32. wystawa w Sitnie. Wielka impreza rolnicza już w ten weekend

Rozmowa z Grażyną Różycką, komisarzem XXXII Wystawy Zwierząt Hodowlanych, Maszyn i Urządzeń Rolniczych w Sitnie

To jedna z największych tego typu wystaw w Polsce.

– Tak. I najstarsza. To już 32. edycja, co oznacza, że jest to najstarsza tego typu wystawa w Polsce urządzana w jednym miejscu. W latach 80. byłam tu po raz pierwszy. Jako stażystka tylko się wszystkiemu przyglądałam. Komisarzem wystawy jestem od 2005 roku.

Jakie są różnice między tymi pierwszymi wystawami, a tymi z ostatnich lat?

– Różnice są ogromne. Na pierwszych wystawach w Sitnie pokazywano tylko i wyłącznie wystawami zwierząt. Dopiero od 1999 r. to Wystawa Zwierząt Hodowlanych, Maszyn i Urządzeń Rolniczych.

Przed laty ta wystawa wyglądała zupełnie inaczej. Boksy dla zwierząt to były prowizoryczne rusztowania przykryte plandekami. W kolejnych latach budowano boksy dla koni, bydła i owiec. Dopiero kiedy pojawiły się fundusze zostały wybudowane wiaty wyposażone w stanowiska dla bydła wraz z miejscami do profesjonalnej pielęgnacji.

W ciągu tych wszystkich lat zmieniła się też ocena zwierząt. Pamiętam jak pierwszy raz przyjechałam na wystawę, to pośrodku placu znajdował się okrągły ring. Dookoła niego było ustawionych kilkanaście ławek, na których mogli usiąść rolnicy i widzowie aby obserwować jak zwierzęta się prezentują, chodząc po kole.

W latach 90. standardy sporo się zmieniły. Zwierzęta też były większe i na tym okrągłym ringu już nie za bardzo się mieściły. Zwłaszcza jak trzeba było pokazać całą stawkę bydła czy koni, które muszą być oceniane w ruchu. Wtedy zaczęliśmy budować prostokątny ring o większych wymiarach.

Przed laty było też więcej gatunków zwierząt. Mam na myśli m.in. zwierzęta futerkowe, np. były pokazywane nutrie. Propagowano także hodowlę karpia w mini stawach. Za to nie było aż tylu zwierząt hodowanych hobbystycznie tak jak dziś.

A jak jest obecnie?

– Teraz mamy aż trzy hale drobiu ozdobnego, gołębi i kanarków. Na wystawę przyjeżdża wiele osób, które chcą zobaczyć nowe rasy. Dużych zwierząt jest ponad 130, królików w tym roku mamy 129. Do tego ok. 1300 sztuk drobiu ozdobnego, gołębi i ptaków egzotycznych. W tym roku zwierząt będzie nieco mniej, bo ze względu na afrykański pomór świń nie ma świń,.

Jak wyglądają przygotowania do wystawy?

– Rozpoczynają się wiele tygodni wcześniej, czasem nawet kilka miesięcy wcześniej. Jeśli rolnik nastawia się, że konkretna sztuka pojedzie na wystawę, to ją np. odpowiednio żywi. Na pewno ostatnie tygodnie przed wystawą są decydujące.

 Obecnie część zwierząt jest utrzymywanych w oborach wolnostanowiskowych, więc kontakt z człowiekiem nie jest już tak częsty jak kiedyś, kiedy do zwierząt się o wiele częściej podchodziło. Dlatego w ramach przygotowań zwierzęta są uczone oprowadzania. Aby dobrze prezentowały się na ringu i wykonywały polecenia orpowadzającego.

W ostatnich dniach przed wystawą zwierzęta są też myte i strzyżone. Wykonuje się też korektę racic. Gdyby hodowca zrobił to tuż przed pokazem to zwierzę nie będzie się naturalnie poruszało. Kiedyś wystarczyło aby zwierzę było czyste. Teraz wszystkie są profesjonalnie przygotowane. Mleczarnie nawet dopłacają hodowcom do takich zabiegów.

