Berlusconiego, Sarcozy'ego.
Alu już nie do Kaczora. Hah, ha, ha... Taki los włazipupków...
Avatar
Marian / 20 stycznia 2009 r. o 21:48
Ale włazipupek już się wpycha z życzonkami i zaproszonkiem Obamy...
Avatar
Borek / 20 stycznia 2009 r. o 21:43
NARESZCIE !!!
Avatar
Gość / 20 stycznia 2009 r. o 21:08
Bush żegnając się z kolegami w Europie dzwonił do: Browna, Putina, Merkel, Berlusconiego, Sarcozy'ego.
Alu już nie do Kaczora. Hah, ha, ha... Taki los włazipupków...
Zobacz wszystkie komentarze 3

Skomentuj

Aby napisać komentarz, należy się zalogować:

Nie publikujemy nic na Twojej tablicy na Facebooku oraz nikomu nie udostępniamy Twoich danych osobistych.
Podczas pierwszego logowania zostaniesz poproszony o wybór swojej nazwy użytkownika.

Twój komentarz został dodany

Pozostałe informacje

 Pierwsza strona Dziennika Wschodniego z 27 marca 2023 r.

Pierwsza strona Dziennika Wschodniego z 27 marca 2023 r.

Kryształ lepszy od Gromu, a Stal Kraśnik od Gryfa i pozostałe wyniki grupy drugiej Hummel IV ligi

Kryształ lepszy od Gromu, a Stal Kraśnik od Gryfa i pozostałe wyniki grupy drugiej Hummel IV ligi

Ważna wygrana zespołu z Werbkowic. Piłkarze Piotra Welcza pokonali u siebie Grom Różaniec 4:1 i wskoczyli na ósme miejsce.

Opolanin – Motor II 3:2 i reszta wyników grupy pierwszej Hummel IV ligi

Opolanin – Motor II 3:2 i reszta wyników grupy pierwszej Hummel IV ligi

Po sensacyjnej porażce na inaugurację wiosny w Hannie, tym razem piłkarze Opolanina pokazali się z dużo lepszej strony. Podopieczni Daniela Koczona ograli u siebie rezerwy Motoru Lublin 3:2.

PolskaStrefaInwestycji Enea Gorzów Wielkopolski – Polski Cukier AZS UMCS Lublin 83:58

PolskaStrefaInwestycji Enea Gorzów Wielkopolski – Polski Cukier AZS UMCS Lublin 83:58

Polski Cukier AZS UMCS Lublin wyraźnie gorszy od PolskiejStrefyInwestycji Enea Gorzów Wielkopolski. Mimo porażki podopieczne Krzysztofa Szewczyka wciąż są w dobrej sytuacji w kontekście walki o awans do finału

Co zrobią radni prezydenta Żuka? PiS zgłosił uchwałę broniącą Jana Pawła II

Co zrobią radni prezydenta Żuka? PiS zgłosił uchwałę broniącą Jana Pawła II

Stanowisko w obronie „dobrego imienia i pamięci” Jana Pawła II trafi pod obrady podczas czwartkowej sesji lubelskiej Rady Miasta. W projekcie złożonym przez radnych PiS jest mowa o potępieniu „haniebnych ataków, mających zniszczyć autorytet i wypaczyć pamięć” o papieżu.

Całe życie w telefonie, czyli „Czarne skrzynki” w Zamojskim Domu Kultury
5 kwietnia 2023, 18:00

Całe życie w telefonie, czyli „Czarne skrzynki” w Zamojskim Domu Kultury

Premiera już niebawem. Wejściówki są do wzięcia za darmo. Wystarczy się po nie zgłosić, a później obejrzeć premierę spektaklu „Czarne skrzynki” przygotowanego przez młodzieżową grupę teatralną „Drobiazg” działającą w Zamojskim Domu Kultury.

Sokół Konopnica – Wisła Grupa Azoty II Puławy 1:1. Wyniki lubelskiej klasy okręgowej [zdjęcia]
galeria

Sokół Konopnica – Wisła Grupa Azoty II Puławy 1:1. Wyniki lubelskiej klasy okręgowej [zdjęcia]

Lubelska klasa okręgowa Sokół Konopnica został w zimie solidnie wzmocniony. Być może te ruchy transferowe pozwoliły podopiecznym Tomasza Prasnala zremisować z Wisłą Grupa Azoty II Puławy

Po czterech latach SPAM wraca do Chatki Żaka

Po czterech latach SPAM wraca do Chatki Żaka

Już w najbliższy piątek, 31 marca, w Chatce Żaka rozpocznie się XIII Studencki Przegląd Alternatywnej Muzyki. Ostatni raz SPAM odbył się w 2019 roku.

