Przeglądarka, z której korzystasz jest przestarzała.

Starsze przeglądarki internetowe takie jak Internet Explorer 6, 7 i 8 posiadają udokumentowane luki bezpieczeństwa, ograniczoną funkcjonalność oraz nie są zgodne z najnowszymi standardami.

Prosimy o zainstalowanie nowszej przeglądarki, która pozwoli Ci skorzystać z pełni możliwości oferowanych przez nasz portal, jak również znacznie ułatwi Ci przeglądanie internetu w przyszłości :)

Pobierz nowszą przeglądarkę:

Kuchnia

20 listopada 2021 r.
17:52

Bigos na widelcu na kilka sposobów. Jak zrobić ten najlepszy?

26 0 A A

Bigos gotuje się kilka, a nawet kilkanaście godzin. Im dłużej, tym lepiej. W dodatku z dnia na dzień nabiera smaku. Żeby zrobić dobry bigos, trzeba znać kilka zasad. A potem już zostaje jego skomponowanie w garnku. Możecie zrobić bigos hultajski, litewski, myśliwski i węgierski. Albo swój.

AdBlock
Szanowny Czytelniku!
Dzięki reklamom czytasz za darmo. Prosimy o wyłączenie programu służącego do blokowania reklam (np. AdBlock).
Dziękujemy, redakcja Dziennika Wschodniego.
Kliknij tutaj, aby zaakceptować

Bigos jest jedną z najbardziej znanych polskich potraw na świecie. Jego nazwa pochodzi od słowa „bigosować” czyli siekać. Czy staropolski bigos zawierał kapustę?

Okazuje się, że nie. – Sporo przepisów na bigos znajdziemy w „Compendium ferculorum” Stanisława Czernieckiego. Autor podaje receptury na bigos karpiowy, holenderski, ze szpikiem, bigos kapłoni oraz bigosek z jarząbka – tłumaczy prof. Jarosław Dumanowski z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Staropolski bigos to siekane mięso, ryby a nawet raki, z cytrynami czy limonkami, doprawione na kwaśno i na ostro. Z czasem drogie limonki czy cytryny zaczęto zastępować kiszonkami: jabłkiem, ogórkami, kapustą, a uproszczone danie nazywano bigosem z kapustą.

Mikołaj Rej kisi kapustę

Dziś nie wyobrażamy sobie bigosu bez kiszonej kapusty. Znano ją już w XIV wieku, wtedy także potrafiono ją kisić.

„Kapustki nadobnej osobno obrawszy, fasę jedną na to obróciwszy, na poły gruszki przekrawając, nadobnie je ułożyć, ćwiekiełką przekładać, koprzyku do niej nakłaść” – pisał Mikołaj Rej, poeta, który często i chętnie biesiadował w Wereszczynie koło Urszulina.

Zachowały się zapiski i rachunki na utrzymanie krakowskiego dworu. Wynika z nich, że młodziutka Jadwiga przepadała za rybą w szafranowym sosie, gęsią w migdałach, ryżem z węgierską papryką i bakaliami. Król Władysław Jagiełło wolał solidne, choć skromne, dania: miskę flaków, zrazy siekane z grzybami, pieczeń z dzika i litewski bigos, pełen dziczyzny. Z rachunków Jagiełły wynika, że 27 października 1393 roku dostarczono na dwór królewski 3 kopy kapusty białej

Adam Mickiewicz wielbi bigos

Sławę bigosu z kapustą opiewał Adami Mickiewicz, pisząc, że kwaszona kapusta swoim łonem okrywa cząstki najlepszego mięsiwa. W czwartej księdze „Pana Tadeusza” możecie przeczytać słowa, które są literackim pomnikiem tej potrawy:

„Bierze się doń siekana, kwaszona kapusta,

Która, wedle przysłowia, sama idzie w usta;

Zamknięta w kotle, łonem wilgotnym okrywa

Wyszukanego cząstki najlepsze mięsiwa;

I praży się, aż ogień wszystkie z niej wyciśnie

Soki żywne, aż z brzegów naczynia war pryśnie

I powietrze dokoła zionie aromatem”.

Warto wspomnieć o zwyczaju strzelania z bigosu. Bigos często zabierano na polowania. Po rozpaleniu ognia, zawieszano nad nim kociołek z bigosem. Kociołek miał przykrywkę, którą oblepiano ciastem. Kiedy bigos był wystarczająco gotowy, ciasto pękało, pokrywa leciała do góry, był to znak, że można ucztować. Jeśli już jesteśmy przy polowaniu, to rozróżniamy klika odmian bigosu. Bigos litewski zawiera kiszone jabłka, hultajski: szczególnie dużo drobno krajanego mięsa i słoniny. Bigos węgierski jest doprawiany ostrą papryką i śmietaną, wspomniany bigos myśliwski - kilka rodzajów dziczyzny.

