Spółka na dobre i na złe

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o.o.) działa na podstawie prawa handlowego. Założyć ją można w każdym celu, który dopuszcza polskie prawo. Umowa spółki (akt założyciel-ski) musi być sporządzona w formie aktu notarialnego. Spółka z o.o. posiada osobowość prawną. Oznacza to, że jeśli reprezentująca spółkę osoba kupuje komputer potrzebny dla prowadzenia działalności przez spółkę, to stroną tej umowy jest sama spółka, a nie wszyscy jej wspólnicy.
Dla założenia spółki z o.o. konieczne jest zgromadzenie minimalnego kapitału w wysokości 50 000 zł. Prawo nie wyznacza ani dolnej, ani górnej granicy liczby wspólników. Oznacza to, że spółkę z o.o. założyć może nawet tylko jedna osoba, o ile dysponuje takim kapitałem. Może to uczynić również wielu wspólników. Jeśli spółkę zakłada kilka czy kilkanaście osób, pojedynczy udział musi mieć wartość minimum 500 zł. Każdy ze wspólników musi wnieść wkład, który ma wartość majątkową, co oznacza, że nie może być w tej spółce wspólnikiem osoba, która oferuje jedynie własną pracę na jej rzecz.
Majątek spółki tworzą wspólnicy z wkładów, którymi mogą być pieniądze lub rzeczy i prawa, które przedstawiają wartość majątkową (w tym wyrażone w pieniądzu). Wkłady te tworzą kapitał zakładowy, który musi być w całości wpłacony na rzecz spółki przed uzyskaniem przez nią wpisu do rejestru przedsiębiorców. W czasie prowadzonej działalności spółka powiększa swój majątek, a gdy wypracuje zysk, podlega on podziałowi między wspólników. Również solidarnie, w ustalonych proporcjach, pokrywają oni straty.
Prowadzenie spółki z o.o. wymaga prowadzenia pełnej rachunkowości, konieczne jest zatem zatrudnienie księgowego lub firmy świadczącej takie usługi. Konsekwencją tego są dodatkowe obowiązki i koszty.
Spółka, która jest osobą prawną, działa przez swe organy: zarząd, radę nadzorczą i zgromadze-nie wspólników. Spółką kieruje, reprezentuje ją wobec innych osób i prowadzi jej sprawy zarząd, ale dla kontroli jego posunięć mogą być też powołane rada nadzorcza i komisja rewizyjna. Obligatoryjny wymóg powołania jednego z tych organów (choć mogą działać oba jednocześnie) występuje wówczas, gdy liczba wspólników przekracza 50. Podejmowanie ważniejszych decyzji (na przykład zatwierdzenie sprawozdania finansowego oraz bilansu spółki, ustalenie podziału zysku między wspólników, ustalenia obowiązku wyrównania strat, jeśli się pojawiły, itp.) jest pozostawione w kompetencji zgromadzenia wszystkich wspólników.

Podstawy prawne działania spółek z o.o.
* Ustawa z dnia 26 lipca 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz U nr 94 z 2000 r., poz. 1037)
* Ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz U nr 106 z 1993 r., poz. 482)
* Ustawa z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz U nr 137 z 1997 r., poz. 926)
* Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz U nr 121 z 1994 r., poz. 591)