Pszczoły giną masowo. Dlaczego?

- Nie mamy pełnych statystyk dotyczących wytruć. Wiele sytuacji kończy się na typowym postępowaniu dotyczącym ustalenia sprawcy – mówi Piotr Różyński, prezes Wojewódzkiego Związku Pszczelarzy w Lublinie. – Jeśli chodzi o masowość wytruć to zjawisko to ma różną skalę: od całkowitych wytruć pszczół, do których dochodzi rzadziej, do podtruć, w których ginie pszczoła lotna i ona do ula już nie wraca. Takich wytruć przy ulu nie widać.

Do pierwszych zatruć pszczół środkami ochrony roślin dochodzi już wczesną wiosną, w momencie kwitnienia drzew owocowych w sadach. Sygnały od pszczelarzy z kilkunastu ostatnich lat wskazują, że w naszym regionie problem dotyczy przede wszystkim powiatów opolskiego i kraśnickiego.

– Sadów i upraw roślin jagodowych, głównie malin. Na porzeczce tych wytruć jest mniej. Zdarzają się też wytrucia na rzepaku – podaje prezes Wojewódzkiego Związku Pszczelarzy w Lublinie.

Pszczelarze apelują

W związku ze zbliżającym się sezonem wegetacyjnym, środowisko pszczelarzy i Lubelska Izba Rolnicza przypominają, że problem wytruć zapylaczy, w tym pszczół miodnych, niebawem powróci. Związki i stowarzyszenia skupiające pszczelarzy oraz LIR w tym m.in. Polski Związek Pszczelarski i Wojewódzki Związek Pszczelarzy wystosował apel do ministra rolnictwa i rozwoju wsi.

„Uwzględniając dotychczasowe doświadczenia, jak również głosy środowisk pszczelarskich, uważamy, że należy położyć większy nacisk na kwestie związane z budowaniem świadomości społeczeństwa w tym szczególnie rolników, co do istotnej roli jaką pełnią zapylacze w procesie rozwoju roślin” – napisali w piśmie do ministra rolnictwa Krzysztofa Jurgiela.

Autorzy apelu zaznaczają, że mimo nagłaśniania problematyki poprzez apele czy akcje informacyjne problem nadal istnieje. W przekonaniu autorów lepsze efekty w tym zakresie można osiągnąć poprzez działania edukacyjno-prewencyjne. W liście do szefa resortu rolnictwa padają konkretne propozycje.

Spot w telewizji

„Jednym z pomysłów, który umożliwiałby dotarcie do szerokiej grupy społecznej, jest przygotowanie i emisja sporu informacyjno-edukacyjnego o konieczności ochrony zapylaczy w tym pszczoły miodnej, a także zapewnienia bezpieczeństwa żywności w kontekście nieprawidłowego stosowania środków ochrony roślin” – proponują pszczelarze.

Apelują do ministra, by rozważył możliwość przygotowania takiego krótkiego spotu i jego emisję „np. w telewizji publicznej w godzinach emisji programów o tematyce rolniczej”. Proponują, by spot poruszał np. tematykę związaną z rolą pszczoły w gospodarce czy też skutków nieprawidłowego stosowania środków ochrony roślin dla owadów zapylających.

„Jesteśmy przekonani, że specjaliści potrafią takie zagadnienia zawrzeć w spocie wykorzystującym krótki czas antenowy w sposób czytelny, klarowny i niekonfliktujący pszczelarzy, rolników, sadowników czy też producentów środków ochrony roślin.” – zaznaczają autorzy listu.

Wsparcie dla inspekcji

Zdaniem sygnatariuszy apelu do ministra rolnictwa należałoby pomyśleć również o wsparciu działań Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa, która zajmuje się przypadkami zatruć pszczół.

„Służby Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa ze względu na ograniczony skład osobowy i bardzo szeroki zakres obowiązków, powinny otrzymać wsparcie ze strony innych organów, aby móc prowadzić w pełni skuteczny monitoring wykonywania zabiegów ochrony roślin” – czytamy w apelu do ministra.
Zdaniem autorów listu być może należałoby w te działania włączyć policję.

„W naszej ocenie warto rozważyć możliwość angażowania służb patrolowych policji do interwencji wobec osób nieprawidłowo wykonujących zabiegi ochrony roślin, bądź będących sprawcami wytrucia pszczół” – proponują pszczelarze i LIR.

Jeśli ich postulat zostałby uwzględniony, to zdaniem sygnatariuszy wcześniej należałoby przygotować instrukcję jak policja powinna postępować w takich przypadkach.

Rocznie w Unii Europejskiej produkuje się 250 tys. ton miodu. Więcej produkują tylko Chiny. W UE jest ponad 600 tys. pszczelarzy, ale liczba ta systematycznie spada.

Około 84 proc. gatunków roślin i 76 proc. produkcji żywności w Europie zależy od zapylania. W niektórych państwach UE liczba rodzin pszczelich zmniejszyła się o ponad 50 proc.  Jeśli problem nie zostanie rozwiązany, może kosztować  świat 150 miliardów euro.