Budynek po dawnym areszcie Gestapo, a później UB w Radzyniu Podlaskim, ma już nową tablicę. Stara, według miejscowych, zawierała „nieprawdę”. Jej odsłonięcie zaplanowano na poniedziałek, 29 lutego.
Czytaj Dziennik Wschodni bez ograniczeń. Sprawdź naszą ofertę
Teraz w budynku przy ul. Warszawskiej znajdują się lokale komunalne. A w latach 1939-1944 mieścił się tu areszt śledczy Gestapo, a od roku 1944 do 1956 siedziba Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego.
– Na ścianach zachowały się oryginalne inskrypcje więźniów, m.in. Żołnierzy Wyklętych z AK, WiN i NSZ, a w piwnicach są oryginalne cele i drzwi z judaszami. Z tego względu to miejsce to ewenement na skalę regionalną – podkreśla Dariusz Magier, kierownik radzyńskiego oddziału Archiwum Państwowego.
Do tej pory na budynku znajdowała się tablica informacyjna: „W podziemiach tego domu zamienionego na więzienie Gestapo zachowały się na ścianach wydrapane gwoździem podpisy więźniów.” – Zawierała ona zarówno przemilczenie, nieścisłości, jak i ewidentną nieprawdę – podkreśla Robert Mazurek, miejski radny PiS, z inicjatywy którego doszło do jej wymiany.
Nowy napis brzmi: „W tym budynku w latach 1939-44 znajdował się areszt śledczy niemieckiego Gestapo, zaś w latach 1944-56 komunistycznego Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego. Na ścianach cel pozostały inskrypcje wyryte przez więzionych tu po wojnie polskich patriotów z Armii Krajowej, Narodowych Sił Zbrojnych i Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość.”
W planach jest powołanie tu Muzeum Żołnierzy Wyklętych. – Burmistrz Jerzy Rębek popiera tę inicjatywę. Jednak musi najpierw zapewnić mieszkania zastępcze rodzinom, które zajmują mieszkania komunalne, które się tam znajdują – tłumaczy Anna Wasak, asystent burmistrza ds. kontaktu z mediami. – Lokale te są w złym stanie. Miasto podjęło się adaptacji budynku po dawnym biurowcu PKS z przeznaczeniem na mieszkania socjalne. Jeżeli uda się zapewnić mieszkania mieszkańcom budynku przy Warszawskiej 5a, będzie tam mogło powstać muzeum.
Odsłonięcie tablicy na budynku po dawnym areszcie UB odbędzie się 29 lutego. O godz. 9 w Radzyńskim Ośrodku Kultury będzie pokaz diaporamy prezentującej inskrypcje wyryte przez więźniów przetrzymywanych w tym areszcie.