Na ścianie i podłodze

d Płytki ceramiczne znajdują dziś powszechne zastosowanie nie tylko w łazienkach, ale także w kuchniach i przedpokojach. Do wyboru mamy wielki ich asortyment, w którym łatwo się zgubić.
Podajemy wiec Państwu przegląd tego, co w tej dziedzinie jest na rynku, nazwy płytek i ich właściwości, aby ułatwić wybór odpowiednich płytek do danego miejsca.
Wszędzie tam, gdzie możliwe jest częste zabrudzenie, gdzie jest kontakt z wodą płytka cera-miczna jest właściwie rozwiązaniem optymalnym. Jest trwała, nie sprawia kłopotu w eksploatacji, łatwo ją ułożyć. Jest też rozwiązaniem estetycznym, wygląda pięknie i elegancko.
Mamy jednak kłopot z wyborem, bo na rynku jest mnóstwo nazw, których znaczenie nie jest powszechnie znane.
Terrakota jest wyrobem znanym od dawna. Są to płytki kamionkowe szkliwione, a więc pokry-te warstwą szkliwa o różnej grubości. Szkliwo może być błyszczące, matowe, o powierzchni gładkiej lub fakturowej.
Płytki cotto są wykonane z czystej gliny pochodzącej z rejonów Morza Śródziemnego lub Ameryki Środkowej. Formowane są ręcznie albo ewentualnie maszynowo, są grubsze niż inne, bo 1,5 do 2 cm. Bardzo dobrze sprawują się przy ogrzewaniu podłogowym, ponieważ przejmują znaczną ilość energii, która ze spodu przychodzi, a następnie jak akumulator to ciepło oddają. Są to płytki o bardzo rozbudowanej formie zewnętrznej, a więc fakturze, kolorystyce, przypominają-cej rzeczy pokryte patyna starości, jakby rustykalne.
Gres nieszkliwiony czasami nazywany technicznym to płytki kamionkowe, o jednorodnej strukturze, wykonane z drobno zmielonych kwarców, skaleni i kaolinu, czy szlachetnej gliny. Twardość tego gresu jest wyjątkowo duża, porównywalna z twardością granitu. Mogą być na wierzchu polerowane lub nie.
Gres porcelanato, obecnie bardzo popularny, pokryty jest na wierzchu warstwa pochodzenia mineralnego. Są mocno sprasowane, a więc o bardzo niskiej porowatości, niezwykle niskiej nasiąkliwości. Mają większe możliwości szkliwienia i tworzenia faktur. Jest to płytka bardzo mrozoodporna.
Gres szkliwiony jest współczesna odmiana terrakoty. Szkliwem pokrywa się płytkę kresową mniej sprasowaną, o większej porowatości niż w przypadku gresu technicznego i porcelanowego po to, aby szkliwo się lepiej przyczepiło. Jest to płytka bardziej odporna na złamania, wyginania, można ją więc położyć na bardziej "pracującej” podłodze.
Klinkier to płytki z naturalnej gliny, spiekającej się, upłynniającej czy wypiekanej w tempera-turach rzędu 1200-1400 stopni. Może być szkliwiony lub nieszkliwiony, czyli zewnętrznie przy-pominać powierzchnię szklaną lub nie. Jest to najtwardszy z materiałów ceramicznych, o niskiej nasiąkliwości, o wysokiej klasie ścieralności (klasy ścieralności wyrażane są liczbami, najwyższa ma symbol 4). Płytki mogą być gładkie bądź strukturalne. W czystości łatwiej utrzymać te gład-kie, ale as one bardziej śliskie.
Można znaleźć gresy polerowane, błyszczące, o właściwościach antypoślizgowych. Szczegól-nie dobrze wyglądają one w dużych płaszczyznach. Fugi powinny być jak najmniejsze, aby ten podział był prawie niewidoczny.
Płytki mogą mieć brzegi bardzo równe lub nierówne. W przypadku tych drugich fugi będą większe, a wtedy wygląd posadzki sprawiać będzie wrażenie starej.
W ostatnim czasie pojawiły się płytki tak dokładne, z brzegami ścinanymi i rektyfikowanymi, podczas produkcji mierzonymi z dokładnością do 1/100 milimetra, tak że mogą być nawet ukła-dane bez fug. Nie wszędzie jednak można je zastosować, fuga bowiem z reguły jest potrzebna. Płytka jest przecież materiałem sztywnym, mało elastycznym i w spoinie, czyli w fudze mogą się pewne ruchy odbywać bez uszkodzenia płytki.
Płytki mogą mieć różne rozmiary, obecnie w Europie wchodzą w modę płytki małe o wymia-rach 100 na 100 milimetrów, które pozwalają na ułożenie podłogi względnie ściany w taki spo-sób, że żadna płytka nie będzie cięta. Sterując odpowiednio wielkością spoiny można idealnie rozmieścić płytki, aby bez ciecia pasowały. Największe płytki, z jakimi można się spotkać mają wymiary 1 metr na 2 metry. Są to już więc raczej okładziny ceramiczne, bardzo trudne do ułoże-nia przy użyciu specjalnego kleju.
Są też płytki mające dekoracje, zwane insertami albo dekorami, które pozwalają na ułożenie ozdobnych pasów lub innych kompozycji jak dywanów, czy rozet. Są wreszcie płytki specjalne odporne na plamienie, na styczność ze środkami chemicznymi, do zastosowania w salach opera-cyjnych, garażach, niektórych kuchniach czy łazienkach, płytki o większej odporności na zmiany temperatury, mrozoodporne (na balkony, tarasy, itp.) Polskie normy w tym zakresie, zresztą wzorowane na europejskich, są bardzo łagodne, bowiem uwzględniają tylko 50 cykli mrozood-porności. (E)