W czwartkowym poradniku przedstawiliśmy możliwości podwyższenia sobie emerytury.
Najczęściej pytano o zasady przyznawania oraz dociekano, kiedy przysługuje przeliczenie świadczenia.
- Nie, jeśli zakład jeszcze istnieje, ma obowiązek wystawienia takiego zaświadczenia. Tylko w przypadku jego likwidacji ZUS uwzględnia dokumenty osobowe, takie jak umowy, angaże czy legitymacje ubezpieczeniowe.
• Otrzymuję niskie świadczenie z KRUS. Ostatnio zmarł mój pracujący mąż. Czy mogę z ZUS po nim otrzymać rentę rodzinną, byłaby chyba wyższa?
- Proszę złożyć do ZUS wniosek o takie świadczenie, jeśli spełnia pani wszystkie warunki jej przyznania, otrzyma pani 85 proc. świadczenia, jakie otrzymywałby pani mąż.
• Mam już 70 lat, emeryturę pobieram od 15 lat i w tym czasie ponad 12 lat jeszcze pracowałam. Czy to może być podstawą do otrzymania wyższego świadczenia?
- Tak i to z kilku powodów. Po pierwsze należy wystąpić o doliczenie tych 12 lat do stażu pracy, co automatycznie zwiększy świadczenie. Po wtóre warto wystąpić z wnioskiem o przeliczenie części socjalnej emerytury od nowej, wyższej kwoty bazowej z tytułu przepracowania już na emeryturze okresu dłuższego niż 30 miesięcy i osiągnięcia ustawowego wieku emerytalnego. Po trzecie, emerytura na pani wniosek może być obliczona na nowo, jeśli jako jej podstawę wskaże pani zarobki przypadające w części lub w całości po przyznaniu emerytury, a ich wskaźnik będzie wyższy od poprzedniego. Przeliczenie przysługuje od aktualnie obowiązującej kwoty bazowej
• Czy dorabianie do emerytury (przez ponad 30 miesięcy) na umowę zlecenie będzie podstawą do przeliczenia emerytury?
- Tak, upoważnia do tego każde zatrudnienie, jeśli tylko od wynagrodzenia odprowadzane były składki na ubezpieczenie społeczne.
• Zastanawiam się, czy, będąc na wcześniejszej emeryturze, mogę bez konsekwencji dorobić miesięcznie 2066 zł netto, czy brutto i kiedy mam podawać, ile zarobiłam?
- Chodzi o zarobki brutto i rozliczane są w skali roku, więc mogą być miesiące, kiedy są wyższe od tej kwoty, a w innych miesiącach niższe. Dane o zarobkach za dany rok należy przesłać do końca lutego następnego roku. Obowiązek ten nie dotyczy osób, które osiągnęły już ustawowy wiek emerytalny.
• Nabyłam właśnie uprawnienia do wcześniejszej emerytury, bo ukończyłam 55 lat i mam 30 lat pracy. Ale nie chcę już teraz kończyć pracy. Kiedy powinnam złożyć wniosek o naliczenie emerytury?
- Wniosku nie musi pani składać już teraz, ale proponuję zrobić to przed ukończeniem 60 lat, bo w przeciwnym przypadku będzie liczona emerytura kapitałowa, według nowych zasad. Można już złożyć wniosek, naliczyć świadczenie i zawiesić jego pobierania nie rozwiązując stosunku pracy.
• Pracuję i pobieram rentę rodzinną po mężu. Czy jeśli zostanie mi naliczona i zawieszona emerytura, będę ją nadal mogła pobierać?
- Tak, rentę rodzinną nadal będzie pani pobierała. Jeśli przestanie pani pracować i zdecyduje się na pobieranie emerytury, wypłata renty rodzinnej już nie będzie przysługiwała. Przysługuje prawo korzyści, tj. wyboru świadczenia korzystniejszego.
• Zarobki z jakich lat są podstawą do naliczenia emerytury?
- Można wybrać najkorzystniejszy wariant: 10 kolejnych lat wybranych z ostatnich 20 lat pracy licząc wstecz od roku złożenia wniosku o emeryturę lub 20 dowolnych (niekoniecznie kolejnych) lat z całego okresu zatrudnienia.
• Od lat jestem bezrobotny. Wkrótce skończę 65 lat. Ile lat pracy muszę udokumentować, by otrzymać emeryturę?
- Po wykazaniu 25 lat otrzyma pan pełną emeryturę. Po udokumentowaniu 20 lat - tzw. niepełną - w wysokości wynikającej z przedstawionych zarobków, bez gwarancji podniesienia jej do minimalnej emerytury.
• Jestem na wcześniejszej emeryturze. Czy będzie ona większa, gdy skończę ustawowy wiek emerytalny?
- Będzie taka sama. Chyba że nadal pracowała pani (będąc już na świadczeniu) co najmniej 30 miesięcy i była opłacana składka na ubezpieczenie społeczne Wtedy świadczenie na pani wniosek może być przeliczone z uwzględnieniem 24 proc. aktualnej kwoty bazowej.
• Czy na takim przeliczeniu mogę stracić?
- Nie, wybrany zostanie zawsze korzystniejszy wariant.
Zanotowała Maria Balicka