Pandemia w lubelskich miastach. Nie każdy zaciskał pasa

- Był to niewątpliwie trudny rok, zdominowany przez pandemię. Oczywiście można skupić się na rzeczach, które z tego powodu się nie udały. Bez popadania w huraoptymizm uważam, że jako samorząd stawiliśmy czoła tej sytuacji – mówi w rozmowie z Dziennikiem Krzysztof Paśnik, burmistrz Lubartowa. To jedna z gmin, które wzięła pod lupę Fundacja Wolności. Sprawdziła, jak lokalne władze radzą sobie z przeciwdziałaniem skutkom pandemii koronawirusa. W raporcie uwzględniono zmiany budżetowe oraz te dotyczące funkcjonowania i zatrudnienia w urzędach w największych miastach w regionie: Lublin, Białą Podlaską, Chełm, Zamość i Puławy, oraz nieco mniejszych: Krasnystaw, Lubartów, Parczew i Radzyń Podlaski a także w gminie wiejska Zamość.

- Z informacji, jakie otrzymaliśmy wynika, że wbrew wielu obawom pandemia nie zdemolowała finansów samorządów, choć oczywiście miała na nie negatywny wpływ. Niektóre z gmin poradziły sobie naprawdę dobrze w tej niespodziewanej sytuacji, nie rezygnowały z zaplanowanych inwestycji i ograniczały część wydatków szukając oszczędności. Niektóre zrealizowały inwestycje, które pozwolą w przyszłości oszczędzić, jak termomodernizacja czy energooszczędne oświetlenie – komentuje Krzysztof Jakubowski, prezes FW.

Wielkie cięcie

Czego dowiadujemy się z raportu? Samorządy w pandemicznej rzeczywistości mocno obcięły wydatki na turystykę. Najmniej pod tym względem oszczędziło miasto Zamość, które wydało 87 proc. zaplanowanych środków, ale rekordziści ograniczyli pieniądze na ten cel prawie o 60 proc. Zredukowane zostały także budżety na promocję (od 49 do 92 proc. realizacji planów). Drastyczne cięcia widać też w kulturze (wykonanie wyniosło od 37 do 88 proc), a w nieznacznym zakresie ograniczone zostały dotacje na sport. W tym przypadku poziom realizacji wyniósł od 86 do 97 proc. Wyjątkiem był Lublin, który na ten cel w ubiegłym roku wydał o 21 proc. środków więcej niż pierwotnie planowano.

Samorządy oszczędności szukały m.in. wśród działań związanych z przeciwdziałaniem alkoholizmowi. W ubiegłym roku więcej na ten cel niż rok wcześniej wydano tylko w Lubartowie. Tylko dwa z badanych samorządów w 2020 roku nie osiągnęły zaplanowanych dochodów. W Lublinie różnica wyniosła 4 proc, a w Chełmie – 4,5 proc.

Nagłe wydatki

Wszystkie pytane gminy wskazywały nieplanowane wydatki związane z pandemią. Chodzi głównie o zakup środków i materiałów do dezynfekcji, w przypadku większych miast w grę wchodziły także koszty związane z przygotowaniem miejsc do kwarantanny. Co ciekawe, połowa samorządów wskazała jednak na oszczędności związane z COVID-19. Lublin zyskał 13 mln zł na zmniejszeniu oprocentowania zaciągniętych przez miasto kredytów i pożyczek. Z tego samego tytułu dodatkowy milion złotych został w kasie Puław, które wykazały także m.in. dwumilionowe oszczędności na wynagrodzeniach.

I nagrody

Nie wszędzie zaciskano pasa, bo trzy gminy w ubiegłym roku wydały na nagrody dla urzędników więcej niż rok wcześniej. W przypadku Białej Podlaskiej była to kwota 22,5 tys. zł, z czego aż 19,5 tys. zł stanowiły premie dla strażników miejskich za zaangażowanie w walkę z COVID-19. Aż 4,5-krotnie wzrosły wydatki na ten cel w Chełmie. Tu pula na nagrody wzrosła z 58 tys. zł w 2019 roku do prawie 270 tys. zł.

Pandemie nie wpłynęła na zmianę liczby urzędników. Decyzja o redukcji zapadła jedynie w Zamościu, gdzie zlikwidowano 23 etaty.

Dodatkowe wydatki w związku z COVID-19

• Lublin - 4 mln 800 tys. zł
• Biała Podlaska - 314 tys. zł
• Chełm - 117 tys. zł
• Zamość - 20,5 tys. zł
• Puławy - 1 mln 315 tys. zł
• Krasnystaw - 230 tys. zł
• Radzyń Podlaski - 170,5 tys. zł
• Parczew - 94 tys. zł
• Gm. Zamość - 100 tys. zł

Nieplanowane oszczędności w budżecie związane z COVID-19

• Lublin - 13 mln zł
• Biała Podlaska - brak
• Chełm - brak
• Zamość - brak
• Puławy - 4 mln 750 tys. zł
• Krasnystaw - brak
• Radzyń Podlaski - brak
• Parczew- 45 tys. 200 zł
• Gm. Zamość - 2 mln zł

Odsetek pracowników przebywających na zwolnieniu z powodu zachorowania na COVID-19

• Lublin - 15 proc. (234 osoby)
• Biała Podlaska - 19 proc. (38 osób)
• Chełm - 23 proc. (63 osoby)
• Zamość - 18 proc. (34 osoby)
• Puławy - brak danych
• Krasnystaw                         9 proc. (7 osób)
• Radzyń Podlaski 7 proc. (5 osób)
• Parczew                              3 proc. (2 osoby)
• Gm. Zamość                       3 proc. (2 osoby)

Odsetek pracowników poddanych kwarantannie

• Lublin - 26 proc. (402 osoby)
• Biała Podlaska - 23 proc. (47 osób)
• Chełm - 55 proc. (149 osób)
• Zamość - brak danych
• Puławy - 8 proc. (12 osób)
• Krasnystaw - 9 proc. (6 osób)
• Radzyń Podlaski - 11 proc. (8 osób)
• Parczew- 12 proc. (7 osób)
• Gm. Zamość - 18 proc. (11 osób)