Co jesienią w Teatrze Starym w Lublinie? Najciekawsze propozycje

Wybudowany w 1822 roku jest jednym z najstarszych budynków teatralnych w Polsce. W latach 80. i 90. nieużytkowany niszczeje, by – po gruntownym remoncie – w 2012 roku wznowić działalność.

– W tym roku świętujemy więc podwójny jubileusz – podkreśla Karolina Rozwód, dyrektorka instytucji. – Dlatego też nasz program na najbliższe kilka miesięcy budowaliśmy wokół historii tego miejsca.

Nie tylko teatr i film

Pierwsza pozycja w repertuarze teatru, który po wakacyjnej przerwie otwiera się dla publiczności w ostatnim tygodniu września, to „Kochajmy się”. 12 Księgę „Pana Tadeusza” przedstawi Ewa Benesz, aktorka i performerka, która narodową epopeję mówi od 50 lat.

Ewa Benesz będzie też gościem pierwszego po wakacjach spotkania z cyklu „Bitwa o kulturę”. 27 września o tym, jak Teatr Rozmaitości stał się Théâtre Optique Parisien, czym było działające w tym samym gmachu kino Rialto i Teatr Powszechny będzie opowiadał też Mariusz Makowski, wnuk ostatniego właściciela teatru. Spotkanie poprowadzi Łukasz Drewniak.

Nieprzypadkowo też tematem kolejnej „Bitwy o kulturę” będzie cyrk.

– To miejsce gdzie był teatr, kino, ale też zapasy i pokazy cyrkowe. Pelikany tu fruwały, chodził człowiek-mucha. O tym wszystkich będziemy opowiadali podczas naszych cyklicznych rozmów, choć nie zabraknie też klasycznych spotkań wokół literatury. Naszymi gośćmi będą Agata Tuszyńska i Sylwia Chutnik – mówi Karolina Rozwód.

Do ducha tego miejsca nawiązywać ma też sztuka napisana przez Grażynę Lutosławską. Premierowe czytanie tekstu „Lustro” 9 października. * Reżyseria – Michał Zgiet * muzyka – Piotr Selim * na scenie: Edyta Ostojak, Grzegorz Popiołek, Mirella Rogoza-Biel, Natalia Sacharczuk, Jan Tuźnik.

Król Lear i Lear

Pierwszy spektakl przy ulicy Jezuickiej został zagrany 20 października 1822 roku. Zaprezentowała go trupa Karola Bauera. Nie wiadomo jaka konkretnie sztuka zainaugurowała działalność sceny, ale na pewno jednym z pierwszych przedstawień była inscenizacja „Króla Leara” Williama Shakespeare’a.

20 października 2022 – to z kolei data premiery sztuki Janusza Opryńskiego „Lear” na podstawie szekspirowskiego dramatu. Na scenie - Andrzej Seweryn.

– Historię Leara Seweryn i Opryński chcą opowiadać w sposób dość osobliwy – mówi dyr. Rozwód. – Leara spotykamy zaraz po jego śmierci kiedy on jeszcze raz przezywa swój los. Wspomina i rozpamiętuje swoje relacje z córkami czy błaznem.

Spektakl ma być grany na scenie Teatru Starego regularnie. Na początek pięć prezentacji: 21, 22 i 23 października. Bilety kosztują 40 zł.

Filmowe afisze w foyer

W drugiej połowie października na parterze ma być gotowa wystawa, nad przygotowaniem której ekipa teatru pracuje od kilku lat.

– Rzeczywistość zweryfikowała nasze plany. Planowaliśmy ją od blisko trzech lat, przed pandemią, przed wojna, przed inflacją – opowiada Karolina Rozwód. – Zaczęliśmy od spotkania z rodziną Makowskich. To, co z perspektywy historyków było w ich zbiorach najciekawsze, to bardzo bogata korespondencja dystrybutorów filmów z właścicielami kina. Bo wszyscy wielcy producenci jak Warner, Universal, Century Fox mieli w Warszawie swoje biura.

Pierwszy pokaz filmowy przy Jezuickiej 18 odbył się w 1907. Od 1908 roku dzięki Romualdowi Makowskiemu działalność rozpoczęło kino Théâtre Optique Parisien – jedno z pierwszych takich miejsc w Polsce.

W latach 30. aż do wybuchu II wojny światowej, prowadzone przez syna Romualda Makowskiego działało pod wieloma nazwami: Rialto, Wiedza, Panteon i Adria. Po wojnie, aż do lat 80., w budynku funkcjonowało kino Staromiejskie.

Dlatego w foyer teatru pojawią się m.in. stare afisze seansów filmowych, polski projektor z lat 50. czy suknia balową Danuty Szaflarskiej.

– Uzupełniliśmy ją o korale, które miała na sobie zawsze gdy przyjeżdżała do Teatru Starego – dodaje Karolina Rozwód. – Przestrzeń foyer jest ograniczona, nie jesteśmy w stanie zaprezentować wszystkiego. Dlatego wystawa ta będzie powiązana ze stroną internetową, gdzie znajdą wszystkie zeskanowane dokumenty czy wspomnienia osób związane z tym miejscem. Ale to dopiero początek opowieści: strona będzie regularnie rozbudowywana. A w przyszłym roku wystawa ma zostać uzupełniona o elementy scenograficzne. Nie udało nam się tego zrobić teraz, również ze względów ekonomicznych.

Groniec, Masecki, Voo-voo

Co jeszcze w repertuarze na jesień? Spektakle Teatru Ludowego („Wujaszek Wania”) i Teatru Polonia. – Z wybitną rolą Jana Peszka. To naprawdę wyjątkowe przedstawienie – zachęca do obejrzenia sztuki „Minetti. Portret Artysty z czasów starości” dyrektorka instytucji.

Z wydarzeń muzycznych: VooVoo z repertuarem z nowej płyty (17 i 18 grudnia), spektakl muzyczny Katarzyny Groniec (1 grudnia), koncert Lubelskiej Federacji Bardów (4 i 5 listopada), Łukasza Jemioły (16 listopada) i Marcina Maseckiego (10 grudnia).

– Na naszą prośbę Marcin Masecki pisze koncert na fortepian i instrumenty dęte. Wystąpi z dziewięcioosobową orkiestrą – podkreśla Rozwód.

Bilety na seanse filmowe (poniedziałki), koncerty (środy), spektakle teatralne (piątki i soboty) oraz propozycje dla dzieci (niedziele) można kupić przez internet lub w kasie teatru (ul. Jezuicka 18). Tylko w kasie można zaopatrzyć się w bezpłatną wejściówkę na wtorkowe spotkania z cyklu Bitwa o kulturę.