Mateusz Morawiecki: Lublin to miasto szczególne dla Trójmorza (zdjęcia)

– Lublin to miasto szczególne. W nim zawarto Unię Lubelską tworząc Rzeczpospolitą Obojga Narodów, a w rzeczywistości wielu narodów zamieszkujących Europę Środkowowschodnią. Unia Lubelska była lokalną prefiguracją Unii Europejskiej, tworząc warunki pokojowego współistnienia, niezależnie od narodowości, wyznania czy pochodzenia. Dziś może nas inspirować podczas budowania Trójmorza. Powrót do tej idei, która naszemu regionowi przyniesie bezpieczeństwo i jak najszybszy rozwój – podkreślił premier.

Mateusz Morawiecki zwrócił też uwagę na znaczenie samorządów w Inicjatywie Trójmorza. – Trójmorza nie zbudujemy tylko spotkaniami  prezydentów i premierów. Potrzebna jest nam współpraca na każdym poziomie, również, a może nawet przede wszystkim poziomie lokalnym – zaznaczył i dodał, że Trójmorze to nie tylko ożywiona współpraca gospodarcza, energetyczna, transportowa, cyfrowa. – To też współdziałanie na forum nauki i kultury. Nasze państwa muszą wspólnie zerwać z peryferyjnym paradygmatem, zgodnie z którym bardziej interesujemy się Anglią, Francją, Stanami Zjednoczonymi, a znacznie mniej  naszymi sąsiadami.

Mateusz Morawiecki odniósł się również do wojny za naszą wschodnią granicą.

– Inicjatywa Trójmorza powinna odegrać kluczową rolę w powojennej odbudowie Ukrainy, włączyć ją w europejski system gospodarczy i także zagwarantować nie tylko bezpieczeństwo, ale jeszcze szybszy rozwój ekonomiczny – mówił.

Na koniec podkreślił, że Inicjatywa Trójmorza to nie tylko nadganianie zaległości. – To również patrzenie w przyszłość i w stojące przed nami wyzwania. Planujemy wspólnie pracować nad transformacją energetyczną, energetyką wodorową, cyberbezpieczeństwem czy nowymi technologiami, Chcemy rozwiązywać  problemy przeszłości, ale również te które dopiero są przed nami – powiedział Mateusz Morawiecki.

W Kongresie udział wzięła też Anna Moskwa, minister klimatu i środowiska. Uznała ona, że Samorządowy Kongres Trójmorza staje się coraz lepiej rozpoznawalną marką. – Bardzo dobrze, że ta marka rozwija się w Lublinie. Tutaj rozmawiało się o bezpieczeństwie energetycznym zanim jeszcze Europa rozpoczęła ten dialog. To już trzeci kongres i zapewnie nie ostatni, kongres który temat energetyki postawił w centrum swoich debat, centrum refleksji i pomysłów – mówiła minister.

Anna Moskwa sporo miejsca poświeciła też suwerennej, autonomicznej przemyślanej polityce energetycznej w Polsce. 

– Pozwoliła przetrwać zimę w każdym polskim domu nie tylko w tym wymiarze globalnym. W każdym polskim przedsiębiorstwie, szkole, szpitalu, żłobku i w każdej instytucji. Dbaliśmy o to, by był gaz, ciepło energia w akceptowalnych cenach dla wszystkich obywateli i podmiotów funkcjonujących w kraju. To było wielkie wyzwanie, które mogliśmy zrealizować, bo pracowaliśmy nad nim przez lata - powiedziała minister klimatu i środowiska.

Moskwa przypomniała słowa prezydenta RP Lecha Kaczyńśkiego: – "Energetyka jest i musi być filarem współpracy Trójmorza. To istotny element bardzo ważnego sojuszu na rzecz bezpieczeństwa, w tym bezpieczeństwa energetycznego. To ten jest obszar, który będzie pierwszy zaatakowany, jeżeli dojdzie do ataku na suwerenność".  I to się sprawdziło w roku 2022, tym który był sprawdzianem dla całej Europy, na pewno bardzo dobrze zdanym w Polsce – mówiła.

Na zakończenie wspomniała o stojących przed nami wyzwaniach. – Te ambitne projekty to na pewno atom, rozwój odnawialnych źródeł energii, w tym magazyny energii i dobry rozwój sieci. To też to, co się dzieje w sposób naturalny, dzielenie się odpowiedzialnością energetyczną na tym poziomie lokalnym – dodała minister Moskwa, by po chwili z rąk marszałka województwa lubelskiego Jarosława Stawiarskiego odebrać wyróżnienie Samorządowego Kongresu Trójmorza za działania na rzecz rozwoju i współpracy energetycznej obszaru Inicjatywy Trójmorza oraz efektywne wspieranie województwa lubelskiego w procesie transformacji energetycznej.

Co jeszcze dzisiaj się wydarzy?

Drugiego dnia III Samorządowego Kongresu Trójmorza podpisana zostanie umowa o Sieci Regionów pomiędzy państwami założycielami z Polski, Litwy, Słowacji, Węgier i Rumunii. Dokument parafują też nowi członkowie sieci z Ukrainy i Rumunii.

Uczestnicy kongresu rozmawiać będą w panelach m.in. o bezpieczeństwie energetycznym Polski i Europy, zielonej transformacji oraz zdrowiu mieszkańców Trójmorza. Odbędzie się debata o przyszłości i wyzwaniach Sieci Regionów.

W towarzyszącym kongresowi Forum Gospodarczym spróbują odnaleźć odpowiedź na pytanie: Jak budować suwerenność technologiczną w zglobalizowanym świecie?

Rozmawiać będą także o szansach i wyzwaniach rozwoju regionalnego rynku wodoru w województwie lubelskim. Oficjalne podpisane zostaną porozumienia o utworzeniu Lubelskiego Klastra Wodorowego oraz Lubelskiego Klastra Gospodarki Obiegu Zamkniętego. Dokumenty podpiszą: marszałek województwa Jarosław Stawiarski, Kasjan Wyligała (prezes zarządu LW Bogdanka), Jarosław Kwasek (prezes zarządu PGE Dystrybucja) i Magdalena Stachyra (prezes Lubelskiego Parku Naukowo-Technologicznego w Lublinie) oraz Paweł Bryda (wiceprezes zarządu Grupa Azoty Zakłady Azotowe Puławy S.A.).

Na zakończenie zaprezentowana zostanie strategia rozwoju Lubelskiego Węgla Bogdanka do 2030 roku (z perspektywą do 2040 r.).

Podczas towarzyszącego wydarzeniu Wschodniego Kongresu Młodych Liderów przedstawiona zostanie oferta Międzynarodowych Domów Spotkań. W panelu młodzi liderzy będą debatować o ich roli w mieście. Odbędzie się także debata oxfordzka: „Wpływ nowoczesnych technologii na życie człowieka”.