Re:tradycja – Jarmark Jagielloński 2023: Święto tradycji i kultury ludowej

Łączyć pokolenia

Festiwal, który przed kilkunastoma laty został zapoczątkowany w formie Jarmarku Jagiellońskiego, przez lata ewoluował, zmieniając zarazem swoją formę i charakter. Dziś wydarzenie pod nazwą Re:tradycja – Jarmark Jagielloński łączy różne akcenty dotychczas wzbogacające festiwal, kładąc szczególny nacisk na warstwę muzyczną oraz rzemiosło artystyczne.

Re:tradycja przede wszystkim ma łączyć pokolenia poprzez dialog dziedzictwa ze współczesnością. W tym roku ma to szczególny wymiar z uwagi na fakt, że Lublin jest Europejską Stolicą Młodzieży. - Współpraca ludzi w różnym wieku pozwala na wzajemne uczenie się od siebie, przekazywanie wiedzy, umiejętności. Cieszę się i jestem dumna, że Lublin jest miejscem, gdzie kultura tradycyjna staje się inspiracją dla młodzieży, która stale uczestniczy w procesie podtrzymywania zwyczajów rodzinnych i regionalnych -  mówi Beata Stepaniuk-Kuśmierzak, Zastępczyni Prezydenta Miasta Lublin ds. Kultury, Sportu i Partycypacji, Pełnomocniczka Prezydenta ds. Europejskiej Stolicy Młodzieży.

Święto kultury ludowej

Jednym z kluczowych elementów festiwalu jest Jarmark Jagielloński, czyli targi sztuki ludowej i rzemiosła tradycyjnego. W tym roku motywem przewodnim modułu będzie obróbka drewna. Stąd na stoiskach na Starym Mieście pojawią się m.in. toczone i zdobione naczynia, drewniane skrzynie, dłubane misy, drewniane zabawki, a przede wszystkim rzeźby.

Nie tylko drewno będzie jednak dostępne na jarmarku. Do Lublina przyjedzie aż 140 rzemieślników z Europy Środkowo-Wschodniej. Będą to zarówno doświadczeni twórcy, jak i młodzi artyści. Na barwnych stoiskach znajdziemy m.in. biżuterię, malarstwo, wyroby garncarskie i ceramiczne, haftowane i plecione, różnego rodzaju ozdoby, czy produkty spożywcze.

- Ponad 30 wystawców kontynuuje tradycje wpisane na Krajowe Listy Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego. Będą to reprezentanci takich pozycji z listy jak np. „Zabawkarstwo żywiecko-suskie”, „Umiejętność wyplatania kosza >kabłącoka< w Lucimi na Radomszczyźnie” czy „Tradycje wytwarzania koronki koniakowskiej” - wymienia Agata Turczyn, asystentka programowa Festiwalu.

Jarmark Jagielloński wystartuje w piątek o godz. 13 a w sobotę i niedzielę rozpocznie się już o godz. 10.

Dawne instrumenty i elektronika

Festiwal Re:tradycja to także trzy dni wyjątkowych koncertów na Błoniach pod Zamkiem, które łączyć będą dawne brzmienia i tradycyjne instrumenty z muzyką elektroniczną i eksperymentalną.

Scenę zainauguruje piątkowy koncert (start o godz. 19.30) z udziałem popularnych artystów oraz reprezentantów świata muzyki i śpiewu tradycyjnego. W tym roku dominować będą dźwięki związane z tradycją polskiej części Polesia.

W koncercie udział wezmą Poleski Skład Smyczkowy oraz zespół Polesie_PL, którzy zadbają o warstwę muzyczną i wokalną koncertu. Całość dopełnią aranżacje słynnego kompozytora Atanasa Valkova oraz improwizacje jego żony – Jagody.

Po zachodzie słońca w piątkowy wieczór będzie można też potańczyć do podlaskich i poleskich melodii granych przez zespół Hajda Banda. Do tańca zagra też formacja Janusz Prusinowski Trio,

Kolejne koncerty zaplanowano na sobotę. O godz. 19.30 na scenie pojawi się estońska grupa Puuluup. Będzie można usłyszeć brzmienie wyjątkowego instrumentu – talharpy. Koncert wypełnią jednak nie tylko tradycyjne dźwięki, bo nie zabraknie także elektroniki. Tego wieczora zgra także francuska formacja Lolomis z charyzmatyczną wokalistką  Romane Claudel-Ferragui. - Nowoczesne brzmienie, oparte o tekstowe inspiracje tradycją, nasycenie, zamaszystość i tajemnica – to tylko kilka haseł, którymi można próbować opowiedzieć o tym, co czeka słuchaczy 19 sierpnia na Scenie Festiwalu – zapowiadają organizatorzy.

Również w sobotę będzie można się pobawić na potańcówce. Tym razem o dobrą atmosferę zadbają Orkiestra Jarmarku Jagiellońskiego, Cmolaskie Chłopoki oraz Kapela Batareja.

Festiwal zwieńczą niedzielne koncerty. Najpierw, o godz. 14, wyjątkowo w Bazylice oo. Dominikanów przy ul. Złotej, wystąpi grupa Wernyhora. W zabytkowych wnętrzach świątyni trio z Sanoka zabierze słuchaczy do muzycznego świata Bojków – górali zamieszkujących częściowo Karpaty Wschodnie i Bieszczady.

Wieczorem, już na Błoniach pod Zamkiem, zagra zespół Odpoczno, łączący tradycyjne melodie pochodzące z muzyki opoczyńskiej oraz nowoczesne brzmienia. Na scenie pojawi się także rumuński duet Balkan Taksim, który zaprezentuje spektrum bałkańskich melodii: serbskich, macedońskich, bułgarskich, tureckich czy albańskich.

- Artyści, których w tym roku zaprosiłyśmy do współpracy, pokazują, jak dużą przestrzeń do tworzenia daje nam tradycja – muzyka, instrumentarium, śpiew - podkreśla Karolina Waszczuk, dyrektorka Festiwalu.

Warsztaty i atrakcje dla całych rodzin

Na uczestników festiwalu czekać będą różnorodne warsztaty. W programie znalazły się m.in. zajęcia manualne poświęcone technikom stolarskim, wykonywaniu ozdób i zabawek oraz rzeźbieniu w drewnie. Chętni będą mogli wziąć także udział w warsztatach tradycyjnych pieśni, tańca czy gry na instrumentach. Aby wziąć udział w warsztatach, należy wejść na stronę retradycja.eu i wypełnić formularz zgłoszeniowy na wybrane zajęcia.

Nie zabraknie również atrakcji dla dzieci i młodzieży. Na Błoniach pod Zamkiem zostanie zorganizowane Podwórko Re:tradycji, czyli specjalna przestrzeń dla całych rodzin, w której będzie można odkryć bogactwo tradycyjnych zabaw i gier.

- W tym roku na Podwórku będzie królować drewno, a więc i patyki! Niepozorne kijki, przy odrobinie chęci i wyobraźni, mogą zamienić się w najlepsze zabawki dające nieograniczone możliwości tym, którzy wezmą je w dłonie – zapowiadają organizatorzy.

Propozycje dla najmłodszych uzupełnią warsztaty oraz prezentowane w Warsztatach Kultury spektakle.

Szczegółowy program dostępny jest na stronie internetowej retradycja.eu. Wstęp na wszystkie wydarzenia jest bezpłatny.