W młodości pomagała Żydom, dziś odbierze medal

Urodziłam się w Izbicy, rodzice i dziadkowie mieli młyn i małe gospodarstwo. W czasie okupacji Izbica była gettem przejściowym, przywożono tu pociągiem transporty rodzin żydowskich. Jako kilkunastoletnia dziewczyna wraz z koleżankami, jak przyjechał transport, szłyśmy na dworzec i niosłyśmy butelki z herbatą, mlekiem, wodę oraz chleb. Wyciągały po to ręce zgłodniałe dzieci i starsi. Nieraz Niemcy nas przepędzali – wspominała Halina Błaszczyk (z domu Babiarz), pisząc swój życiorys i relacjonując koleje losu rodziny.

Ona wraz z matką udzieliły schronienia i pomogły Hananowi Lipszycowi. – Wieczorem otworzyły się drzwi i stanął w nich zapłakany, brudny, mokry i zgłodniały Hanan. Mama szybko dała mi klucz do piwnicy, później zaniosła mu czyste ubranie. I tak siedział do wiosny. Jak chodziliśmy po ziemniaki albo buraki, to w wiadro brało się dla niego jedzenie – relacjonuje kobieta, która teraz mieszka w Zamościu.

Lipszyc w listopadzie 1942 roku uciekł z budynku kina, w którym Niemcy przetrzymywali Żydów. Uratowany chłopak po wyzwoleniu wrócił do młyna, by pożegnać się i podziękować za pomoc. Wyjechał do Izraela. W 1985 roku przysłał zaproszenie.

– Mama miała wówczas 87 lat, nie mogła pojechać. Ja odebrałam medal Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata i zasadziłam drzewko – dodaje pani Halina. W domowym archiwum zachowały się zdjęcia, na których państwo Błaszczyk z Hananem Lipszycem i jego synem podlewają małą sadzonkę.

Wojenne wspomnienia nastolatki z Izbicy i historia żydowskiego chłopaka są okazją do spotkań z młodymi ludźmi. Pani Halina wiele razy opowiadała o swoim życiu, relacjonowała okupacyjne życie. Jest jednym ze świadków Historii Mówionej Ośrodka Brama Grodzka-Teatr NN. Obszerne wspomnienia są na stronie Muzeum Historii Żydów Polskich Polin.

Dziś znów wrócą wspomnienia i historia sprzed lat. W zamojskim Ratuszu wojewoda lubelski wręczy Halinie Błaszczyk odznaczanie nadane przez prezydenta RP za bohaterska postawę i niezwykłą odwagę w ratowaniu życia Żydom podczas II wojny światowej, za wybitne zasługi w obronie godności, człowieczeństwa i praw ludzkich.