Rok na granicy: papierosy, narkotyki, gaz i trylobity

W styczniu było to na przykład ponad 38,7 tys. sztuk wyrobów, w tym etykiety i zawieszki do odzieży, na których widniała nazwa francuskiej firmy modowej, a także naklejki z kodami kreskowymi i QR – to podczas kontroli autokaru odkryli funkcjonariusze Służby Celno-Skarbowej z przejścia granicznego w Hrebennem.
Wyroby mogły być przeznaczone do „ometkowania” podrabianej odzieży.

W Zosinie znaleziono dwie papugi, należące gatunków chronionych CITES: żako i mnicha nizinna. Żako to afrykańska papuga, która słynie m.in. z niebywałych zdolności do naśladowania ludzkiej mowy i innych dźwięków oraz z nieprzeciętnej inteligencji.
Mnicha nizinna to gatunek wywodzący się z Ameryki Południowej. Są bardzo towarzyskie i – podobnie jak żako – również potrafią doskonale naśladować ludzką mowę.

W lutym w Terespolu w bagażu podróżnego (w poduszkach) funkcjonariusze Służby Celno-Skarbowej znaleźli 7 skamieniałych szczątków wymarłych morskich organizmów. Według ekspertyzy Państwowego Instytutu Geologicznego były to trylobity; wymarłe morskie stawonogi. Skamieniałości pochodzą najprawdopodobniej z okolic Petersburga w Rosji, ze skał ordowiku środkowego.

Również z Białorusi przyjechało 241 tys. paczek papierosów o wartości rynkowej prawie 4 mln zł. Były ukryte w pociągu towarowym z Białorusi; pomiędzy legalnie wwożonym towarem (nawóz rolniczy). Był to jeden z większych przemytów papierosów udaremniony na granicy w województwie lubelskim w ostatnich kliku latach.

Marzec to 39 kilogramów marihuany w ciężarówce jadącej z Hiszpanii. Wykryła ją lubelska i dolnośląska Służba Celno-Skarbowa oraz CBŚP. Narkotyki były ukryte w samochodzie ciężarowym, zatrzymanym do kontroli w okolicach Jędrzychowic – wśród środków ochrony roślin. 

Czasami kontrole ujawniają nie tylko ukryty towar, ale też... jego brak. Tak było w marcu podczas kontroli w jednym ze składów celnych w powiecie chełmskim. Funkcjonariusze lubelskiej Służby Celno-Skarbowej stwierdzili szereg nieprawidłowości. Kontrola potwierdziła brak 822 rowerów górskich o wartości blisko 400 tys. zł – mimo że oficjalnie figurowały w dokumentach. Stwierdzono też nadwyżki towarowe, które nie miały odzwierciedlenia w prowadzonej dokumentacji: 555 rowerów górskich i elektrycznych. Część z nich to tańsze zamienniki rowerów, których brakowało na składzie. Była to próba zaniżenia przez importerów należnych ceł i podatków od sprowadzonego spoza Unii Europejskiej towaru. Uszczuplenia należności celno-podatkowych oszacowano na około 1,3 mln zł. 

W kwietniu funkcjonariusze Służby Celno-Skarbowej z Koroszczyna skontrolowali pojazd ciężarowy z ładunkiem 19 ton pochodzących z demontażu silników i części zamiennych do samochodów. Towar wysłany z Hiszpanii miał trafić do odbiorcy w Kirgistanie. Zgodnie z opinią Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w Lublinie, zatrzymane towary to odpady, w tym odpady niebezpieczne objęte zakazem wywozu poza UE i kraje OECD.

W maju Funkcjonariusze Służby Celno-Skarbowej, CBŚP i Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej udaremnili przemyt 89 tys. paczek papierosów o wartości rynkowej blisko 1,5 mln zł. Towar ukryty był w naczepie pojazdu ciężarowego: w podwójnej, specjalnie przerobionej przedniej ścianie. Ciężarówka wjeżdżała z Białorusi do Polski i skontrolowana została na terminalu w Koroszczynie.

Tymczasem w czerwcu prawie 120 kg czarnego kawioru zatrzymali funkcjonariusze na granicy w Hrebennem. Był to kawior pochodzący z zagrożonego wyginięciem jesiotra syberyjskiego; chronionego gatunku wpisanego na listę CITES. Legalny przywóz lub wywóz z Unii Europejskiej roślin i zwierząt CITES możliwy jest jedynie na podstawie właściwych zezwoleń. Podróżny takich dokumentów nie posiadał.

W tym samym miesiącu i na tym samym przejściu zatrzymano transport ponad 13,2 tys. par podrobionych butów, nielegalnie opatrzonych nazwami znanych firm. Towar pochodził z Chin i miał trafić na Ukrainę.