Jak dużo wcześniej hodowcy przyjeżdżają ze zwierzętami do Sitna?

– Drobne zwierzęta hodowcy przywożą od piątku rano. Część rolników przywozi też zwierzęta w nocy z piątku na sobotę. Chcą aby zwierzę odpoczęło i aby w sobotę rano można było je przygotować do oceny. Jednak większość zwierząt przyjeżdża dopiero w sobotę rano. Przypominam, że w sobotę od godz. 9 rozpoczyna się ocena owiec i kóz a od 11 bydła i koni.

W dużej mierze termin przyjazdu zależy też od pogody. Kiedy były upały to większość hodowców przywoziła zwierzęta nocą. W tym roku chyba aż gorąco jak w poprzednich latach chyba jednak nie będzie.

Na czym polega ocena zwierząt?

– Każdy gatunek ma odrębny katalog, regulamin i zasady oceny. Mówiąc ogólnie to ocenia się budowę, wygląd i to w jaki sposób zwierzę się porusza. Pod uwagę są brane też cechy charakterystyczne dla danego gatunku. Punkty są też za pielęgnację.

Kto decyduje i wybiera zwierzęta na wystawę?

– Robią to poszczególne związki hodowców. Selekcjonerzy przyjeżdżają do gospodarstwa i wybierają najbardziej wartościowe sztuki spełniające warunki zwierząt hodowlanych. Zdarzają się takie sytuacje, że rolnik chce pokazać jakieś konkretne zwierzę, ale selekcjoner jest innego zdania i sugeruje, żeby do Sitna przywieźć jednak inną sztukę. Hodowca nie zawsze wybierze najlepiej. Czasem lepiej zdać się na selekcjonera, który ma większe doświadczenie.

Co hodowcom daje udział w wystawie i medale?

– Myślę, że jest to przede wszystkim satysfakcja. Rolnicy dostają ekwiwalent za dostarczenie zwierząt na wystawę, a w przypadku czempionatu nagrodę pieniężną i puchar, ale to w pewnym sensie pokrycie kosztów dojazdu i przygotowań. Myślę, że ta nagroda to też takie podziękowanie za trud włożony w uzyskanie dobrych wyników w hodowli.

29 czerwca (piątek) – dzień wewnętrzny

godz. 9 Ocena królików, gołębi i drobiu ozdobnego

30 czerwca (sobota)

godz. 9 – ocena kanarków, owiec i kóz

godz. 11 – ocena bydła, koni

SEMINARIA:

godz. 11 –„Gospodarka pasieczna ze szczególnym uwzględnieniem wychowu i wymiany matek pszczelich” – Mariusz Chachuła (namiot pod pałacem) , „Innowacyjność w rolnictwie – działanie Współpraca w ramach PROW 2014-2020” – Marek Siuciak

godz. 11.30 – „Szanse rozwoju owczarstwa w regionie lubelskim” – prof. dr hab. Tomasz M. Gruszecki, inż. Henryk Szczerbicki

godz. 15.30 – „45 lat kuca Felińskiego” – dr hab. Ryszard Kolstrung prof. nadzw. UP

godz. 19.30 – Podsumowanie konkursu „Bezpieczne Gospodarstwo Rolne” – wręczanie hodowcom nagród i dyplomów za udział w wystawie

godz. 21.30 – Występ zespołu „SYSTEM”

1 lipca (niedziela)

godz. 9 – msza św. przed pałacem

godz. 10 – Wystąpienia okolicznościowe, wręczanie odznaczeń i wyróżnień, przemarsz orkiestry dętej

godz. 11 – Ogłoszenie wyników konkursów i prezentacja nagrodzonych zwierząt, występ zespołów przed pałacem

godz. 13.30 – Konkurs oprowadzania cieliczek