Najważniejsze zasady przyrządzania bigosu

Podstawa to dobra kiszona kapusta, którą najlepiej przygotować w domu. W kiszeniu najważniejsze są proporcje kapusty i soli. Na 1 kg kapusty zaleca się użycie 1,5 do 2,5 dag soli kamiennej. Do dużej miski wkładamy partię poszatkowanej kapusty, solimy, mieszamy i czekamy, aż puści sok. Na dnie słoja, glinianego garnka lub beczułki układamy świeże liście kapusty. Na nie kapustę. Uciskamy rękami, aż ukaże się sok, dokładamy kolejne warstwy.

W połowie wkładamy winne jabłka, które potem wykorzystamy do bigosu. Uzupełniamy naczynie kolejnymi porcjami kapusty z solą. Na koniec układamy na kapuście liście, przykrywamy denkiem lub talerzem i obciążamy wyparzonym kamieniem. Po sześciu dniach kapusta jest gotowa.

Tradycyjny bigos sporządza się w kapusty kiszonej i słodkiej. Kapustę dusi się na rosole. I dodaje różne gatunki mięsa. W tym mięso pieczone (wieprzowinę, wołowinę, gęsinę) i wędliny: kiełbasę, boczek i baleron. Warto poszukać w sklepie litewski kindziuk. Kawałek pieczeni z dzika nada bigosowi charakteru, grzyby aromatu, winne jabłka i wędzone śliwki – bukietu. Długie gotowanie – potęgę smaku, zamrażanie i podgrzewanie – finezji. Mistrzostwo w przyrządzaniu bigosu pochodzi z wielokrotnego ćwiczenia. Należy gotować bigos w skupieniu, często smakować, by osiągnąć prawdziwą harmonię składników. Pamiętajmy o najważniejszym. Po pierwsze musi być w staropolskim bigosie więcej mięs niż kapusty. Po drugie należy go zrobić, zamrozić, odgrzać i tak kilka razy. Na siódmy dzień jest najlepszy. A teraz kilka przepisów.

Bigos borzechowski

Składniki: 2,5 kg kapusty kiszonej, 2 marchewki, 15 dag śliwek suszonych (nie wędzonych), garść grzybów suszonych, 3 ząbki czosnku, 30 dag wędzonego boczku, 1 cebula, 1 kg kiełbasy wędzonej, olej rzepakowy, przyprawy do smaku (3 listki laurowe, kilka ziaren ziela angielskiego i pieprzy, sól, kminek).

Wykonanie: kapustę kiszoną wypłukać, odcisnąć, zalać zimną wodą, dodać listek, ziele, pieprz, marchewki starte na tarce jarzynowej, śliwki i grzybki Gotować, aż wyparuje woda. Na patelnię wlać olej, dodać kilka całych śliwek. Boczek pokroić w drobną kostkę, podsmażyć na chrupiące skwareczki. Kiełbasę obrać ze skórki, obsmażyć, nie odlewać tłuszczu. Gdy kapusta jest miękka, dodać boczek i kiełbasę razem z tłuszczem, czosnek przeciśnięty przez praskę podsmażony na oleju z drobno pokrojoną cebulą, przyprawy, wymieszać. Polać olejem (podgrzanym, aż utworzy się pianka). Zapiec w piekarniku.

(Autor: Halina Szantyka)

Bigos myśliwski po kodeńsku

Składniki: 1 kg słodkiej i 1 kg kwaśniej kapusty, 10 dag suszonych śliwek bez pestek, 20 dag ciemnego miodu , 5-7 sztuk suszonych borowików, 20 dag powideł śliwkowych (mirabelka), 5 dag (puszka) koncentratu pomidorowego, 1 łyżka cukru, przyprawa jarzynka, marchewka i pietruszka, 10 ziarenek jałowca, 30 dag cebuli,  2 kg obsmażonego mięsa z dziczyzny i kiełbasy (najlepiej z dzika).

Wykonanie: dwa rodzaje kapusty ugotować oddzielnie. Połączyć je na drugi dzień. Podsmażyć cebulę. Dodać mięso do połączonych kapust i podgotować z warzywami. Dodać cebulę i miód. Cały czas mieszać, aby potrawa się nie spaliła. Dodać powidła. Odgotować oddzielnie grzyby i pokroić je oraz wrzucić do bigosu. Całość gotować 5 godzin. Próbować i dosmaczać. Smacznego.

