Strajk "Solidarności" - lubelski lipiec. Obchody w weekend (wideo)

FSC stanęła 10 lipca. – Ludzie zaczęli wychodzić nad plac przed biurowcem. Czaili się, sprawdzali, które wydziały już wyszły. Wreszcie cała fabryka stanęła na placu – opowiada Ciężki. I dodaje: To był spontaniczny strajk. Nikt nami nie kierował. Koledzy Julian Dziura, Stanisław Daniel i Teodor Basak wykazali się odwagą i zaczęli mówić.

Kiedy dyrektor zakładu i pierwszy sekretarz komitetu zakładowego PZPR chcieli uspokoić robotników, usłyszeli gwizdy. Wreszcie załoga postanowiła wyznaczyć delegatów do rozmowy z władzami. Robotnicy przygotowali postulaty.

– Niektóre naiwne z obecnego punktu widzenia, ale był też pierwszy postulat polityczny: uniezależnienie działalności związków zawodowych od administracji i partii politycznych. To bardzo ważne, na tym bazowali później stoczniowcy z Gdańska – mówi Ciężki.

Strajk w FSC trwał trzy dni. Władze zgodziły się spełnić część postulatów. Robotnicy, którzy wtedy postawili się komunistycznej władzy, wciąż żyją tymi zdarzeniami i przygotowują obchody ich 30-lecia. – Lipiec w pełni zmazał z Lubelszczyzny hańbę PKWN – mówi Czesław Niezgoda, przywódca kolejarskiego strajku.

Gwiazdą obchodów będzie zespół Europe, który w sobotni wieczór da koncert na placu Zamkowym. Wstęp wolny.

Lubelski Lipiec rozpoczął się 8 lipca 1980 r. od strajku w WSK w Świdniku

Przez cały miesiąc protest ogarnął największe zakłady na Lubelszczyźnie. Stanęły pociągi i autobusy w Lublinie. Robotnicy protestowali przeciwko podwyżkom cen żywności, ale i stawiali postulaty polityczne, chcieli np. wolnych związków zawodowych. Strajk zakończył się 25 lipca – władze obiecały spełnić część postulatów.

Niektóre postulaty załogi FSC do kierownictwa fabryki

Podwyżka płac dla pracowników o 30 %.
Wprowadzenie płatnych wolnych sobót dla wszystkich pracowników.
Umożliwienie zakupu mięsa i wędlin 1 raz w tygodniu w ilości 0,5 kg mięsa i 0,5 kg wędliny na członka rodziny.
Podjęcie natychmiastowych działań celem przystąpienia do prac związanych z budową przedszkola w Osiedlu "Niepodległości”.
Zapewnić sprawny dojazd do pracy i z pracy środkami MPK i innymi.
Wprowadzić bezpłatne posiłki regeneracyjne, jak też poprawić ich jakość na wydziałach o pracy szkodliwej i uciążliwej.
Nie dopuszczać do tworzenia nowych stanowisk niejednokrotnie fikcyjnych, przeznaczonych z góry dla określonych osób.
Wprowadzić opłatę za wczasy oraz inne formy odpoczynku w wysokości przystępnej dla robotnika.
Wprowadzić zwrot kosztów przejazdu na urlop.
Uniezależnić działalność związków zawodowych od administracji. Zobowiązać Rady Związkowe do pilnowania spraw pracowników i godnego ich reprezentowania.
Wprowadzić bufety na każdym wydziale produkcyjnym.

Postulaty do władz centralnych

Skończyć raz na zawsze z kumoterstwem, łapownictwem i przywilejami dla ludzi o wysokich stanowiskach.
Postulujemy przedłużenia płatnego urlopu macierzyńskiego do 2 lat.
Wycofania talonów na samochody z jednoczesnym wprowadzeniem przedpłat.
Udostępnić środki masowego przekazu instytucjom świeckim i religijnym.
Postulujemy o wprowadzenie do produkcji nowoczesnego samochodu transportowego.
Postulujemy zlikwidowanie sklepów komercyjnych poprzez wprowadzenie całej masy mięsnej do wszystkich sklepów, oraz przywrócenie cen wprowadzonych przed dniem 1. 07. 80 r.
Niezbędne podwyżki cen zrekompensować wzrostem zarobków.
Podwyższyć wysokość zasiłków rodzinnych do poziomu ustalonego dla milicji i wojska.
Ograniczyć fundusz na cele reprezentacyjne.
(...)