Konfrontacje Teatralne 2015: Nie będzie ani przyzwoicie, ani politycznie poprawnie

To już 20. edycja największego lubelskiego festiwalu teatralnego. – Gdy zaczynaliśmy, to była zupełnie inna Polska. Mieliśmy jeden komputer, jeden faks i dużo entuzjazmu – wspomina Janusz Opryński, dyrektor festiwalu.

Dziś Konfrontacje Teatralne produkują spektakle, wydają książki, przyznają nagrody, a program festiwalu ma niewiele wspólnego z przeglądem najlepszych produkcji teatralnych ostatniego roku. Bo tutaj najważniejsze są konteksty.

Po pierwsze alternatywa

Marta Keil, kurator festiwalu: – Przyjadą jedne z najwybitniejszych grup niezależnego teatru z Polski i świata. Zobaczymy najlepsze spektakle, które powstają poza nurtem repertuarowym.

Grzegorz Reske, drugi kurator festiwalu: – Zaprosiliśmy artystów, którzy tworzą poza dużymi instytucjami, a zaczynają się wdrapywać na szczyt.

Janusz Opryński: – Wracamy do korzeni alternatywności. Dla mnie alternatywa oznacza coś ożywczego, bunt na rzeczywistość.

– Przygotowując program myśleliśmy o początkach naszego festiwalu i tym wobec czego chcemy dziś tworzyć alternatywę. Zmieniła się Polska, zmieniły się warunki pracy artystów – dodaje kuratorka.

Polityka i cenzura

Do Lublina przyjedzie jedna z najważniejszych grup teatru niezależnego w Niemczech. Kto dwa lata temu widział produkcję Heiner’a Goebbels’a, a przed rokiem She She Pop, ten nie może przegapić berlińskiej grupy artystycznej andcompany&Co. W Lublinie zobaczymy aż dwie ich produkcje. Obsypany nagrodami „Black Bismarck” to alternatywna historia Europy, po której krąży widmo kolonializmu i żywy trup Otto Bismarcka. Z kolei „Sounds like war” to wykład-koncert. Artyści bawią się językiem, mieszają znaczenia i obrazy, szukają relacji pomiędzy sztuką performansu i sztuką prowadzenia działań wojennych.

Bez wątpienia wydarzeniem będzie też występ SkaGeN. Grupa belgijskich aktorów, którzy postanowili wrócić do studenckich ideałów, specjalizuje się w scenicznej adaptacji powieści. W Lublinie pokażą „Big Mouth” – przekrój 12 mów politycznych, od Sokratesa po Marcina Lutra, by pozostawić widzów ze świadomością jak dziś łatwo człowiekiem manipulować.

Na Konfrontacje ze swoim najnowszym spektaklem „Untitled” wraca też Xavier Le Roy. Jeden z najwybitniejszych współczesnych choreografów na świecie na nowo ustali relacje artysta na scenie – publiczność. – Powstaną sytuacje fikcyjne, dziwne, zaskakujące – zapowiada artysta.

Na zakończenie polska premiera gwiazd światowego teatru Needcompany „The Blind Poet”. Punktem wyjścia były drzewa genealogiczne performerów. Na ich na podstawie powstała opowieść na pograniczu teatru, muzyki i tańca osadzona w różnych narodowościach, kulturach i językach .

Po polsku

„Burmistrz” Małgorzaty Sikorskiej-Miszczuk jest uważany za z najlepszych teatralnych tekstów ostatnich lat. Powstał po warsztatach „Sztuka dialogu. Żydzi lubelscy”, ale przez prawie 10 lat, w przeciwieństwie do „Naszej klasy” Tadeusza Słobodzianka czy „Żyda” Artura Pałygi, nigdy nie trafił na scenę. W spektaklu wyreżyserowanym przez Marię Kwiecień zobaczymy aktorów lubelskich scen.

„Po co psuć i tak już złą atmosferę” w reż. Aleksandry Jakubczak opowiada o jednym z największych skandali obyczajowych ostatnich lat – molestowania seksualnego w poznańskim chórze. To opowieść o zmowie milczenia, winie i odpowiedzialności ze znakomitą rola Michała Czachora.

Opera w podziemiach

„Transcryptum” Wojtka Blecharza to opera alternatywna. Zamówiona przez Teatr Wielki Operę Narodową w Warszawie w 2013 roku została pokazana zaledwie kilka razy.

Opera-instalacja, której części powinny być „zainstalowane” w kilku miejscach równocześnie, nie nadaje się na klasyczną scenę. W Warszawie muzycy zabrali widzów na zaplecze scenicznym. W Lublinie do podziemi Centrum Kultury – na co dzień niedostępnych dla nikogo. – To kompletnie różne miejsca, więc spektakl praktycznie musiał zostać wyreżyserowany na nowo – mówi Marta Keil.

20. edycja Konfrontacji Teatralnych od 9 do 18 października 2015. Bilety od 5 do 30 zł do kupienia w kasie Centrum Kultury (ul. Peowiaków 12).

Co jeszcze?

* Organizatorzy zaprosili do Lublina nowojorską awangardę teatru. Zobaczymy jedną z gwiazd Warhola Penny Arcade, ikonę amerykańskiego ruchu feministycznego i queerowego Holly Hughes, kolektyw Split Britches i performerkę Citizen Reno, która do talk-show "Money Talks" zaprosiła Jerzego Hausnera.

* Polska premiera „Dziadów. Twierdza Brześć".

* Spektakle Teatru Kana, Teatru Ósmego Dnia, Komuny Warszawa.

* Prezentacje teatrów lubelskich: "VULVA" w reż. Joanny Lewickiej w Galerii Labirynt; "Kryjówka" w reż. Pawła Passiniego w CK, "Sakrb" w reż. Leszka Mądzika w Teatrze Starym.

* Instalacje w przestrzeni miejskiej (Magdalena i Ludomir Franczak, Robert Kuśmirowski).

* Kino Konfrontacji, m.in. Walc z Baszirem, Baader-Meinhof, Ostatni etap, Grobowiec świetlików

* Wystawa „Kwestia przyzwoitości” - nowojorska scena queer.