Dominikanie odkrywają i czekają na datki

Dominikanie przybyli tu w 1253 roku i nieobce im były wszystkie klęski i dramaty, jakie dotknęły Lublin. Tu modlili się królowie, tu odbywały się wydarzenia dziejowe. – Tu odbyło się nabożeństwo dziękczynne po zaprzysiężeniu Unii Lubelskiej – mówi o. Robert Głubisz, przeor klasztoru Dominikanów.

Były tu i wydarzenia dramatyczne. Do dziś na murach najniższego poziomu piwnic przeczytać można napisy więzionych po powstaniu 1863 przez zaborcę – "Ty byłem. Korneliusz. 1869”. Kto zostawił te słowa, kim był, co zgotował mu los? Tajemnic w tych murach jest wiele.

Cudowne i niezwykłe
"Pożar Lublina”, obraz z 1710 roku, to wspomnienie tragicznej historii miasta. XVII-wieczny krucyfiks Chrystusa umęczonego świadczy o męce i spokoju śmierci. W kaplicy Ossolińskich jest cudowny obraz Matki Bożej Opieki, zwany też obrazem Matki Bożej Trybunalskiej.

– Wisiał w Trybunale Koronnym – mówi przeor. – Przed nim modlili się o pozytywny dla siebie wyrok ci, którzy stawali przed sądem. Na pierwszym planie są święci dominikańscy: Tomasz z Akwinu, święty Jacek Odrowąż, a za nimi hierarchicznie zakonnicy, a nawet szlachcice i pospólstwo. I pies z pochodnią w pysku. W ikonografii pies symbolizuje dominikanów – "psy pańskie” – "Domini canis”, które rozpalić mają płomień wiary na całym globie.

Niezwykłych albo, jak kto woli, cudownych zabytków jest tu dużo. W tych dniach przy okazji prowadzonych prac remontowych odkryto kolejne i należałoby się z tego cieszyć.

Najnowsze odkrycia
Tymczasem, dominikanie zaczynają się borykać z problemami finansowymi. Najnowsze odkrycie na ścianach XV-wiecznych fresków zaskoczyło, uradowało, a jednocześnie przysporzyło kłopotów: trzeba znaleźć pieniądze na ich konserwację. Także na XVII-wiecznych stallach ukazała się wcześniejsza, przypuszczalnie sięgająca gotyku kwiatowa malatura.

– Mamy kłopot z pracami prowadzonymi ponad program i tzw. niekwalifikowanymi, za które musimy płacić sami – dodaje przeor. – To między innymi położenie stropu i dachu nad skrzydłem wschodnim, montaż okien w skrzydle zachodnim, które nie jest objęte projektem unijnym, wzmocnienia murów, odbudowa dziedzińców. Aż się boję, co tam jeszcze może się odkryć – uśmiecha się o. Głubisz. – Takie prace nie mogły znaleźć się w projekcie, bo ten wymagał programu edukacyjnego i kulturalnego, który realizujemy w innych miejscach.

Trzeba na te roboty i na konserwację pozyskać pieniądze.

Drzwi otwarte
Bazylika dominikanów jest tym obiektem, który przewodniki wymieniają na pierwszym miejscu. – Dość powiedzieć, że dziennie przychodzi tutaj kilkuset zwiedzających, rocznie 60–70 tys. osób – mówi ojciec Głubisz. – Mimo prowadzonego remontu, nie zamykamy drzwi.

Ludzie przychodzą nie tylko modlić się i zwiedzać. Przychodzą także uczestniczyć w koncertach i wydarzeniach artystycznych, które dzieją się tutaj każdego miesiąca.

– Wczesną wiosną jest to cykl koncertów zatytułowany "Wielkopostne śpiewanie” – mówi przeor. – Później jest festiwal "Daję słowo”, w czerwcu "Inne brzmienia”, w lipcu Muzyka Dawnej Europy i Strefa Inne Brzmienia z koncertami, wystawami, panelem dyskusyjnym, literaturą, w sierpniu "Muzyka Wschodu i Zachodu”, we wrześniu koncert dla przyjaciół i darczyńców, w listopadzie będą "Zaduszki jazzowe” i może też literackie, w grudniu Wigilia Starego Miasta dla wszystkich.

To ostatnie wydarzenie angażuje ok. 400 wolontariuszy, lubelskich restauratorów i ludzi dobrej woli, a Wigilia jest dla każdego, kto przyjdzie. To tylko najbardziej znane imprezy.

Na niektóre koncerty i wydarzenia klasztor udostępnia wnętrze bazyliki. Za darmo. Później z własnych środków opłaca światło, wodę, sprzątanie, wszystkie koszty z tym związane. Wszystkie wydarzenia artystyczne organizowane przez dominikanów są bezpłatne.
Czekają na mecenasa

– Być może trzeba będzie rozważyć wprowadzenie jakiejś niewielkiej opłaty za zwiedzanie bazyliki – zastanawia się przeor. – To będzie ostateczność, jeśli nie znajdziemy mecenasów, którzy zechcą nas wesprzeć.

Dominikanie poszukują więc mecenasów, sponsorów. W zamian oferują przestrzeń na różnego rodzaju spotkania, współuczestniczenie w realizowaniu programu kulturalnego, związek z miejscem najbardziej prestiżowym w Lublinie i regionie.

– Mamy w planach wmurowanie tablic pamiątkowych z nazwiskami darczyńców na dziedzińcu klasztoru, myślimy o różnych formach pamięci o ofiarodawcach.

Po remoncie zostanie oddana do użytku biblioteka i czytelnia, galeria sztuki, muzeum w którym znajdą się wszystkie tutejsze dzieła i pamiątki. Dominikanie mają nadzieje, że znajdą się osoby prywatne lub firmy, które zechcą przyjąć na siebie rolę mecenasów i przyczynić się do ochrony naszego narodowego dziedzictwa.

Czekają. Drzwi są zawsze otwarte.