Wytwarzanie energii z odnawialnych źródeł (OZE) może dawać jednocześnie znaczne obniżenie kosztów w gospodarstwie rolnym oraz przychody z nadwyżek energii, którą można sprzedawać poprzez sieć dystrybucyjną.
Dobierając moc instalacji OZE w gospodarstwie rolnym należy mieć na uwadze profil produkcji. Gospodarstwa wykazują zróżnicowane zapotrzebowanie na energię nie tylko w ciągu dnia, ale również w ciągu roku, a to idzie w parze ze zmiennością produkcji energii, np. w okresie jesienno-zimowym instalacja fotowoltaiczna wytwarza małą ilość energii ze względu na krótki dzień i duże zachmurzenie w porównaniu do miesięcy wiosenno-letnich. Podobną zmienność wykazują turbiny wiatrowe, ich wydajność spada w miesiącach letnich, a wzrasta w jesienno-zimowych-wiosennych. Z tego względu należy uwzględnić możliwość łączenia fotowoltaiki z wiatrakami lub źródłami ciepła (pompy ciepła, kolektory słoneczne, kotły na biomasę) oraz generatory na biogaz.
Podejmując decyzję, jaką moc zainstalować, należy zwrócić uwagę na następujące punkty:
1. Jaka jest moc przyłączeniowa – zgodnie z umową zawartą z dostawcą?
2. Ile kWh rocznie zużywa gospodarstwo?
3. Do jakich celów wytworzona energia elektryczna będzie wykorzystywana (zasilanie lodówki , pralki , RTV, silników, wspomagania cwu i co)?
4. W jakich godzinach najczęściej wykorzystujemy zasilanie elektryczne i które urządzenia?
5. Czy magazynować wytworzoną energię i korzystać z niej w godzinach nocnych?
Podjęcie działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania energii elektrycznej z OZE wymagauzyskania koncesji na zasadach określonych w ustawie Prawo energetyczne z wyłączeniem wytwarzania energii elektrycznej:
1) w mikroinstalacji
2) w małej instalacji
3) z bigazu rolniczego
4) wyłacznie z biopłynów
Wytwórca energii elektrycznej z OZE w mikroinstalacji będący osobą fizyczną nie wykonującą działalności gospodarczej, który wytwarza energię elektryczną w celu jej zużycia na własne potrzeby, może sprzedać niewykorzystaną energię elektryczną wytworzoną przez niego w mikroinstalacji i wprowadzoną do sieci dystrybucyjnej.
Wytwarzanie i sprzedaż energii elektrycznej z OZE, nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Istotnym zapisem z punktu widzenia konsumenta jest zamieszczenie w ustawie zasad obowiązywania systemu wsparcia dedykowanego mikroinstalacjom z podziałem na moc zainstalowaną. Wytwórcy energii z instalacji do 3 kW włącznie mają możliwość sprzedaży nadwyżki energii po stałej cenie w zależności od instalacji:
1) hydroenergia – 0,75 zł za 1 kWh
2) energia wiatru na lądzie – 0,75 za 1 kWh
3) energia promieniowania słonecznego – 0,75 za 1kWh
Druga grupa mikroinstalacji to instalacje od 3 kW do 10 kW, dla których stawki będą obowiązywać:
1) biogaz rolniczy – 0,70 zł za kWh
2) biogaz pozyskany z surowców pochodzących ze składowisk odpadów – 0,55 zł za kWh
3) biogaz pozyskany z surowców pochodzących z oczyszczalni ścieków – 0,45 zł za kwh
4) hydroenergia – 0,65 zł za kWh
5) energia wiatru na lądzie – 0,65 kWh
6) energia promieniowania słonecznego – 0,65 zł kWh.
Zapisy ustawodawcy definiujące mikroinstalacje jako źródło energii odnawialnej określają moc maksymalną do 40 kW, jednak jak widać powyżej system stałych taryf gwarantowanych obowiązuje tylko dla mikroinstalacji do 10 kW włącznie. Instalacje powyżej 10 kW, pomimo że mieszczą się w granicach definicji mikroinstalacji, mogą jedynie korzystać z możliwości sprzedaży nadwyżki energii za 100% średniej ceny referencyjnej na rynku konkurencyjnym. Cena obowiązująca w tym roku to 163,58 zł za 1MWh (0,1636 zł/kWh).
Istotnym zapisem wskazującym na możliwość korzystania z taryf gwarantowanych jest wskazanie, iż urządzenia wchodzące w skład modernizowanej i nowo budowanej mikroinstalacji wyprodukowane zostały nie później niż 48 miesięcy.
Wytwórca energii elektrycznej z OZE w mikroinstalacji pisemnie informuje operatora systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego, do którego sieci ma zostać przyłączona mikroinstalacja, o terminie przyłączenia mikroinstalacji, jej planowanej lokalizacji oraz o rodzaju tej mikroinstalacji i jej mocy, nie później niż w terminie 30 dni przed dniem planowanego przyłączenia mikroinstalacji do sieci.
* Autor jest pracownikiem Lubelskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Końskowoli