Kto może skorzystać z funduszu alimentacyjnego (poradnik)

Każda matka i każdy ojciec musi opiekować się swoim dzieckiem. Swój obowiązek mogą spełniać na dwa sposoby: zajmując się dzieckiem albo przekazując pieniądze na jego utrzymanie.

– Rodzice są obowiązani do świadczeń alimentacyjnych dziecka, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego może także polegać w całości lub w części na działaniach i staraniach o wychowanie i utrzymanie dziecka – tłumaczy Bartosz Głowacki, doradca w Punkcie Poradnictwa Prawnego i Obywatelskiego w Świdniku.

Samotna matka lub samotny ojciec mają więc prawo liczyć na alimenty od drugiego rodzica. Jednak w praktyce nawet komornicy miewają problem z ich wyegzekwowaniem. Jak obliczyła Najwyższa Izba Kontroli, dług rodziców, którzy uchylają się od płacenia alimentów sięga już 10 mld zł.

Raport NIK z tego miesiąca pokazuje wyraźnie, że nieodpowiedzialnych ojców i matek niestety nie brakuje. Za ich długi płaci podatnik, bo kiedy alimentów nie można wyegzekwować od rodzica, to są wypłacane z funduszu alimentacyjnego. Pośredniczą w tym ośrodki pomocy społecznej i ośrodki pomocy rodzinie. Co roku gminy odzyskują od dłużników tylko kilkanaście procent wydanych w ten sposób pieniędzy.

Nawet w skali jednego miasta ilość takich nieodpowiedzialnych rodziców może zaskakiwać. – Ze świadczeń z funduszu alimentacyjnego korzysta w Lublinie około 3,5 tys. rodzin – mówi Dorota Gąsior, zastępca dyrektora lubelskiego MOPR ds. świadczeń socjalnych.

Jednak osób, które nie mogą doczekać się zasądzonych alimentów może być w rzeczywistości jeszcze więcej, bo fundusz alimentacyjny nie jest dla wszystkich. Takie świadczenie przysługuje tylko tym rodzinom, w których miesięczny dochód na osobę nie był w poprzednim roku wyższy niż 725 zł netto. Poza tym, na te pieniądze można liczyć dopiero wtedy, gdy dłużnik uchyla się od płacenia alimentów, przez co najmniej dwa miesiące.

Z tych powodów wielu samotnym rodzicom łatwiej jest sięgnąć po inne pieniądze wypłacane przez MOPR. Na przykład po zasiłek rodzinny, który można dostać, gdy dochód na osobę sięga 504 zł. – Rodzin korzystających ze świadczeń rodzinnych jest w Lublinie kilkanaście tysięcy – informuje Dorota Gąsior.

Jednak zasiłek rodzinny to zaledwie kilkadziesiąt złotych na dziecko. W zależności od jego wieku, można dostawać miesięcznie od 68 do 98 zł. Nawet po doliczeniu dodatku z tytułu samotnego wychowywania dziecka, zasiłek może być niższy niż zasądzone alimenty. Tymczasem świadczenia z funduszu alimentacyjnego są, co do zasady takie same jak alimenty, nie mogą tylko przekroczyć 500 zł na osobę.

Rodziny, które mogą i chcą dostawać pieniądze z funduszu alimentacyjnego, muszą się po nie zgłosić do swojego ośrodka pomocy społecznej. W Lublinie mogą to zrobić w siedzibie MOPR przy ul. Zemborzyckiej 88-92. Na miejscu można pobrać wniosek do wypełnienia. Trzeba do niego dołączyć zaświadczenie o dochodach wszystkich pełnoletnich członków rodziny, kopię dowodu własnego dowodu osobistego, dokument poświadczający wiek dziecka oraz odpis orzeczenia sądu lub ugody sądowej dotyczącej alimentów. Jeśli dziecko jest niepełnosprawne albo uczy się, chociaż jest już pełnoletnie, warto to również udokumentować. Rodzina musi mieć także dowód na to, że alimentów nie udało się wyegzekwować od dłużnika.

Wniosek o świadczenia z funduszu alimentacyjnego warto złożyć jak najszybciej. Jeśli razem ze wszystkimi dokumentami trafi do ośrodka przed końcem sierpnia, to rodzina dostanie pieniądze w październiku. Jeśli wniosek złożymy później, to na pieniądze możemy liczyć dopiero od listopada.