Pociągi niemile widziane

Ostatnio zaniepokojenie dyrekcji RPN wzrosło. W połowie grudnia wiceminister infrastruktury poinformował media, że Ukraińcy i Rosjanie chcą przejąć część udziałów LHS. Jak tłumaczył, dzięki pieniądzom zagranicznych udziałowców spółka mogłaby przynosić większe zyski. Wiązałoby się to m.in. z budową nowoczesnych terminali, modernizacją torów i zwiększeniem ruchu pociągów. – LHS od dawna zagraża istnieniu parku, teraz to byłaby katastrofa – denerwuje się Zdzisław Kotuła, pierwszy i jak dotąd jedyny dyrektor Roztoczańskiego Parku Narodowego. – Tory rozcinają park na dwie części. Tworzą barierę trudną do pokonania dla zwierząt. Pociągi, które i tak jeżdżą niemal co pół godziny hałasują, zanieczyszczając przy okazji powietrze i glebę. Przewożą m.in. chemikalia. Gdyby doszło do wypadku, skutki byłyby katastrofalne. Szeroki tor musi być z parku wyprowadzony!
Dyrektor Kotuła walczy z LHS od 30 lat. RPN powstał w 1974 r., a o budowie Linii Hutniczej Szerokotorowej (m.in. na terenie RPN) zadecydowało prezydium rządu PRL zaledwie kilka miesięcy później. Szeroki tor miał być przedłużeniem radzieckiej sieci kolejowej i służyć przede wszystkim do eksportu polskiej siarki i importu rud żelaza. Dyrekcja RPN od razu zaczęła protestować. Tłumaczono, że LHS będzie zagrożeniem dla chronionej przyrody, a budowa torów w parku narodowym jest niezgodna z prawem. W obronę RPN zaangażowało się także m.in. Ministerstwo Ochrony Środowiska oraz Komitet Ochrony Przyrody PAN. Bez rezultatu. W styczniu 1978 r. rozpoczęto budowę LHS. Na pocieszenie, władze tłumaczyły, że linia przebiegająca przez park jest „rozwiązaniem tymczasowym” i – ze względów ekonomicznych – „jedynie słusznym”. Za 15–20 lat obiecywano wybudować nowy tor już poza granicami RPN. Dyrekcja parku nie chciała się z tym pogodzić. Interweniowano w tej sprawie do kolejnych rządów PRL i III RP, ministrów transportu i kogo się tylko dało. – Przez lata próbowaliśmy wyegzekwować budowę nowego toru. Pisaliśmy, że budowa LHS w parku była pogwałceniem prawa. Bez odzewu. To skandal! – mówi Kotuła.
Prezes LHS uważa, że zarzuty dyrektora RPN „nie są do końca przemyślane”. Mówi, że tory w parku budowano 30 lat temu i nie da się teraz nic zrobić, aby temu zaradzić. LHS jest najbardziej dochodową spółką-córką PKP i przynosi spore zyski. Jej przebudowa miałaby negatywne skutki gospodarcze dla całego regionu. – Zrobimy wszystko, aby się nadal rozwijać i nie będziemy się oglądać na to, co się dzieje w parku – powiedział nam Piotr Juś. – Na razie w RPN przebudowy nie będzie. Nie wynika to z naszej złej woli. Wybudowanie nowego toru to ogromny koszt. Trzeba wyłożyć na to co najmniej kilkadziesiąt milionów złotych. Kogo na to stać?