Franciszek

Imię pochodzenia germańsko-romańskiego, od słowa Frank (należący do plemienia Franków). Imię utworzone przez matkę św. Franciszka z Asyżu, z pochodzenia Francuzkę. Oznacza: szczery, prosty, wolny lub wolno urodzony. W Polsce pojawiło się w 1449 r.

Franciszek jest człowiekiem stałym, konserwatystą, uparcie dąży do celu. Ambitny, uczuciowy, oryginalny altruista - ale raczej na pokaz. W gruncie rzeczy jest człowiekiem żądnym władzy, pewnym siebie, ale i niezależnym, ceniącym wolność myśli i działania. Ma skłonności do zagłębiania się w tajemnice wiary, życia i śmierci. A z drugiej strony - jest zwolennikiem wygodnego życia, beztroskiego spędzania czasu. Realizuje wszystkie swoje plany życiowe.

Znanych jest 45 świętych o tym imieniu.

> Św. Franciszek z Asyżu, właśc. Giovanni Bernardone, założyciel zakonu franciszkanów, franciszkanek (II zakon) oraz III zakonu dla świeckich. Syn bogatego kupca, urodził się w 1181 roku. Wydziedziczony przez ojca, który nie aprobował jego stylu życia i rozdawania majątku ubogim, rozpoczął pracę kaznodziejską, nawołując do surowego ubóstwa i miłości bliźniego. W 1209 r., w czasie pobytu w Rzymie, uzyskał od papieża Innocentego III ustne zatwierdzenie reguły zakonu franciszkanów. W roku 1212 wręczył habit Klarze z Asyżu, dając tym początek zakonowi "ubogich pań" (klarysek) Po powrocie z podróży misyjnej do Egiptu opracował zasady życia chrześc. dla świeckich, czym zapoczątkował ruch tercjarzy franciszkańskich. Żarliwy, pokorny, obdarzony żywą wyobraźnią (żłobek i pasterka w Greccio, kazanie do ptaków i ryb, Pieśń słoneczna), zdołał pogodzić potrzebę kontemplacji z aktywnością misyjną. Zmarł w 1226 roku. Patron Włoch, Bazylei, pokoju, tapicerów i gałęzi swego zakonu, a w Polsce Akcji Katolickiej. Papież Jan Paweł II ogłosił go także patronem ochrony środowiska. (Wspomnienie 4 października).

> Św. Franciszek z Paoli, franciszkanin wł. Zmarł w 1507 r. w wieku 91 lat jako pustelnik. Patron włoskich marynarzy. (Wspomnienie 2 kwietnia)

> Św. Franciszek Ksawery, właśc. Francisco de Javier (Xavier), jezuita hiszpański. Żył w latach 1506-52. Jeden z pierwszych czł. zakonu i najbliższych współpracowników św. Ignacego Loyoli. Jako misjonarz pracował w Indiach, Chinach, Japonii, na Cejlonie i Goa. Chory i opuszczony, zmarł opodal Kantonu. Spoczywa na wyspie Goa. Patron misjonarzy oraz Indii i całego Wschodu. (Wspomnienie 3 grudnia)

> Święty Franciszek Borgiasz, jezuita. Żył w latach 1510-72. Najpierw był dostojnikiem królewskim, a po śmierci żony Eleonory de Castro wstąpił do zakonu jezuitów. Zmarł w Rzymie, pochowany w Madrycie. Przystąpił do zakonu św. Stanisława Kostki. (Wspomnienie 10 października)

> Św. Franciszek Caracciolo, urodził się koło Neapolu. Żył w latach 1563-1608. Założył Zgromadzenie Zakonne Kanoników Regularnych, dając mu surową regułę i zobowiązując do opieki nad chorymi i biednymi. (Wspomnienie 4 czerwca)

> Św. Franciszek Solano, misjonarz, jeden z patronów Ameryki Łacińskiej. Żył w latach 1549-1610. (Wspomnienia 13 i 14 lipca)

> Św. Franciszek Salezy, biskup fr.; doktor Kościoła, zakładał szkoły i kolegia. W roku 1610, wraz ze św. Joanną Franciszką de Chantal, założył zakon wizytek. Autor wielu prac, gł. z dziedziny ascetyki, m.in. Filotea albo Droga do życia pobożnego (1608, wyd. pol. 1679), Teotyma albo Traktat o Bożej Miłości (1616, wyd. pol. 1751) Zmarł w 1622 roku. Patron literatów, dziennikarzy i prasy katolickiej. (Wspomnienie 24 stycznia)

> Św. Franciszek Regis, jezuita (ok. 1580-1640) Zakładał liczne stowarzyszenia i bractwa, mające służyć pogłębieniu życia religijnego. (Wspomnienie 16 czerwca)

