Jerzy Gruza nie żyje. Reżyser "Czterdziestolatka" i "Wojny domowej" miał 87 lat

O śmierci Jerzego Gruzy poinformowało Stowarzyszenie Filmowców Polskich.

Jerzy Gruza był reżyserem i scenarzystą filmowym, telewizyjnym i teatralnym oraz aktorem. Był twórcą niezapomnianych seriali i filmów. Podczas 42. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni Jerzy Gruza otrzymał "Platynowe Lwy" za całokształt twórczości.

Jerzy Gruza urodził się 4 kwietnia 1932 roku w Warszawie. Po ukończeniu Wydziału Reżyserii łódzkiej PWSFTViT związał się z Telewizją Polską, gdzie w latach 1955-83 tworzył programy muzyczne i rozrywkowe oraz reżyserował spektakle Teatru TV.

Jest twórcą filmów i seriali: Wojna domowa (1965–1966), Czterdziestolatek (1974–1977), Pierścień i róża (1986), Czterdziestolatek. 20 lat później (1993), oraz filmów fabularnych: Dzięcioł (1970), Przeprowadzka (1972), Motylem jestem, czyli romans 40-latka (1976).

W „Czterdziestolatku” sportretował przeciętnego Polaka lat 70. – "Dla mnie Czterdziestolatek był Woody Allenem Polski lat 70. Idealista, pozbawiony sprytu, trochę fajtłapa, uczciwy i naiwny marzyciel. Śmieszność Czterdziestolatka polegała na tym, że wszystkie zalecenia "odgórne", nawet te absurdalne i propagandowe, traktował serio i próbował je realizować. Dlatego nieuchronnie wpadał na minę prawdziwego życia” – mówił o swoim bohaterze Gruza.

Scenariusz „Czterdziestolatka" napisał z Krzysztofem Teodorem Toeplitzem, poczytnym w latach 70. felietonistą i pisarzem. Serial odniósł olbrzymi sukces, a Anna Seniuk i Andrzej Kopiczyński (Magda i Stefan Karwowscy) zyskali popularność.

Źródło: Stowarzyszenie Filmowców Polskich

Jest też lubelski ślad w biografii Jerzego Gruzy. To dawne czasy, bo przełom lat 70. i 80. ubiegłego stulecia. Gruza współpracował z bardzo znanym wówczas Teatrem Wizji i Ruchu oraz jego twórcą Jerzym Leszczyńskim (1947-2008) - mimem, choreografem, scenarzystą, reżyserem teatralnym. Gruza reżyserował między innymi krótszą wersję spektaklu „Malczewski”, który był efektem współpracy Józefa Skrzeka i SBB z Teatrem Wizji i Ruchu. Tak powstał nagradzany na zagranicznych festiwalach obraz „FOLLOW my dream”.

W 1980 roku dla TVP1 postał spektakl telewizyjny „Sofokles – Antygona” w reżyserii Jerzego Gruzy z udziałem aktorów Teatru Wizji i Ruchu. W tym samym roku Gruza wspólnie z Leszczyńskim wyreżyserowali film „Trzy obrazy”. Aktorów lubelskiego teatru można było zobaczyć w niezwykłej na tamte czasy produkcji – filmie „Alice”. Był rok 1982 a obraz powstał w koprodukcji amerykańsko-angielsko-belgijsko-polskiej. Reżyserami byli Jacek Bromski i Jerzy Gruza. Jerzy Leszczyński współpracował jako choreograf, udział brali aktorzy TWiR.

(na podstawie Joanna Rutkowska „Bibliografia Teatru Wizji i Ruchu Jerzego Leszczyńskiego” i bbfanblog.blogspot.com)