Więcej prywatności i godności dla cudzoziemców. Jak jest w ośrodku strzeżonym?

To wyspecjalizowana grupa m.in. prawników i socjologów monitorujących sytuację w miejscach, gdzie ludzie przebywają bez swojej woli. KMP wizytuje, wytyka błędy i daje placówkom zalecenia. Pracę koordynuje Rzecznik Praw Obywatelskich.

Po kontroli w ośrodku strzeżonym prowadzonym przez Straż Graniczną w Białej Podlaskiej stwierdzono kilka nieprawidłowości, m.in. dotyczących kontaktu cudzoziemca z pełnomocnikiem prawnym. „Spotkania odbywają się w sali widzeń, która nie zapewnia poczucia prywatności. Jedna ze ścian sal widzeń jest całkowicie przeszklona, na korytarzu siedzi funkcjonariusz SG pilnujący przebieg spotkania” – czytamy w raporcie.

– Przedmiotowe widzenie przeprowadzane może być zarówno w pomieszczeniu bez monitoringu jak i w pomieszczeniu z monitoringiem, w zależności od decyzji pełnomocnika. Bez względu na wybór pomieszczenia przestrzegana jest zasada zapewniająca warunki nie naruszające prawa do prywatności – zapewnia ppor. Dariusz Sienicki, rzecznik prasowy komendanta Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej.

Poza tym, zdaniem ekspertów należy odgrodzić toalety od reszty pomieszczenia higieniczno-sanitarnego, tak by osoby z nich korzystające miały zapewnione poczucie intymności. Straż Graniczna odpowiada, że ujęła inwestycję w planie dla ośrodka do końca 2017 roku.

Zastrzeżenie zespołu budzi też praktyka obowiązkowego rozebrania się cudzoziemca do naga po powrocie z badania lekarskiego. Zalecają przeprowadzanie kontroli osobistych w inny sposób: „osadzony nie powinien być zobowiązany do zdjęcia całego ubrania jednocześnie, a zdejmować je częściami i ubierać się po dokonaniu kontroli określonego odcinka”.

Jeżeli chodzi o warunki pobytowe, to ogólnie są oceniane dobrze, ale zastrzeżenia dotyczą łóżek. Cudzoziemcy w trakcie rozmów z przedstawicielami KMP skarżyli się, iż są one niewygodne. „Żerdzie, na których leży materac są tak szeroko rozstawione, że materac zapada się. Cudzoziemcy domowymi sposobami starali się przeciwdziałać temu poprzez wiązanie pomiędzy żerdziami sznurków. Przedstawiciele KMP zalecają wymianę łóżek bądź zagęszczenie żerdzi” – czytamy we wnioskach po wizycie. Straż Graniczna zapewnia, że zagęszczono żebrowanie, co zapobiega zapadaniu się materaców.

Zespół Krajowego Mechanizmu Prewencji kontrolował strzeżony ośrodek w lutym, wtedy przebywało tam 21 osób: 6 mężczyzn, 5 kobiet i 10 dzieci. W ośrodkach strzeżonych umieszcza się najczęściej osoby, które przekraczają granicę Polski w sposób niezgodny z prawem lub przebywają na terytorium naszego kraju nielegalnie.