Zanim grypa zacznie szaleć w organizmie. Kto może się bezpłatnie zaszczepić?

• W jaki sposób powstaje szczepionka przeciw grypie?

– Wirus grypy jest wirusem, który mutuje. Przez mutacje wirus próbuje uciekać odporności, dlatego musimy za nim nadążyć. Co roku dla konkretnego rejonu świata, np. półkuli północnej, opracowywane są szczepionki na bazie antygenów wirusów, które krążą w danym sezonie. Wirusolodzy opracowują zestaw antygenowy, który będzie w najbliższym czasie w danym rejonie występował i przygotowywane są szczepionki pod kątem tych wirusów. Czyli nasz układ immunologiczny, przyjmując taką szczepionkę, uzyskuje ochronę przed tymi konkretnymi wirusami.

• Od 1 września w placówkach medycznych oraz aptekach można przyjąć szczepionkę przeciwko grypie. Dlaczego warto z niej skorzystać?

– Jako doświadczony doktor widziałam już bardzo różne przebiegi grypy. Od bardzo lekkich, po skrajnie ciężkie z poważnymi powikłaniami. To choroba, która jest szczególnie niebezpieczna dla małych dzieci i osób starszych. A zwłaszcza dla osób starszych z poważnymi chorobami krążenia, układu oddechowego, z chorobami obniżającymi odporność: onkologicznymi, hematologicznymi. Wówczas wirus grypy zaczyna szaleć w organizmie i często powoduje poważne powikłania, typu ciężkie zapalenie płuc, zapalenie mięśnia sercowego, uruchamia kardiomiopatię, może spowodować zapalenie ośrodkowego układu nerwowego. Oczywiście nie w każdym przypadku te powikłania występują. Ale mogą występować i dość często tak się zdarza. Wprawdzie jest lek przeciwko wirusowi grypy, ale możemy go zastosować tylko na samym początku infekcji. A często jest tak, że do lekarza pacjent się zgłasza, w kolejnym dniu choroby, kiedy już rozwijają się te następstwa zakażenia, a sam wirus się wycisza. Wtedy już tego leku nie można zastosować i dostępne jest tylko leczenie objawowe. Wtedy choroba właściwie robi, co chce, a my możemy tylko zmniejszać następstwa i dolegliwości.

• Czy szczepionka może nam jakoś zaszkodzić?

– Jest to jedna z bezpieczniejszych szczepionek, bardzo dobrze przebadanych. Mogą się pojawiać miejscowe odczyny poszczepienne, czyli pobolewanie, odczyn rumieniowy, ale to są krótkie dolegliwości. Czasem pojawią się bóle mięśni, ból głowy i to może trwać dzień, maksymalnie do dwóch dni. Ale te rzadkie powikłania poszczepienne nie dają żadnych trwałych następstw.

Szczepionki przeciwko grypie są tylko na receptę. Dla kobiet w ciąży i osób powyżej 75. roku życia szczepionka jest bezpłatna. Płaci za nią NFZ. Z częściową refundacją szczepionki mogą zaś kupić m.in. pacjenci w wieku 18-65 lat oraz 2-5 lat, którzy są narażeni na ryzyko wystąpienia powikłań pogrypowych. To osoby np. chore przewlekle, na nowotwory albo po przeszczepach. Szczepionkę taniej kupią też pacjenci w wieku powyżej 65. lat oraz dzieci od ukończenia 6. miesiąca życia do 2 lat oraz od 5 do 18 lat. Dla osób z przedziału 18-65 i 2-5 nie narażonych na powikłania, szczepionka jest w pełni płatna i kosztuje 51,90 zł. Samo szczepienie jest już refundowane przez fundusz.

Szczepienie przeciw grypie można przyjąć w placówkach medycznych i aptekach, które zgłosiły się do akcji szczepień. Na stronie internetowej NFZ znajduje się lista ponad 100 takich miejsc w całym regionie.