Kamienice w Chełmie odzyskają historyczną urodę

Podobne rusztowania jak przy kamienicy przy ul. Lubelskiej 24 niedługo pojawią się obok budynków przy pl. Łuczkowskiego 7, ul. Kopernika 1, i Krzywej 20. Na ich remont miasto przeznaczyło ponad 400 tys. zł. Efekty mają być widoczne już jesienią.

– Był czas, że wszystko, co przedwojenne, kłuło w oczy – mówi Władysław Sadurski, chełmski architekt. – Usuwanie detali przyspieszało też i potaniało prace remontowe. W ten sposób po kamienicach z charakterem pozostały architektoniczne koszmarki.

Stanowisko architekta podziela też Agata Fisz, prezydent Chełma. – Rzeczywiście, w tamtych czasach chyba mało kto zwracał uwagę na estetykę i zachowanie historycznej formy budynku – mówi prezydent. – Szkoda, bo to właśnie detale architektoniczne nadają miejskiej starówce właściwy klimat. Jest realna szansa, że już za kilka miesięcy cześć z nich odzyska swój historyczny charakter.

Do remontu wytypowano kamienice należące do miasta, dlatego inwestorem jest Przedsiębiorstwo Usług Mieszkaniowych.
–

Szczególnie dwa spośród czterech budynków mają wyjątkowe znaczenie dla wyglądu starówki – mówi Marian Tywoniuk, prezes PUM. – To kamienica przy pl. Łuczkowskiego, gdzie niegdyś mieścił się zakład RTG, oraz narożna kamienica przy skrzyżowaniu ul. Lubelskiej i pl. Łuczkowskiego, gdzie obecnie znajduje się m.in. sklep mięsny. Mamy już gotową dokumentację projektową, a odtworzenie pierwotnego wyglądu tych obiektów było konsultowane z konserwatorem zabytków. Niedługo przeznaczone do remontu budynki będą wyglądać niemal tak samo jak na przedwojennych fotografiach

Architekt Sadurski jest jednym z projektantów zaangażowanych przez PUM. – Pracując nad dokumentacją rewaloryzacji kamieniczki przy pl. Łuczkowskiego 7 opierałem się przede wszystkim na archiwalnych materiałach zgromadzonych przez służby ochrony zabytków – mówi Sadurski. – To zdjęcia lub przedwojenne karty pocztowe. Niestety, nie wszystkie „okaleczone” kamienice mają tego rodzaju dokumentację.

Agata Fisz ma nadzieję, że rozpoczęty remont zabytkowych kamieniczek zmobilizuje także prywatnych kamieniczników. Miasto ich w tym nie wyręczy. Niestety w Chełmie jest też wiele kamienic, które chociaż mogłyby być ozdobą miasta, to wręcz straszą swoim wyglądem. Problem w tym, że nie mają prawowitego gospodarza. W większości przypadków stanowią mienie pożydowskie. Dopóki prawo się nie zmieni, będą z roku na rok niszczały, aż z uwagi na zagrożenie katastrofą budowlaną w końcu zostaną rozebrane. Pozostaną po nich puste działki, które będą wciąż niczyje, a więc nie będzie można ich zabudować.