> Św. Franciszek. jezuita, nazw. "Apostołem Neapolu" i "Ojcem ubogich" (1642-1716) Prawo i teologię studiował w Neapolu, gdzie spędził 40 lat. (Wspomnienie 11 maja)

> Św. Franciszek Fasani, franciszkanin wł. (1681-1742) Jest autorem kilku dzieł teologicznych. (Wspomnienie 29 listopada)

> Św. Franciszek Maria z Camporosso, kapucyn wł. (1804-66) Uważano, że swoją śmiercią uchował Genuę od rozprzestrzenienia się zarazy i tragicznych skutków cholery. (Wspomnienie 20 września)

> François Villon, poeta fr. (1431-po 1463)
> Francesco di Giorgio Martini, wł. malarz, arch. i rzeźb. (1439-1501)
> Francesco Petrarca, wł. poeta (20 VII 1304-19 VII 1374)
> Francis Drake, ang. korsarz i podróżnik (ok. 1542-28 I 1596)
> Francis Bacon, filozof ang. (22 I 1561-9 IV 1626)
> Francis Beaumont, ang. dramaturg i poeta (ok. 1585-6 III 1616)
> Franciszek Bieliński, marszałek wielki koronny, od niego pochodzi nazwa warsz. ulicy Marszałkowskiej (ok. 1683-8 X 1766)
> Franciszek I, cesarz rzym.-niem. (8 XII 1708-18 VIII 1765)
> Franciszek Bohomolec, pol. komediopisarz (29 I 1720-24 IV 1784)
> Francisco José Goya y Lucientes, hiszp. malarz (30 III 1746-16 IV 1828)
> Franciszek Zabłocki, poeta pol., komediopisarz (1752-1821)
> Franciszek Ksawery Dmochowski, pisarz pol., tłumacz i działacz polityczny (2 XII 1762-20 VI 1818)
> François René de Chateaubriand, pisarz fr. (4 IX 1768-4 VII 1848)
> Jean-François Champollion, fr. egiptolog, odczytał hieroglify egipskie (23 XII 1790-4 III 1832)
> Franz Schubert, austr. kompozytor (31 I 1797-19 XI 1828)
> Franciszek Salezy Dmochowski, pol. pisarz i wydawca (14 III 1801-3 VIII 1871)
> Franciszek Kostrzewski, malarz i rysownik Warszawy (26 IV 1826-30 IX 1911)
> Franciszek Józef I, ces. Austrii, król węgierski (18 VIII 1830-21 XI 1916)
> Franciszek Teodor Ejsmond, malarz pol. (23 III 1859-13 VIII 1931)
> Franz Lehar, węgier.-austr. kompozytor (30 IV 1870-24 X 1948)
> Franklin Delano Roosevelt, prezydent USA 1933-45 (30 I 1882-12 IV 1945)
> Francisco Franco, właśc. Francisco Paulino Hermenegildo Franco Bahamonde, dyktator hiszp. (4 XII 1892-20 XI 1975)
> Francis Scott Key Fitzgerald, pisarz amer. (24 IX 1896-21 XII 1940)
> Frank Capra, amer. reżyser film. (19 V 1897-3 IX 1991)
> Gary Cooper (Frank James Cooper), amer. aktor filmowy (7 V 1901-13 V 1961)
> Francis Bacon, malarz irl. (28 X 1909-28 IV 1992)
> Franco Zeffirelli, właśc. Gianfranco Corsi, wł. reżyser i scenograf (ur. 12 II 1923)
> Kard. Franciszek Macharski, metropolita krakowski (ur. 20 V 1927)
> Franciszek Pieczka, aktor pol. (ur. 18 I 1928)
> Francesco Cossiga, prezydent Włoch (ur. 26 VII 1928)
> Franciszek Starowieyski, pol. grafik i malarz (ur. 1930)
> François Truffaut, fr. aktor i reżyser filmowy (6 II 1932-21 X 1984)
> Francis Ford Coppola, amer. reżyser filmowy (ur. 7 IV 1939)
> Franco Nero, wł. aktor filmowy (ur. 1941)
> Franz Beckenbauer, piłkarz niem. (ur. 11 IX 1945)
> Franciszek Maśluszczak, malarz pol. (ur. 1948)

> Na świętego Franciszka przylatuje pliszka.
> Na świętego Franciszka zielenią się łany
i ze swego zimowiska wracają bociany.

Dziś, gdy królem być trudno
A jeszcze trudniej świętym,
Franciszkom żyje się równo
Od kołyski do renty.
(...)
(Ludwik Jerzy Kern)

> 24 stycznia,
> 17 lutego,
> 2 marca,
> 2 kwietnia,
> 11 maja,
> 4 czerwca,
> 17 czerwca,
> 20 czerwca,
> 14 lipca,
> 21 sierpnia,
> 16 września,
> 17 września,
> 25 września,
> 29 września,
> 4 października,
> 10 października,
> 29 października,
> 24 listopada,
> 3 grudnia