Orion Niedrzwica – KS Cisowianka Drzewce 0:8. Zostało im 14 kroków

Orion Niedrzwica – KS Cisowianka Drzewce 0:8. Zostało im 14 kroków

KS Cisowianka Drzewce na inaugurację rundy wiosennej rozbił Orion Niedrzwica aż 8:0. Podopieczni Łukasza Gizy zaaplikowali ekipie Jacka Paździora w tym sezonie już 13 goli

Zaczął się czas wielkanocnych kiermaszów. Tak wyglądał ten w Galerii Olimp. Zdjęcia
galeria

Zaczął się czas wielkanocnych kiermaszów. Tak wyglądał ten w Galerii Olimp. Zdjęcia

Przygotowania do Świąt Wielkanocnych już się powoli zaczynają. To także czas, kiedy są organizowane kiermasze. Można na nich kupić nie tylko wypieki czy wędliny, ale także ozdoby świąteczne. Tak było np. podczas weekendowego kiermaszu społecznego w Galerii Olimp.

Zmarł prof. Witold Matwiejczyk z KUL

Zmarł prof. Witold Matwiejczyk z KUL

Informację o śmierci naukowca podał Instytut Historii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.

W Białej Podlaskiej stanie replika samolotu. To wspomnienie po fabryce
Magazyn

W Białej Podlaskiej stanie replika samolotu. To wspomnienie po fabryce

Chociaż istniała tylko 16 lat, to była jedną z najnowocześniejszych fabryk okresu dwudziestolecia międzywojennego w Polsce. Mowa o Podlaskiej Wytwórni Samolotów. Dziś w Białej Podlaskiej śladów materialnych po niej już nie ma, ale o lotnicze tradycje dba miejscowy oddział Stowarzyszenia Seniorów Lotnictwa Wojskowego.

Stomil Olsztyn – Motor Lublin 2:1. Pierwsza porażka od października

Stomil Olsztyn – Motor Lublin 2:1. Pierwsza porażka od października

Stomil przerwał świetną passę Motoru. Piłkarze z Olsztyna wygrali niedzielne spotkanie 2:1. Dla gości to była dopiero druga ligowa porażka pod wodzą Goncalo Feio. Ta pierwsza miała miejsce 29 października, kiedy lublinianie przegrali u siebie z Polonią Warszawa 0:1.

Piotr Wysocki: W "Popiołach" umarłem, w "Czterech Pancernych" dostałem trzy kule przez pierś

Piotr Wysocki: W "Popiołach" umarłem, w "Czterech Pancernych" dostałem trzy kule przez pierś

Piotr Wysocki. Niezapomniany książę Jan Gintułt w „Popiołach”. Polski aktor filmowy, teatralny i telewizyjny. 50 lat na scenie i 80 lat w życiu. Legenda Teatru im. Juliusza Osterwy w Lublinie. Ojciec Piotra Wysockiego, perkusisty zespołów Kobranocka i Atrakcyjny Kazimierz. Wciąż zakochany w życiu. W ostatnim spektaklu sezonu „Amadeusz” Petera Shaffera ze sceny nie mówi ani słowa. A jednak przez publiczność przechodzi prąd.

Dyrektor szpitala wspomina Covid-19: W ciągu pierwszego tygodnia odeszło z pracy ok. 400 osób
magazyn

Dyrektor szpitala wspomina Covid-19: W ciągu pierwszego tygodnia odeszło z pracy ok. 400 osób

Podczas pierwszej fali ustawiały się do nas kolejki karetek. Stało ich po 7-10 z całego województwa, Tomaszów Lubelski, Hrubieszów itd. Przywozili nam pacjentów z temperaturą powyżej 38 stopni. Wtedy na wynik testu czekało się 3-4 dni - rozmowa z Piotrem Rybakiem, dyrektorem szpitala specjalistycznego w Puławach.

ALARM24

Widzisz wypadek? Jesteś świadkiem niecodziennego zdarzenia?
Alarm24 telefon 691 770 010

Wyślij wiadomość, zdjęcie lub zadzwoń.

Kliknij i dodaj swojego newsa!

Najczęściej czytane

Dzisiaj · Tydzień · Wideo · Premium