Białoruska sztuka aktualna w Warsztatach Kultury

HOLE MOLE to:
Mihail Gulin – "Norka” (dokumentacja wideo), "Dokole!” (projekcja)
Alexey Lunev – "Miasa. Wider circle!” (projekcja)
Sergey Shabohin – "Art Terrorism” (projekcja)
Daniil Parniuk – "Prazdnik” (fotografie)

Prace czterech białoruskich artystów sztuk wizualnych przynoszą refleksje nad aktualną sytuacją polityczną, ekonomiczną, kulturalną i społeczną na Białorusi. Artyści proponują tak różne artystyczne strategie jak: sarkazm, dokumentalizm, "artywizm”, mitologizacja, sytuacjonizm. Jednym z najistotniejszych tematów jest wolność słowa w przestrzeni publicznej, odpowiedź na pytanie: gdzie kończy się komfort osobisty prywatnego terytorium i zaczyna wyjście w sferę publiczną.

Połączenie autoironii i krytycznego spojrzenia na rzeczywistość to cechy charakterystyczne dla współczesnej sztuki białoruskiej. Jako część kultury niezależnej, jest kojarzona najczęściej z "gettem” lub "kulturą partyzancką”. Projekt HOLE MOLE pokazuje proces próby wyjścia z wyobcowania narzuconego przez pobyt w podziemiu.

"Norka”
Michail Gulin
2011
Dokumentacja wideo
13 min. 53 s.

Pierwotnie obiekt "Norka” miał być użyty w projekcie wideo "King Kong jest martwy”, pełniąc funkcję pomocniczą. Jednak w trakcie pracy na pierwszy plan wysunął się kontekst społeczny. "Norka” jest bowiem przykładem zmian zachodzących w białoruskim społeczeństwie. Stagnacja panująca w życiu politycznym kraju ma również wpływ na życie codzienne. W istocie rzeczy, wszystkie znaczące procesy kulturowe, ekonomiczne i polityczne zachodzą skrycie. Sztuka współczesna, muzyka i literatura do tej pory nie mogą pozbyć się partyzanckich nawyków, wyjść z podziemia. Przy czym podobną skrytość można zauważyć zarówno w zachowaniu mieszkańców, jak i w działaniach rządu.

"Dokole!”
Mikhail Gulin
2011
Wideo
9 min. 29 s.
Uczestnicy: Mikhail Gulin, Sergei Pukst

W tym nagraniu białoruscy artyści poruszają problem licznych stereotypów, zarówno w zachowaniu ludzi, jak i w ich postrzeganiu. Imitują oni zachowanie jednostek, które aklimatyzują się w "obcym” środowisku poprzez agresywne zachowania i krytykę otoczenia. Na ogół bodźcem uruchamiającym tego rodzaju działanie jest dobrobyt "innych”. Poprzez obrażanie, "łamanie”, sprowadzanie celu ataku do swojego poziomu dochodzi do zrozumienia, samoidentyfikacji, znika strach przed nieznanym.

"Art Terrorism”
Siergiej Szabohin
2011
Wideo
5 min.

W nagraniu występują przedstawiciele kultury białoruskiej: artyści, kuratorzy, właściciele galerii, poeci głoszący hasła związane ze sztuką współczesną. Wszyscy mają nałożone na głowy kominiarki; być może to rozpaczliwy gest mający na celu zwrócenie uwagi widza na idee sztuki współczesnej. Wideo powstało jako żartobliwe uwieńczenie indywidualnej wystawy w Homlu (Białoruś). Z powodu ataku terrorystycznego w mińskim metrze w 2011 roku nie doszło do publicznej prezentacji nagrania, a pokazane rok później utraciło już swój ironiczny komponent, stając się natomiast impulsem do realizacji na szeroką skalę projektu multimedialnego "Artywizm”, w którym przedstawiciele kultury z różnych krajów demonstrują swoje własne odezwy.

"Miasa. Szerszy krąg!”
Aleksiej Lunjew
2012
Wideo
7 min. 26 sek.

Aleksiej Lunjew określa siebie jako artystę-indywidualistę koncentrującego się wyłącznie na subiektywnym rozumieniu rzeczywistości. Osobiste przeżycia i doświadczenia owocują pomysłami, które rozwija i realizuje w swoich dziełach. Artysta specjalizuje się w takich dziedzinach jak grafika, obiekty, instalacje, wideo. Praca "Miasa. Szerszy krąg!” w początkowym zamyśle miała imitować mass-medialny produkt zainspirowany wspomnieniem o programie rozrywkowym "Szerszy krąg” emitowanym w rosyjskiej telewizji. Jednakże w procesie wewnętrznego dialogu pierwotna idea zmieniła się diametralnie, a produkt końcowy artysta charakteryzuje krótko: zewnętrzna manifestacja rzeczy.

"Prazdnik” ("Święto”)
Daniił Parniuk
2011
Fotografie

W centrum moich zainteresowań są ludzie. Jeśli chcę za pomocą zdjęć opowiedzieć o kraju lub mieście, to wtedy robię zdjęcia ludziom podobnym do tych miejsc. Każdy człowiek ma swoją historię. Jeśli historie różnych ludzi złożylibyśmy w jedną wielką układankę, wtedy można by było zrozumieć, że rzeczywistością nie rządzi przypadek.

Seria zdjęć zatytułowana "Wakacje” składa się ze zdjęć zrobionych latem 2011 roku podczas ludowego festynu w regionie Homel nieopodal wsi Nowe Jurkowicze. Ludność nazywa to święto "Trzy siostry”. W tym miejscu już od ponad 30 lat tradycyjnie zbierają się tysiące ludzi – przedstawiciele trzech bratnich narodów: Białorusi, Ukrainy i Rosji…

GALERIA SZTUKI WSPÓŁCZESNEJ Ў (MIŃSK)

Galeria «Ў» to miejsce wolnej kultury, gdzie każdy może poznać nowe trendy i kierunki sztuki współczesnej, uczestniczyć w spotkaniach z krytykami sztuki oraz w warsztatach. To miejsce aktywne, które ma za zadanie popularyzować i promować aktualną sztukę Białorusi, pokazywać prace młodych artystów z Europy Wschodniej, kreować nowe pokolenie sztuki białoruskiej. Edukacja to jedno z podstawowych działań Galerii: organizacja seminariów, okrągłych stołów i wydarzeń z zakresu krytyki sztuki, zarządzania kulturą, działania kuratorskie. Ponadto jednym z głównych celów jest tworzenie sieci artystów, kuratorów i badaczy sztuki z Białorusi oraz tworzenie warunków dla pracy artystycznej i rozwoju rynku sztuki na Białorusi.