Rolnik zbierze mniej ziarna. Ceny skupu zbóż

– W północnej części województwa lubelskiego żniwa się jeszcze nie rozpoczęły – mówi Benedykt Lipiński, główny specjalista ds. roślin zbożowych Lubelskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Końskowoli, oddział w Grabanowie, z którym rozmawialiśmy w minioną środę. – Kiedy się zaczną, tego nie wiadomo. Rzepak pewnie już niebawem. I dodaje: Cały czas brakuje wody. Na lepszych glebach zboża są utrzymane dość dobrze, na gorszych będzie nieco strat w plonie, zwłaszcza jeśli chodzi o zboża jare.

Susza

Niedobory wody występują na terenie całej Polski. Najgorsza sytuacje jest w czterech województwach: wielkopolskim, kujawsko-pomorskim, mazowieckim i łódzkim.

– Poszkodowani przez suszę rolnicy mogą liczyć na pomoc państwa – zapowiadał na początku lipca Marek Sawicki, minister rolnictwa. Ale podstawową zasadą udzielania tej pomocy jest powołanie przez wojewodę komisji na wniosek jednostek samorządu terytorialnego. Ona szacuje straty i w zależności od tego, jaki jest poziom strat, będą podejmowane różne działania.

W województwach m.in. wielkopolskim i kujawsko-pomorskim wojewodowie powołali już komisje. Rozpoczęły szacowanie strat spowodowanych suszą w gospodarstwach rolnych.

W Lubelskiem do wojewody do 15 lipca żadne zawiadomienie dotyczące suszy nie wpłynęło. – Monitorujemy sytuację za pośrednictwem Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach, na mocy porozumienia z ministerstwem rolnictwa – informuje Marcin Bielesz, rzecznik wojewody lubelskiego. – IUNG nie określił, aby na terenie którejkolwiek z gmin w województwie lubelskim występowało zagrożenie suszą rolniczą.

Z raportu IUNG w Puławach za okres od 11 maja do 10 lipca 2015 roku wynika, że największe zagrożenie dla zbóż jarych występuje w 9 województwach – kujawsko-pomorskim, łódzkim, pomorskim, mazowieckim, podlaskim, wielkopolskim, warmińsko-mazurskim, lubuskim i opolskim. Sytuacja ta dotyczy w sumie 860 gmin.

Straty po ulewach

W Lubelskiem na terenie Zamojszczyzny trwa zaś szacownie strat spowodowanych ulewami.
– U nas straty rolnicze nie są duże, mimo to są – przyznaje Waldemar Miller, zastępca wójta gminy Tomaszów Lubelski.

– W terminie do urzędu gminy wpłynęły dwa wnioski, dwa kolejne otrzymaliśmy już po terminie – podaje Karolina Mazur z Urzędu Gminy w Tomaszowie Lubelskim. – Dotyczą dwóch gospodarstw w miejscowości Rabinówka poszkodowanych w wyniku ulewy, która miała miejsce 26 maja. Straty dotyczą zbóż – pszenicy ozimej i pszenżyta na łącznym areale 5,84 ha. Protokół z szacowania strat odesłaliśmy już do lubelskiego Urzędu Wojewódzkiego.

Komisja szacująca straty pracowała też na terenie gminy Łabunie. Z kolei w gminie Stary Zamość poważnych szkód nie odnotowano.

– Gdzieniegdzie jest położone zboże, ale takich strat, które nadawałyby się do odszkodowania, na terenie naszej gminy nie ma – dodaje Waldemar Raczyński, wójt gminy Stary Zamość.

Zbiory zbóż i rzepaku będą mniejsze

– Ubiegły rok był rekordowy pod względem zbioru zbóż – 31,9 mln ton – mówi Wiesław Łopaciuk, ekspert Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej. – Spowodowane było to tym, że o kilka procent wzrósł areał. W tym roku przewidujemy, że będzie on mniejszy. Będzie dobrze jeśli będziemy mieli 30 mln ton.

Spowodowane jest to przede wszystkim suszą występującą w centrum Polski. Pod względem zbiorów chudych lat było kilka. – W 1992 roku była straszna susza. Wówczas zebrano zaledwie 20 milionów ton zbóż – podaje Łopaciuk. – Podobnie było w 1994 roku, gdy zbiór wyniósł 21,7 mln ton. W 2000 roku było to 22,3 mln ton, zaś w 2006 roku 21,7 mln ton. W kolejnych latach zbiory zbóż kształtowały się w granicach 27-29 mln ton.

