7 dań na post, których musisz spróbować

Pół roku postu?

Jeszcze w XVII wieku poszczono w każdą środę (na pamiątkę zdrady Jezusa przez Judasza), w każdy piątek (na pamiątkę ukrzyżowania Jezusa) i w sobotę (wigilia niedzieli). Jak podaje prof. Jarosław Dumanowski z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, badacz staropolskiej gastronomii, Polacy pościli w wigilie ważnych świąt, przed dniami świętych apostołów, patronów miast, świąt maryjnych.

Do tego Polaków obowiązywały ścisłe posty kwartalne (suche dni). Ukoronowaniem postu był Wielki Post. Doskonałym rybom i owocom morza na postnym stole towarzyszyło wino i wyrafinowane słodycze. Gdzie te czasy? Ale można do nich nawiązać: przy okazji rodzinnego obiadu w niedzielę czy wyjścia do restauracji w czasie postu.

Bliny gryczane z kawiorem

Składniki: 25 dag mąki gryczanej, 25 dag mąki pszennej, 1 l mleka, 5 dag drożdży, 5 jajek, 10 dag masła, sól, tłuszcz do smażenia, 2 słoiczki kawioru.

Wykonanie: połączyć oba gatunki mąki, przesiać, zalać wrzącym mlekiem, wymieszać. Rozetrzeć drożdże z cukrem, stopić masło, oddzielić żółtka od białek. Ubić pianę na sztywno. Dodać do mąki wraz z żółtkami, posolić, odstawić do wyrośnięcia. Wlać ciasto na małą patelnię i usmażyć z obu stron na złoto. Podawać ze śmietaną i kawiorem.

Dorada po włosku

Składniki: 4 filety z dorady, 4 fileciki anchois, 1 łyżka kaparów, 2 łyżki czarnych oliwek, puszka włoskich pomidorów w zalewie, 4 ząbki czosnku, zielona pietruszka, 250 ml białego wina, dobra oliwa, sól, biały pieprz, kmin rzymski, szczypta gałki muszkatołowej.

Wykonanie: doradę odfiletować, podzielić na filety, umyć, skropić cytryną. Na oliwie podsmażyć kapary, anchois i czosnek. Dodać połowę wina, odparować, dodać pomidory. Doprawić solą, pieprzem, kminem i gałką, dołożyć oliwki i dusić 10 minut.

Filety umieścić w naczyniu żaroodpornym, doprawić solą z pieprzem. Posypać posiekaną zieloną pietruszką, dodać resztę wina, przygotowany sos, skropić oliwą, nakryć folią aluminiową wstawić do piekarnika. Piec pół godziny. Na 10 minut przed końcem pieczenia odkryć i dopiec. Podawać z ziemniakami pieczonymi w ziołach.

Gołąbki gryczane w sosie z borowików

Składniki: 40 dag kaszy gryczanej, 1 główka kapusty, 25 dag brązowych pieczarek, natka pietruszki, sól, pieprz, bulion warzywny. Na sos: 5 suszonych borowików, 5 brązowych pieczarek, 1 cebula, sól, pieprz.

Wykonanie: grzyby namoczyć na noc. Nazajutrz ugotować do miękkości razem z pieczarkami. Kapustę sparzyć, rozdzielić liście. Kaszę ugotować na półsypko. Następnie wymieszać z drobno pokrojonymi pieczarkami i natką. Doprawić solą i pieprzem. Farsz układać na liściach kapusty i zwijać gołąbki. Na dnie rondla ułożyć pozostałe liście kapusty. Podlać bulionem, dusić do miękkości. Posiekane borowiki, pieczarki doprawić drobno posiekanym czosnkiem i cebulą, solą i pieprzem, dodać listek laurowy, podlać wodą, w której moczyły się grzyby. Po 10 minutach zaprawić mąką, polać gołąbki na półmisku.

Gulasz z tołpygi

Składniki: 75 dag świeżej tołpygi, włoszczyzna, 2 cebule, 20 dag pieczarek, 4 łyżki oleju, pół szklanki śmietany, 1 łyżka mąki pszennej, szczypta soli, 1 łyżeczka majeranku, pół łyżeczki imbiru, pół łyżeczki świeżo zmielonego pieprzu.

Wykonanie: rybę odfiletować, oczyścić z płetw i ości. Filety pokroić na kawałki. Włoszczyznę, cebulę i pieczarki pokroić w zapałki. Zalać wodą w garnku warzywa, rybę i przyprawy. Dusić do miękkości na małym ogniu 20 minut. Mąkę połączyć ze śmietaną i wlać do gulaszu. Zagotować, dokładnie mieszając. Podawać z ziemniakami, ryżem lub łazankami. Oraz ostrą surówką z papryki.

Kotlety z selera

Składniki: 4 selery, 2 jajka, 5 łyżek bułki tartej, sól, pieprz, 4 łyżki oleju, 15 dag tartego żółtego sera.

Wykonanie: selery oczyścić, umyć. Ugotować w całości w osolonej wodzie, aż będą lekko miękkie. Odcedzić i ostudzić, przeciąć wzdłuż na plastry.

Jajka roztrzepać na talerzu. Doprawić solą z pieprzem. Selery zanurzać w jajku, następnie w bułce tartej. Obsmażać z obu stron na złoty kolor. Ułożyć w naczyniu żaroodpornym, posypać żółtym serem. Zapiekać 10 minut. Do panierki można dodać płatki kukurydziane albo ziarna słonecznika. Urozmaicenie panierki podbije smak potrawy. Podawać z brązowym ryżem.

Pierogi ze szpinakiem w sosie z czosnkiem i parmezanem

Składniki: 35 dag mąki, 1 jajko, 3/4 szklanki wody, szczypta soli. Nadzienie: 50 dag szpinaku mrożonego, 20 dag sera twarogowego mielonego, sól, czarny pieprz, gałka muszkatołowa.

Wykonanie: rozmrożony i odsączony szpinak wymieszać z serem twarogowym. Doprawić do smaku solą, pieprzem i gałką muszkatołową. Mąkę przesiać, wbić jajko, dodać sól i wodę. Zagnieść ciasto i wyrobić. Rozwałkować, wyciąć krążki, na środek nakładać farsz, zlepić i ugotować. Wyjąć cedzakową łyżką i osączyć. Zamiast białego sera do farszu możecie nałożyć fety. Do pierożków ze szpinakiem doskonale nadaje się sos czosnkowy. Na maśle udusić czosnek, dodać mąkę, mleko, żółtko i śmietanę, doprawić solą, pieprzem i parmezanem. Sos trzeba robić powoli i cierpliwie, nie da się pospieszyć.

Żur grzybowy

Składniki: 2 szklanki zakwasu, 6 suszonych podgrzybków lub borowików, 1,5 litra wody, 1 listek laurowy, 3 ziarna ziela angielskiego, 6 ziaren pieprzu, 1 cebula, olej lniany.

Wykonanie: grzyby namoczyć na noc. Następnego dnia pokroić na kawałki, wrzucić do garnka, zalać wodą, dodać przyprawy. Gotować pół godziny. Wlać zakwas, zagotować. Rozlać do talerzy, do każdej porcji wlać łyżkę oleju. Można omaścić podsmażoną cebulką. Oddzielnie można podać kartofle pieczone z kminkiem.