ZUS 2026 uderzy w firmy. Sprawdź, o ile wzrosną koszty i jak sobie poradzić

Ile wyniesie „duży ZUS” w 2026 roku (bez składki zdrowotnej)?

Dla większości firm, które działają dłużej niż dwa lata, podstawą do obliczenia składek ZUS jest 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia.

Prognozowane przeciętne wynagrodzenie na 2026 r. wyniesie 9420 zł. Podstawa wymiaru składek dla przedsiębiorców to 60% z 9420 zł, czyli 5652 zł.

Na tej podstawie, miesięczne składki społeczne (przy założeniu dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego i standardowej stawki wypadkowej 1,67%) wyniosą:

• Składka emerytalna (19,52%) - 1 103,27 zł

• Składka rentowa (8%) - 452,16 zł

• Składka chorobowa (2,45% – dobrowolna) - 138,47 zł

• Składka wypadkowa (1,67%) - 94,39 zł

• Składka na Fundusz Pracy (2,45%) - 138,47 zł

• Łącznie - 1926,76 zł miesięcznie

• Bez składki chorobowej - 1 788,29 zł

1926,76 zł miesięcznie to o 152,80 zł więcej niż w tym roku.

Preferencyjny ZUS (dla nowych firm)

Przedsiębiorcy, którzy dopiero zaczynają działalność i korzystają z tzw. preferencyjnego ZUS-u (przez pierwsze 24 miesiące po uldze na start), również odczują podwyżki. Podstawą wymiaru dla nich jest 30% minimalnego wynagrodzenia.

Przy propozycji minimalnego wynagrodzenia 4806 zł na 2026 rok, podstawa preferencyjna wyniesie 1441,80 zł. Składki społeczne (bez zdrowotnej) wzrosną do około 456,18 zł miesięcznie (z dobrowolną chorobową), co stanowi wzrost o około 3% rok do roku.

Składka zdrowotna - znaczący wzrost minimalnej kwoty

Dodatkowym obciążeniem będzie składka zdrowotna. W 2025 roku obowiązywała ulga, która pozwalała liczyć podstawę składki od 75% minimalnego wynagrodzenia. Jeśli ta ulga nie zostanie przedłużona, w 2026 roku podstawą będzie 100% minimalnej pensji.

Przy prognozowanym minimalnym wynagrodzeniu na poziomie 4806 zł, minimalna składka zdrowotna (9% podstawy) wzrośnie do 432,54 zł miesięcznie. To oznacza wzrost o 117,58 zł w porównaniu do 2025 roku.

Warto pamiętać, że ostateczne stawki składki zdrowotnej dla ryczałtowców (zależne od progów przychodowych) są publikowane przez ZUS po ogłoszeniu danych GUS. Firmy rozliczające się na zasadach ogólnych (skala podatkowa, podatek liniowy) płacą składkę zdrowotną od dochodu, ale zawsze obowiązuje ich minimalna kwota.

Dlaczego składki na ZUS rosną?

Dlaczego składki ZUS rosną? Ich wysokość jest ściśle powiązana ze średnim wynagrodzeniem w Polsce. Kiedy średnie zarobki idą w górę, rosną też składki ZUS. W projekcie ustawy budżetowej na 2026 rok przewidziano wzrost przeciętnego wynagrodzenia, co automatycznie przełoży się na większe obciążenia dla przedsiębiorców.

Dodatkowo, bez przedłużenia obowiązującej w 2025 r. ulgi, minimalna składka zdrowotna może wzrosnąć skokowo. Poniżej konkretne kwoty i praktyczne wskazówki, jak przygotować firmę na wyższe obciążenia.

Łukasz Chrząszcz, specjalista. ds przedsiębiorczości serwisu Niepoddawajsie.pl: „ZUS w 2026 roku to będzie kolejny, wzrastający wydatek dla firm. Wzrost najbardziej zaboli mikrofirmy, które są na etapie rozwoju. Najważniejsze, to być przygotowanym na wzrost kosztów i zaktualizować politykę cenową."

Jak przygotować się na wzrost ZUS-u

Łączne obciążenie z tytułu składek ZUS (społecznych plus minimalna zdrowotna) może wzrosnąć w 2026 roku nawet o 270 zł miesięcznie. W skali roku daje to dodatkowy wydatek rzędu 3245 zł. To znacząca kwota, która może wpłynąć na płynność finansową wielu przedsiębiorstw.

Aby uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek, warto już teraz przygotować się na nadchodzące zmiany. Oto kilka kroków, które każdy przedsiębiorca powinien rozważyć:

1. Analiza ubezpieczenia chorobowego. Składka chorobowa jest dobrowolna. Warto zastanowić się, czy jej opłacanie jest konieczne w Twojej sytuacji. Jeśli masz inne zabezpieczenia finansowe na wypadek choroby, rezygnacja z tej składki może przynieść niewielkie oszczędności.

2. Przegląd formy opodatkowania. Wysokość składki zdrowotnej zależy od wybranej formy opodatkowania (skala podatkowa, podatek liniowy, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych). Warto skonsultować się z księgową lub doradcą podatkowym, aby sprawdzić, czy obecna forma opodatkowania jest dla Ciebie najbardziej korzystna w kontekście nowych zasad obliczania składki zdrowotnej.

3. Aktualizacja cennika i strategii cenowej. Wzrost kosztów stałych, takich jak ZUS, często wymusza na firmach korektę cen produktów lub usług. Przeanalizuj swoje marże i rozważ, czy konieczne jest delikatne podniesienie cen, aby utrzymać rentowność. Lepiej zaplanować to z wyprzedzeniem, niż reagować w pośpiechu.

4. Zmienić konto firmowe w banku. Wzrost kosztów przedsiębiorców w 2026 roku może wynieść ponad 3000 zł rocznie. Mniej więcej tyle możesz dostać jeśli zmienisz konto firmowe. Banki prześcigają się na promocje. Najlepsze konta firmowe oferuję od kilkuset do nawet kilku tysięcy złotych premii dla nowych klientów. 

Przedsiębiorcy nie protestują

Coroczne podwyżki ZUS nie są dla polskich przedsiębiorców zaskoczeniem. Stały się wręcz elementem prowadzenia biznesu, podobnie jak podatki czy zmieniające się przepisy. Każdy kolejny rok przynosi wyższe stawki i dodatkowe obciążenia, ale przedsiębiorcy zdążyli się już nauczyć funkcjonować w tej rzeczywistości.

Oczywiście, nowe kwoty zawsze budzą emocje, zwłaszcza wśród najmniejszych firm, gdzie każdy dodatkowy wydatek jest odczuwalny. Jednak doświadczeni właściciele firm wiedzą, że kluczem nie jest samo narzekanie, tylko szybka adaptacja. 

Dlatego warto słuchać tych, którzy mają za sobą lata prowadzenia biznesu. To od nich płynie najważniejsza lekcja. Podwyżki ZUS to nie powód do paraliżu, ale kolejny sygnał, by trzymać rękę na pulsie i działać z wyprzedzeniem. Przedsiębiorcy nie protestują, bo nie mają na to czasu. Właściciele firm muszą się dostosować.