(Autor: Danuta Pietrusik)

Bigos ułański

Składniki: 1 kg kapusty kiszonej kapusty, 1 główka białej kapusty, 2 cebule, 50 dag tłustej wieprzowiny, 50 dag pieczeni wołowej, 25 dag mięsa zająca, 30 dag kiełbasy jałowcowej lub myśliwskiej, 10 dag suszonych grzybów, 20 dag suszonych śliwek, 2 łyżki smalcu, 2 łyżki mąki, 6 ząbków czosnku, liść laurowy, ziele angielskie, po 10 ziaren pieprzu i jałowca, sól, pieprz mielony, majeranek na smak.

Wykonanie: kapustę poszatkować, sparzyć, zalać niewielką ilością wody i ugotować. Cebulę podsmażyć na smalcu, dodać odsączoną kapustę kiszoną, zasmażyć z mąką. Namoczone grzyby obgotować i pokroić. Śliwki wymoczyć. Wieprzowinę pokroić na kawałki, udusić z mięsem zająca, doprawić. Pieczeń wołową pokroić na kawałki, udusić na smalcu. Na patelni zrumienić drugą cebulę, dodać mąkę, rozprowadzić wodą, dodać do ugotowanej białej kapusty. Oddzielnie ugotować obsmażoną kapustę kiszoną, dodać grzyby, dusić 20 minut. Połączyć obie kapusty w jednym garnku, dodać mięso, kiełbasę, śliwki, przyprawy, gotować godzinę.

Następnego dnia dusić bigos dwie godziny. Podawać z ziemniakami.

Bigos wegetariański

Czy można przyrządzić smaczny bigos bez mięsa? Jak najbardziej. Z podanych wyżej przepisów najlepiej zmodyfikować bigos kodeński i zastąpić mięso obsmażoną kostką sojową. Dobrym pomysłem jest dodanie wędzonego tofu, które trzeba wcześniej obsmażyć na złoto. Kolejny pomysł to dorzucenie do bigosu mocno obsmażonych pieczarek.

Druga wersja bigosu wege polega na dodaniu ugotowanej i przesmażonej soczewicy. Ja często dodaję obsmażoną na patelni cieciorkę. Ostatnio eksperymentowałem z ugotowaną fasolą Jaś. Należy ją odcedzić, rozłożyć na blaszce, skropić oliwą, posypać przyprawami i krótko zapiec w piekarniku. Dodać do bigosu pod koniec duszenia.

e-Wydanie

Pozostałe informacje

Wielka ulga w Puławach. Wisła Grupa Azoty przerwała klątwę meczów bez zwycięstwa

Wielka ulga w Puławach. Wisła Grupa Azoty przerwała klątwę meczów bez zwycięstwa

Bardzo dawno piłkarze Wisły Grupy Azoty nie zaznali smaku zwycięstwa. Jednak w czwartek trwająca od siódmego października zła passa została wreszcie przerwana. Duma Powiśla pokonała na swoim stadionie Olimpię Elbląg i złapała głębszy oddech w kontekście walki o utrzymanie

Naprawa ulicy tak, ale nie kosztem drzew. Mieszkańcy nadal walczą

Naprawa ulicy tak, ale nie kosztem drzew. Mieszkańcy nadal walczą

Chcą naprawy nawierzchni swojej ulicy, ale bez wycinki drzew. Mieszkańcy ulicy Kościuszki wciąż walczą o zachowanie zieleni przed kamienicami. Ratusz odpowiada, że prowadzi rozmowy ze wspólnotami.

Edach Budowlani Lublin mają wolną sobotę

Edach Budowlani Lublin mają wolną sobotę

Nie odbędzie się mecz 12. kolejki: Edach Budowlani Lublin - Budo 2011 Aleksandrów Łódzki, który był planowany na sobotę.

W pożarze stracili dom. Rodzina prosi o wsparcie

W pożarze stracili dom. Rodzina prosi o wsparcie

Tuż przed Świętami Wielkanocnymi życie rodziny z miejscowości Horodyszcze – Kolonia w gminie Chełm legło w gruzach. Pożar strawił ich dom. Co gorsza, mąż i ojciec rodziny próbując ugasić ogień doznał poważnych poparzeń, trafił do szpitala, jest w śpiączce. Pogorzelcy zwracają się z prośbą o wsparcie.

Zamojszczyzna wiosennie - zaproszenie na koncert w ZDK
6 kwietnia 2024, 17:00

Zamojszczyzna wiosennie - zaproszenie na koncert w ZDK

Chodzenie z Gaikiem, z Kogucikiem, z Marzanką oraz wiązanki tańców regionalnych i narodowych - złożą się na Koncert Wiosenny Zespołu Pieśni i Tańca Zamojszczyzna.

