NOWOTWÓR ZŁOŚLIWY – CO TO JEST

Ludzki organizm funkcjonuje jako uporządkowane społeczeństwo komórek, w którym istnieje precyzyjny podział pracy oraz zewnętrzna kontrola namnażania i przeżycia komórek. Liczba komórek danego rodzaju znajdująca się w danym miejscu organizmu jest stosunkowo stała, dlatego nasz organizm zachowuje latami zbliżoną wielkość i wygląd. Co ważne, zdrowe komórki współpracują, aby zapewnić prawidłowe funkcjonowanie systemu.

W chorobie nowotworowej komórki wyrywają się spod nadzoru organizmu. Zmutowana komórka zaczyna sama wytwarzać bodziec umożliwiający jej przeżycie i rozmnażanie, a nowotwór rozwija niezależnie od sygnałów płynących z organizmu.

- Nowotwór to nabyta choroba genetyczna powstała w wyniku mutacji zachodzących w komórkach ukształtowanego organizmu. Choroba zaczyna się od mutacji w jednej komórce, która staje się komórką macierzystą nowotworu. W jej obrębie mogą zachodzić kolejne mutacje prowadzące do rozwoju coraz bardziej złośliwych podklonów. W rezultacie powstają miliardy komórek potomnych, które mogą zabić chorego – tłumaczy Jarosław Gośliński, redaktor naczelny portalu onkologicznego zwrotnikraka.pl.

JAK POWSTAJE NOWOTWÓR ?

Szacuje się, że zdrowe komórki macierzyste tkanek człowieka mogą wykonać około 50 tzw. podziałów samoodnawiania, co umożliwia im przeżycie około 120 lat. Jest to spowodowane skracaniem końców chromosomów, tzw. telomerów. Niestety, w komórkach nowotworowych może dojść do odblokowania genu dla telomerazy czyli enzymu odbudowywującego telomery. Komórka nowotworowa staje się praktycznie nieśmiertelna.

Komórki rakowe posiadają zdolność przełamania również bariery odżywienia. W normalnych warunkach, do dowolnego miejsca organizmu dostarczana jest wyłącznie taka ilość tlenu i składników odżywczych, która jest niezbędna. Mechanizm ten posiada jednak pewne rezerwy. Jeśli w danym miejscu powstanie klon nowotworowy, może on korzystać z tej rezerwy, rozwijając liczebność komórek do około miliona – czyli wielkości główki od szpilki.

Po przekroczeniu wspomnianej granicy, niewielka część komórek nowotworowych umiera z powodu głodu w mechanizmie martwicy. Śmierć w wyniku martwicy jest rozpoznawana przez makrofagi patrolujące tkanki organizmu jako rana. Makrofagi inicjują proces gojenia i wydzielają cytokiny pobudzające wytwarzanie nowych naczyń krwionośnych i poprawę zaopatrzenia w tlen oraz substancje odżywcze, co umożliwia dalszy rozrost nowotworu.

Guz nowotworowy (nowotwór pierwotny lub guz przerzutowy) staje się wykrywalny, kiedy osiągnie średnicę około 1 cm (jest to około miliarda komórek). Nowotwór złośliwy zabija człowieka, kiedy osiągnie około biliona komórek.

Podsumowując - rozwój nowotworu odbywa się przez kolejne stadia: inicjacji, promocji, progresji, tworzenia guza, przerzutów i wywoływania skutków miejscowych i ogólnoustrojowych. Na szczęście, współczesna onkologia posiada metody lecznicze skierowane przeciwko każdemu z tych etapów.

- Warto w tym miejscu podkreślić znaczenie czujności onkologicznej, która powinna obowiązywać całe społeczeństwo. Im wcześniej wykryty nowotwór, tym większa szansa na zastosowanie skutecznej terapii onkologicznej. Nowotwór to nie wyrok – dodaje Jarosław Gośliński z portalu onkologicznego zwrotnikraka.pl