Również w czerwcu Lubelska Służba Celno-Skarbowa, Straż Graniczna i CBŚP zlikwidowały na terenie województwa śląskiego nielegalną krajalnię tytoniu i przejęły blisko 10 ton suszu tytoniowego i krajanki tytoniowej. Do tego ponad tysiąc opakowań na papierosy, gilzy różnych marek i 200 kg tytoniowych odpadów poprodukcyjnych.
Służby zabezpieczyły też maszyny i urządzenia służące do rozdrabniania liści tytoniu oraz do produkcji papierosów. Zatrzymano dwie osoby. Według śledczych w wyniku działalności zatrzymanych osób skarb państwa mógł zostać narażony na uszczuplenie podatków akcyzowego i VAT w łącznej kwocie ponad 6,5 mln zł.

W lipcu funkcjonariusze z Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej, działając pod nadzorem Prokuratury Okręgowej w Zamościu oraz współpracując z funkcjonariuszami lubelskiej Służby Celno-Skarbowej, rozbili cztery zorganizowane grupy przestępcze organizujące na wielką skalę przemyt papierosów z Białorusi do Polski. Wykorzystywali do tego celu składy pociągów towarowych przekraczające granicę z Białorusi do Polski przez kolejowe przejście graniczne w Terespolu. Prokuratura skierowała do Sądu Okręgowego w Lublinie akt oskarżenia przeciwko 38 osobom oskarżonym o kierowanie i udział w zorganizowanych grupach przestępczych trudniących się przemytem papierosów. Szacuje się, iż mogli wprowadzić na krajowy rynek nielegalne papierosy o wartości prawie 12 mln zł.

Ponad 5 tys. sztuk towarów z podrobionymi znakami towarowymi, w tym: odzież, perfumy i biżuterię zabezpieczyli funkcjonariusze lubelskiej Służby Celno-Skarbowej w jednym z lokali w Łukowie. Prowadzony był tam sklep internetowy zajmujący się sprzedażą za pośrednictwem jednego z portali społecznościowych. Sprzedawcy grozi nawet do 5 lat pozbawienia wolności.

124 000 par skarpet (także podróbek) to efekt sierpniowej kontroli prowadzonej w składzie celnym w Chełmie.

Granica to nie tylko standardowe papierosy, ale też e-papierosy. Nielegalne e-papierosy. Ponad 1,6 tys. sztuk jednorazowych e-papierosów i płynów do nich wykryli funkcjonariusze lubelskiej Służby Celno-Skarbowej w prowadzonym przez mieszkańca Lublina sklepie, oferującym zakupy przez internet. Wyroby nie były oznaczone znakami akcyzy. Część nielegalnego towaru funkcjonariusze znaleźli w przygotowanych do wysyłki paczkach.

We wrześniu blisko 106 tys. paczek nielegalnych papierosów o wartości rynkowej ponad 1,7 mln złotych celnicy znaleźli w kontenerach transportowanych pociągami towarowymi z Brześcia, przewożących legalne towary, m.in. torf i pustaki. Papierosy ukryte były w specjalnie przerobionych podłogach 7 kontenerów. W październiku podobną ilość papierosów odkryto w kontenerach z Chin w Małaszewiczach.

18 fragmentów rafy koralowej to odkrycie funkcjonariuszy Oddziału Celnego Pocztowego w Lublinie. Skontrolowane przez nich przesyłki pochodziły ze Szwajcarii i Malezji. Dwie miały trafić do Bogorii, odbiorcą trzeciej miał być mieszkaniec Lublina. Koralowce to gatunek chroniony na podstawie Konwencji Waszyngtońskiej CITES.

Listopad to to międzynarodowa operacja wymierzona w nielegalny handel gazami chłodniczymi. Lubelska Służba Celno-Skarbowa wspólnie z Europejskim Urzędem ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) uderzyła w przestępczy proceder wprowadzania do obrotu na terenie Unii gazów chłodniczych. To efekt wspólnych działań kontrolnych prowadzonych w ramach międzynarodowej operacji celnej JCO KHIONE 2024. Uczestniczyli w nich przedstawiciele OLAF-u i organów celnych 16 państw UE.
W Polsce zabezpieczono co najmniej 115 ton gazów chłodniczych o wartości rynkowej około 21 mln zł. Zatrzymano 9 osób.

W grudniu w sumie 20 osób usłyszało zarzuty w śledztwie dotyczącym mafii śmieciowej, która zajmowała się nielegalnym składowaniem na terenie kraju niebezpiecznych odpadów. Sprawę prowadzą policjanci z Wydziału ds. Zwalczania Przestępczości Pseudokibiców KWP w Katowicach, a nadzoruje Prokuratura Regionalna w Katowicach.
W rozpracowaniu grupy przestępczej udział miała także lubelska Służba Celno-Skarbowa, która od 2021 roku – współpracując z policją i prokuraturą – prowadziła ustalenia w sprawie nieprawidłowości i uczestniczyła w zatrzymaniach.

Grupa działała na terenie całego kraju. Do grudnia 2024 r. w postępowaniu zarzuty usłyszało już 108 osób.