Pomniki i ulice upamiętniające PRL mają się dobrze. Nie wszyscy chcą zmian

Na początku lat 90. samorządy w całym kraju masowo zmieniały nazwy ulic i placów, nadając im często niedozwolonych w poprzednim systemie patronów. W miastach i miasteczkach zaroiło się od ulic Jana Pawła II, Józefa Piłsudskiego, Solidarności czy Armii Krajowej. Dzisiaj, mimo że od przemian ustrojowych minęło już 26 lat, nie jest trudno znaleźć przykłady komunistycznych pozostałości.

W Kurowie jedna z ulic nosi nazwę 35-lecia Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej. – Osobiście nie miałbym nic przeciwko zmianie nazwy tej ulicy, ale nie chcemy działać wbrew mieszkańcom. Zdecydowana większość z nich opowiedziała się za jej pozostawieniem – mówi Stanisław Wójcicki, wójt gminy Kurów.

Do przemianowania ulicy, nazwanej tak w 1979 r. na pamiątkę powstania PKWN, lokalne władze przymierzały się w latach 2006-2010. Zdecydowano wtedy, że taka decyzja powinna zostać poprzedzona konsultacjami społecznymi. Do każdego domu przy ul. 35-lecia PRL w Kurowie pukał sołtys, który roznosił ankiety. Wynik był zaskakujący.

– Już dobrze nie pamiętam, ale 80 lub nawet 90 proc. mieszkańców była przeciwko zmianie nazwy – mówi wójt. Jak podkreśla, wcale jednak nie chodziło o sentyment do poprzedniego ustroju, ale o kwestie techniczne. Zmiana adresu oznacza konieczność wymiany wielu dokumentów, m.in. dowodów osobistych, praw jazdy czy aktualizacji danych przedsiębiorstw.

W Opolu Lubelskim funkcjonuje ulica Hanki Sawickiej. Ta komunistyczna działaczka swoją ulicę ma także w Rykach. W tym samym mieście znajdziemy także ulice Jana Krasickiego i gen. Karola Świerczewskiego.

– Kilkanaście lat temu dostaliśmy wniosek o zmianę tych nazw. Złożyło go Koło Żołnierzy AK, ale jak dotąd nie wszczęliśmy procedury w tej sprawie – przyznaje Stanisław Ciesielski z Urzędu Miejskiego w Rykach.

Ciesielski zapewnia, że udało się przemianować kilka innych ulic. – Ulicę 22 Lipca zmieniliśmy na Karola Wojtyły, a XXX-lecia PRL-u na Jana Pawła II. Ponadto dwa lata temu ze zbiegu ul. Słowackiego i Warszawskiej zniknął nielubiany pomnik „utrwalaczy władzy ludowej”.

Z podobnym pomnikiem jak dotąd nie poradzono sobie w Puławach. W centrum stoi monument poświęcony „polsko-radzieckiemu braterstwu broni”. Spór dotyczący jego usunięcia toczy się od lat, ale wysokie koszty rozbiórki nie zachęcają władz do podejmowania decyzji w tej sprawie.

Część historyków uważa, że pomnik należy zostawić, bo jest on świadectwem historii miasta. Historii, o której warto pamiętać bez względu na ideologię.