Ekspert IERiGŻ wskazuje, że ubiegłorocznego zboża nie jest dużo. – Rynek czyści nam eksport, głównie do Afryki Północnej, na Bliski Wschód i do krajów Unii Europejskiej – wylicza Łopaciuk.
Podobne rekordowe były w ubiegłym roku zbiory rzepaku w Polsce. Zwiększyły się do 3,3 mln ton (o 22 procent), w wyniku wzrostu areału uprawy do prawie 1 mln ha (o 3 procent) i plonów do 3,4 t/ha (o 18 procent) – czytamy w analizie przygotowanej prze IERiGŻ. „W tej sytuacji w sezonie 2014/15 znacząco wzrósł przerób (o 21 procent do 2,5 mln ton) i eksport rzepaku (o 20 procent do 0,9 mln ton). Jego import wzrósł nieznacznie (o 4 procent do 0,2 mln ton).

Zapasy rzepaku na koniec roku były niskie. Eksperci z Instytutu przewidują, że w bieżącym roku zbiory rzepaku zmaleją do 2,9 mln ton – czyli o 11 procent. Powodem jest przede wszystkim zmniejszenie areału o 4 procent tej uprawy jak też plonów o 7 procent.

Podaż rzepaku na rynku krajowym w sezonie 2015/16 może być jednak relatywnie wysoka, z uwagi na spodziewany spadek jego eksportu i jednoczesny wzrost importu – napisano w analizie przygotowanej przez Instytut.

Prognoza

1 lipca prezes Agencji Rynku Rolnego powołał Zespół Ekspertów ds. Prognozowania Cen Podstawowych Produktów Rolniczych. Zespół opracował prognozę cen rynkowych, w tym zbóż, do końca 2015 r.

„Mniejsze zasoby zbóż w Polsce będą wywierały presję na wzrost cen” – czytamy w opracowaniu. „Wzrost ten będzie jednak hamowany dużą podażą ziarna na rynku światowym, jak również konkurencyjnymi cenami u naszych tradycyjnych dostawców (Czechy, Słowacja, Węgry). Uwzględniając aktualną i przewidywaną sytuację podażowo-popytową przewiduje się, że w Polsce poziom cen pszenicy do końca 2015 r. może być zbliżony do notowanego rok wcześniej, a żyta niższy.”

I tak we wrześniu prognozowana cena pszenicy konsumpcyjnej ma wynieść 660-690 zł/t, w grudniu 680-730 zł/t. W przypadku żyta eksperci przewidują, że cena będzie wahać się w granicach 480-500 zł/t, zaś w grudniu 490-520 zł/t.

Ceny skupu zbóż w Lubelskiem 6-10 lipca 2015 r.*

Pszenica

ZCH Organika Jaworzno – 580 zł/t z VAT konsumpcyjna, 535 zł/t z VAT zwyczajna
Zrzeszenie Agro – 680 zł/t z VAT konsumpcyjna, 610 zł/t z VAT paszowa
Kapka – 680 zł/t + VAT konsumpcyjna
Młyn Smoryń – 530 zł/t – 630 zł/t + VAT konsumpcyjna
Zamojskie Zakłady Zbożowe – 570 zł/t z VAT konsumpcyjna, 535 zł z VAT ogólnoużytkowa
JANSZ - POL Strupin Duży – 650 zł/t z VAT ogólnoużytkowa, 610 zł/t z VAT paszowa
Skład Opału „SZUMIŁO” Chełm – 650 zł/t z VAT ogólnoużytkowa
Proskurex Siennica Różana – 600 zł/t z VAT ogólnoużytkowa
Emark – 600 - 650 zł/t z VAT
Pro-Agro – 600 zł/t z VAT

Jęczmień

Zrzeszenie Agro – 600 zł/t z VAT browarny
Ferma Drobiu – 350 zł/t z VAT
JANSZ - POL Strupin Duży – 400 zł/t z VAT ogólnoużytkowy
Skład Opału „SZUMIŁO” Chełm – 550 zł/t z VAT ogólnoużytkowy
Proskurex Siennica Różana – 500 zł/t z VAT ogólnoużytkowy

Żyto

JANSZ - POL Strupin Duży – 350 zł/t z VAT ogólnoużytkowe

Owies

JANSZ - POL Strupin Duży – 300 zł/t z VAT

Pszenżyto

Ferma Drobiu – 530 zł/t z VAT
JANSZ - POL Strupin Duży – 400 zł/t z VAT
Skład Opału „SZUMIŁO” Chełm – 400 zł/t z VAT
Proskurex Siennica Różana – 450 zł/t z VAT

Ceny targowiskowe 6-10 lipca 2015 r.*

jęczmień – od 550 do 600 zł/t
mieszkanka zbożowa – 350 – 500 zł/t
owies – 400 – 500 zł/t
pszenica – 550 – 700 zł/t
pszenżyto – 450 – 600 zł/t
żyto – 400 – 450 zł/t

* Opracowała Małgorzata Biegalska z LODR w Końskowoli