Jan Paweł II był jednym z najwybitniejszych papieży i przywódców religijnych, zasłużył z pewnością na przydomek Wielki - powtarzają światowi przywódcy i dostojnicy Kościoła w pierwszych reakcjach na wiadomość o śmierci papieża.
Wymieniają jego umiłowanie i działania na rzecz pokoju i wolności, podkreślają niezwykłą siłę ducha.
Według prezydenta USA George'a W.Busha, wraz ze śmiercią papieża Jana Pawła II "świat utracił obrońcę wolności".
"Ostatnie ćwierćwiecze naznaczyła w sposób decydujący wielka osobowość papieża" - powiedział przewodniczący Parlamentu Europejskiego Josep Borrell, dodając, że podziela "smutek świata katolickiego, a zwłaszcza rodaków papieża, Polaków".
Zdaniem przewodniczącego Komisji Europejskiej, Jose Manuela Barroso, "w historii Jan Paweł II pozostanie jako ktoś, kto odegrał istotną rolę w zjednoczeniu Europy oraz w rozwoju idei wolności i demokracji na naszym kontynencie.
Według kanclerza Niemiec, Gerharda Schroedera, Jan Paweł II "zmienił nasz świat" i odegrał zasadniczą rolę w rozwoju pokojowej Europy.
Prezydent Francji Jacques Chirac podziwia "niewzruszoną wiarę, przykładny autorytet i godną podziwu żarliwość" papieża - "natchnionego kapłana". Prezydent powiedział, że swoją odwagą i determinacją Jan Paweł II "poruszał dusze i serca".
Premier W. Brytanii Tony Blair oświadczył, że w osobie Jana Pawła II świat stracił przywódcę religijnego "poważanego przez ludzi wszystkich wyznań, a także niewierzących". "Był inspiracją, człowiekiem wiary, godności i niezwykłej odwagi".
Był "wyjątkową postacią naszych czasów, z którą związana była cała epoka" - powiedział prezydent Rosji Władimir Putin.
Podkreślił, że służba duszpasterska Jana Pawła II "miała na celu budowę bardziej sprawiedliwych stosunków międzynarodowych, tworzenie społeczeństwa na zasadach humanizmu i solidarności, umacnianie duchowych i moralnych zasad w życiu człowieka".
Według patriarchy Moskwy i Wszechrusi Aleksego II "osobowość zmarłego Papieża, jego dzieła i idee wywarły wielki wpływ na bieg wydarzeń na świecie".
Na zasługi papieża dla pokoju wskazuje większość z przywódców, zwłaszcza z Bliskiego Wschodu, ale także premier Kanady Paul Martin, który określił Jana Pawła II jako "prawdziwego apostoła pokoju".
Sekretarz generalny ONZ Kofi Annan nazwał go zaś "niezmordowanym orędownikiem pokoju". Podobnie przewodniczący Ligi Arabskiej Amr Musa - uznał zmarłego za "człowieka niosącego pokój, który zachęcał do dialogu między narodami i religiami."
Z kolei wicepremier Izraela Szimon Peres powiedział: "Papież Jan Paweł II (...) okazywał nie tylko wielkiego, ale i pełnego dobroci ducha.(...) Udało mu się dzięki talentowi i osobowości reprezentować globalne partnerstwo".
Wielu polityków, m.in. premier Irlandii Bertie Ahern i była premier W. Brytanii Margaret Thatcher, podkreśla wpływ Jana Pawła II na zmiany w Europie Środkowej i Wschodniej. "Był moralną siłą, która stała za zwycięstwem w zimnej wojnie. Miliony ludzi zawdzięczają mu wolność" - powiedziała pani Thatcher.
"Litwa traci wielkiego i drogiego jej sercu przyjaciela (...) jedną z najwybitniejszych postaci naszych czasów" - oświadczył prezydent Valdas Adamkus.
"Papież był światłem w zamęcie, wskazującym drogę jak latarnia morska w ciemnościach i burzy" zaznaczył prymas Holandii, kardynał Adrianus Simonis. Według niego, Jan Paweł II przejdzie do historii jako jeden z największych papieży Kościoła. Podobnie arcybiskup Ottawy Marcel Gervais uważa, że zmarły papież "powinien być nazywany Janem Pawłem Wielkim. (...) Niewielu papieży miało tytuł +Wielki+."
Duchowni podkreślają, że Jan Paweł był wielkim chrześcijaninem - jak nazwał papieża czeski prymas, kardynał Miloslav Vlk; "odważnym głosicielem Ewangelii" - jak powiedział przewodniczący Konferencji Biskupów Niemieckich, kardynał Karol Lehmann.
"Jan Paweł II był człowiekiem szczególnie bliskim Bogu, który pozostanie bardzo nam bliski" - oświadczył kardynał Christoph Schoenborn, arcybiskup Wiednia. "Był filozofem, myślicielem, który mógł fascynować" - powiedział 60-letni kardynał Schoenborn, który wymieniany jest wśród kandydatów na następcę Jana Pawła II.
Kardynał Zenon Grocholewski, prefekt watykańskiej Kongregacji ds. Wychowania Katolickiego podkreślił, że papież zostawił wielki skarb, jakim jest Jego nauczanie "zawarte na 85 tysiącach stron homilii, pism, dokumentów".
Jako orędownika pojednania chrześcijan i żydów wspomina papieża przewodniczący Światowego Kongresu Żydów Edgar Bronfman. "Jan Paweł II zmienił w sposób fundamentalny liczące sobie 2000 lat stosunki między Kościołem i narodem żydowskim. Przeszedł ponad tysiącletnimi podziałami, by promować wzajemne poszanowanie i zrozumienie" - oświadczył Bronfman.
We Francji przewodniczący tamtejszej Rady Muzułmanów dr Dalil Boubakeur powiedział, że papież "promieniował tak silną duchowością, iż mieliśmy do czynienia ze świętym i zasługuje On na beatyfikację".
Moskiewski patriarchat prawosławny, czcząc pamięć Jana Pawła II, podkreślił, że wspomnienie zmarłego papieża posłuży poprawie stosunków między Kościołem katolickim i Cerkwią rosyjską.