Jak PiS wybiera dyrektorów od kultury. Teatr Osterwy w Lublinie to kolejne takie miejsce

Konkurs został ogłoszony przez Urząd Marszałkowski w lutym. Zgłosiło się sześcioro kandydatów. Oprócz kierującej teatrem im. J. Osterwy przez ostatnie cztery lata Doroty Ignatjew o stanowisko ubiegali się: związany z Teatrem Akademickim Uniwersytetu Warszawskiego Ryszard Adamski, aktor i menadżer kultury Paweł Kleszcz, wieloletni aktor Teatru Osterwy i przewodniczący teatralnej „Solidarności” Witold Kopeć, reżyser Marek Pasieczny i były dyrektor teatrów w Opolu i Radomiu Adam Sroka.

I artysta, i menager

17 czerwca zebrała się komisja konkursowa. Ale nowego dyrektora nie wybrała. W przeprowadzonym trzykrotnie głosowaniu żadne z pretendentów nie zdobył większości głosów.

– Poziom kandydatów był wysoki, ale i my zawiesiliśmy wysoko poprzeczkę. Oprócz oczekiwań artystycznych, ocenialiśmy też zdolności menadżerskie. Teatr wymaga rewitalizacji i potrzebna jest osoba, która połączy te dwie cechy – tłumaczył nam wówczas Zbigniew Wojciechowski, wicemarszałek województwa i przewodniczący komisji.

Oprócz Wojciechowskiego w komisji zasiada jeszcze dwoje przedstawicieli Urzędu Marszałkowskiego (Bożena Ćwiek, Andrzej Miskur). Dwóch reprezentantów ma minister kultury (Agnieszka Komar-Morawska, Jarosław Cymerman). Pozostali czterej członkowie to osoby związane ze środowiskiem artystycznym i związkami zawodowymi działającymi w teatrze (Ewa Leśniak, Paweł Łysak, Marek Bijak, Jolanta Rychłowska-Żarnecka).

Konkurs bez rozstrzygnięcia

O sprawie zrobiło się głośno, gdy krytyk teatralny Witold Mrozek zarzucił władzom wojewódzkim „majstrowanie” przy konkursie. A dyrektor Teatru Powszechnego Warszawie Paweł Łysak w audycji „Kultura Osobista” w TOK FM ujawnił kulisy obrad komisji.

– To jest dziwne, bo byliśmy zmuszeni do głosowania uchwały, że nikt nie spełnia kryteriów. To dziwi chociażby w przypadku Adama Sroki, który był dwukrotnie dyrektorem, czy Doroty Ignatjew, która tak naprawdę odniosła sukces ogromny. W moim przekonaniu był to jakiś rodzaj gry i próby nierozstrzygnięcia tego konkursu – mówił Łysak.

Stwierdził też, że w żaden sposób nie uzasadniono, dlaczego odrzuceni kandydaci nie spełniają wymaganych kryteriów. – Przedstawiciele ministra i marszałka stwierdzili, że nie muszą argumentować, ponieważ ich głosowanie jest zabraniem głosu w tej sprawie – opowiadał na radiowej antenie.

– Takie sugestie są nieuprawnione – komentuje wicemarszałek Wojciechowski.

Teraz w grę wchodzą dwie możliwości. Na ogłoszenie nowego konkursu może być zbyt mało czasu, bo kadencja Doroty Ignatjew mija z końcem sierpnia. Druga z opcji to powołanie pełniącego obowiązki dyrektora.

– Zarząd województwa jeszcze nie zajmował się tą sprawą. W przyszłym tygodniu zapadną dalsze decyzje – dodaje Wojciechowski.
Zamiast dyrektora jest p.o.

Faktem jest, że po przejęciu władzy w regionie przez PiS o obsadzie dyrektorskich foteli w marszałkowskich instytucjach kultury rzadko kiedy decydują konkursy.

Sztandarowym przykładem jest Centrum Spotkania Kultur, które w 2019 roku miało pięcioro p.o. dyrektorów. Pod koniec ubiegłego roku tę funkcję objęła była dziennikarka Katarzyna Sienkiewicz, która w połowie lutego została oficjalnie powołana na stanowisko.

Podobnie było w przypadku Muzeum Wsi Lubelskiej, którym przez niemal rok jako p.o. dyrektor kierowała Bogna Bender-Motyka, związana z lokalnymi strukturami Solidarnej Polski. W marcu tego roku otrzymała dyrektorską nominację na pięć lat.

Postępowania konkursowe ogłaszano w Muzeum Lubelskim i Muzeum Zamoyskich w Kozłówce. Oba zostały unieważnione, ponieważ urząd nie dotrzymał ministerialnych terminów. Pełnienie dyrektorskich obowiązków pod koniec ubiegłego roku powierzono dotychczasowym szefowym tych instytucji: Katarzynie Mieczkowskiej i Annie Fic-Lazor.