Jubileuszowy koncert Lubelskiej Federacji Bardów
2 kwietnia 2024, 20:00

Jubileuszowy koncert Lubelskiej Federacji Bardów

Lubelska Federacja Bardów obchodzi w tym roku jubileusz 25-lecia. Z okazji jubileuszu oraz 19 rocznicy śmierci Jana Pawła II, Miasto Lublin zaprasza na koncert „Miłość mi wszystko wyjaśniła”, który odbędzie się 2 kwietnia w Bazylice oo. Dominikanów.

Miliony dla szpitala dziecięcego. Będzie na leki i nowy sprzęt

Miliony dla szpitala dziecięcego. Będzie na leki i nowy sprzęt

Prawie 3 mln złotych otrzymał Uniwersytecki Szpital Dziecięcy w Lublinie. Ten zastrzyk finansowy pozwoli to na realizację bieżących inwestycji oraz zakup leków czy sprzętów.

Złodziej perfum aresztowany. Posiedzi 3 miesiące albo dłużej

Złodziej perfum aresztowany. Posiedzi 3 miesiące albo dłużej

Grozi mu 10 lat więzienia. Na wyrok najpewniej poczeka za kratkami, bo sąd już zdecydował się aresztować 20-latka z Międzyrzeca Podlaskiego.

PSL składa zawiadomienie. CBA zajmie się urzędem marszałkowskim?

PSL składa zawiadomienie. CBA zajmie się urzędem marszałkowskim?

Czy z zasadami podziału środków publicznych dokonanego przez marszałka województwa lubelskiego wszystko było w porządku? Działacze PSL chcą, by zajęło się tym Centralne Biuro Antykorupcyjne. Zapowiedzieli, że będą o to wnioskować.

Wielkanoc. To czas na babkę i mazurek

Wielkanoc. To czas na babkę i mazurek

Paulina Golianek i Monika Niedźwiadek z Koła Gospodyń Wiejskich w Konopnicy już szykują święta. A my mamy dla was przepisy na mazurek i babkę z pierwszej ręki.

Starszy pan nie żyje. Ciężarówka potrąciła go, gdy był na pasach

Starszy pan nie żyje. Ciężarówka potrąciła go, gdy był na pasach

Lekarzom nie udało się uratować życia mężczyzny, który dzisiaj rano w Chełmie został potrącony przez ciężarówkę.

Tutaj wybory to czysta formalność. Kandydat na wójta jest jeden

Tutaj wybory to czysta formalność. Kandydat na wójta jest jeden

Kiedy nie ma konkurencji, to głosowanie staje się formalnością. Tak jak w gminie Obsza w powiecie biłgorajskim. Tam już wiadomo, kto zostanie wójtem. Znany jest też skład prawie połowy nowej rady. Jak to możliwe?

Święta spędzi za kratkami. Wszystko przez narkotyki

Święta spędzi za kratkami. Wszystko przez narkotyki

To nie będzie wesoła Wielkanoc dla 21-latka z gminy Trawniki. Młody mężczyzna został zatrzymany z taką ilością narkotyków, że sąd postanowił go aresztować tymczasowo na 3 miesiące.

Roztrzaskał głowę Matce Boskiej. Zarzut obrazy uczuć religijnych dla 43-latka

Roztrzaskał głowę Matce Boskiej. Zarzut obrazy uczuć religijnych dla 43-latka

Nie tylko za zniszczenie mienia, ale również obrazę uczuć religijnych odpowie 43-latek z Lubartowa, który dokonał dewastacji przydrożnej kapliczki z figurą Matki Boskiej.

Motor Lublin wzmacnia sztab szkoleniowy. Nowy asystent z Finlandii

Motor Lublin wzmacnia sztab szkoleniowy. Nowy asystent z Finlandii

Sporo pozmieniało się w ostatnich tygodniach, jeżeli chodzi o sztab szkoleniowy Motoru. Goncalo Feio w roli pierwszego trenera zastąpił Mateusz Stolarski. Prawą ręką 31-latka został za to Przemysław Jasiński. A w czwartek klub z Lublina poinformował, że w zespole pojawił się nowy asystent – pochodzący z Finlandii Rasmus Jansson.

ALARM24

Widzisz wypadek? Jesteś świadkiem niecodziennego zdarzenia?
Alarm24 telefon 691 770 010

Wyślij wiadomość, zdjęcie lub zadzwoń.

Kliknij i dodaj swojego newsa!

Najczęściej czytane

Dzisiaj · Tydzień · Wideo · Premium