

Od 1 października w Polsce działa system kaucyjny, który ma zachęcić do oddawania butelek i puszek, a tym samym ograniczyć ilość śmieci trafiających do środowiska. Ministerstwo Klimatu i Środowiska zapewnia, że nowe rozwiązania będą „pod obywatelskim nadzorem” – dane o skuteczności zbiórki mają być raportowane i ogólnodostępne.

Jak przypomina resort, obecnie segregujemy odpady „u źródła” – w altanach śmietnikowych wyrzucamy je do pojemników w czterech kolorach: zielonym (szkło), niebieskim (papier), żółtym (plastik i metal) oraz czarnym lub szarym (odpady zmieszane). Po wprowadzeniu systemu kaucyjnego część opakowań trafi jednak nie do śmietnika, lecz do sklepu – tam, gdzie klient odzyska kaucję.
Jak to działa?
System obejmie wszystkie opakowania oznaczone znakiem kaucji. Co ważne, będzie bezparagonowy – butelkę lub puszkę będzie można oddać w dowolnym punkcie zbiórki, niezależnie od miejsca zakupu.
Operatorzy systemów kaucyjnych będą składali coroczne raporty, które posłużą do oceny efektywności zbiórki. Ministerstwo zapowiada, że głównym wyznacznikiem skuteczności będzie poziom selektywnego zbierania odpadów – ma on wynosić 77 proc. już w 2025 roku i aż 90 proc. w 2029 roku.
Przedsiębiorcy wprowadzający napoje w opakowaniach będą również zobowiązani do tego, by butelki jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych zawierały określony udział recyklatu – co najmniej 25 proc. od 2025 roku i 30 proc. od 2030 roku.
Kary i obowiązki dla sklepów
Ustawa przewiduje także sankcje finansowe dla sklepów, które nie przystąpią do systemu, mimo obowiązku.
Zgodnie z przepisami:
-
od 10 000 zł do 500 000 zł grozi za niepobieranie lub niezwracanie kaucji,
-
od 10 000 zł do 50 000 zł za brak umowy z operatorem,
-
od 500 zł do 20 000 zł za brak informacji o systemie dla klientów.
W pewnych przypadkach urzędnicy będą mogli odstąpić od wymierzenia kary, jeśli przedsiębiorca usunie naruszenie w wyznaczonym terminie.
Cel: mniej śmieci, więcej recyklingu
Resort klimatu podkreśla, że system kaucyjny ma zwiększyć ilość selektywnie zbieranych odpadów i ich recykling, a także poprawić poziomy odzysku odpadów komunalnych w gminach. Dane przekazywane przez operatorów będą włączane do sprawozdań gminnych w systemie BDO.
Według ministerstwa, nowe rozwiązania mają przyczynić się do zmniejszenia zaśmiecenia przestrzeni publicznej oraz do osiągnięcia unijnych celów recyklingowych.
Więcej informacji o zasadach działania systemu można znaleźć w serwisie edukacyjnym Ministerstwa Klimatu i Środowiska
Źródło: PAP
