Irena Sendler i kardynał Stanisław Dziwisz uhonorowani przez Amerykanów

ADL to wpływowa organizacja amerykańska od 1913 roku zwalczającą antysemityzm i wszelkie przejawy nienawiści z motywów religijnych, rasowych, politycznych czy kulturowych.

W imieniu nieżyjącej Ireny Sendler, Nagrodę Odwaga Troski (Courage to Care), przyjęła z rąk dyrektora ADL Abrahama Foxmana, jej córka, Janina Zgrzembska. Uroczystość w Warszawie miała szczególną oprawę, a uczestniczyli w niej ambasadorowie Stanów Zjednoczonych Lee Feinstein i Izraela Zvi Rav-Ner wraz z małżonkami.

Podkreślono wielką odwagę i oddanie laureatki w dziele ratowania dzieci żydowskich, która organizowała w Warszawie przerzucanie ich z getta na stronę aryjską, a następnie lokowała w polskich przytułkach, zakonach i rodzinach, po wystawieniu papierów na polskie nazwiska. W ten sposób ocalonych dzieci żydowskich mogło być nawet 2,5 tysiąca.

Irena Sendler zapłaciła z swój heroizm aresztowaniem i katowaniem na Gestapo, skąd została wykupiona przez polskie Podziemie. W 1965 roku otrzymała tytuł Sprawiedliwej Wśród Narodów Świata.

Wzruszona Janina Zgrzembska, dziękując za wyróżnienie powiedziała, że ma ono specjalne znaczenie bowiem przychodzi od ADL, organizacji, z którą liczą się powszechnie wszyscy na świecie. Zapowiedziała, że będzie ją pokazywać we wszystkich miejscach, gdzie będzie zapraszana na uroczystości upamiętniające jej matkę.

Nagroda "Odwaga Troski” przyznawana jest przez ADL od 1987 roku. Jednym z jej pierwszych laureatów był Jan Karski, a otrzymywali ją m.in. Oskar i Emilia Schindlerowie oraz ratujący Żydów dyplomaci: Aristides De Sousa Mendes, Selahattin Ulkumen, Chiune Sugihara, ludność francuskiego miasta Le Chambon-Sur-Lignon czy partyzanci z włoskiego Riccione.

W siedzibie krakowskich arcybiskupów przy Franciszkańskiej 3, Międzyreligijną Nagrodą im. Kardynała Augustyna Bea uhonorowany został przez Abrahama Foxmana kardynał Stanisław Dziwisz. Ta z kolei ważna nagroda przyznawana jest za kontynuowanie dzieła ekumenicznego II Soboru Watykańskiego. Jej patronem jest niemiecki teolog jezuicki, kardynał Augustyn Bea. Inicjator dialogu chrześcijańsko–żydowskiego i autor przełomowej deklaracji Kościoła – Nostra Aetate. Zniosła ona z Żydów odium bogobójstwa i odpowiedzialności za ukrzyżowanie Chrystusa.

Kardynał Stanisław Dziwisz jest, w oczach ADL, kontynuatorem myśli soborowej, najpełniej rozwiniętej przez Jana Pawła II, któremu wiernie towarzyszył przez 40 lat. Sens dzieła papieża–Polaka wyraża się najlepiej w podkreślanym przezeń twierdzeniu, iż antysemityzm jest grzechem, które obecnie niesie i konsekwentnie reprezentuje w polskim Episkopacie kardynał Dziwisz.

Wspominając o tym w laudacji, Abraham Foxman przypomniał także, iż niedawno metropolita krakowski na czele 300 pielgrzymów odwiedził sanktuarium pamięci narodowej Żydów, jerozolimskie Yad Vashem i modlił się w nim za sześć milionów zgładzonych w Holokauście Żydów.

Dziękując za uhonorowanie go nagrodą, laureat zauważył, że dokonania papieża Jana Pawła II w dziele zbliżenia chrześcijaństwa z judaizmem mają znacznie głębszą tradycję niż tylko "Nostra Aetate”, bowiem sięgają dzieciństwa Karola Wojtyły, spędzonego w rodzinnych Wadowicach u boku żydowskich rówieśników, z którymi przyjaźnie przetrwały nawet w latach powojennych oraz latach pontyfikatu.

– Jako biskup Krakowa chciałbym zapewnić, że Kościół katolicki w Polsce pragnie podążać za tym przykładem Jana Pawła II i odważnie odkrywać i odrzucać to wszystko, co czyni nasze życie niezgodne z Ewangelią. Dlatego też z przykrością dostrzegamy, że pomimo tak jednoznacznego nauczania ostatnich papieży na temat właściwego stosunku katolików do Żydów jeszcze nie wszyscy wśród nas potrafili przezwyciężyć w sobie uprzedzenia, urazy i szkodliwe stereotypy – mówił kardynał Dziwisz.

Dodawał, że po upadku komunizmu w Polsce "został położony solidny fundament pod wychowanie naszej młodzieży na strażników pamięci zamordowanego przez niemieckich nazistów żydowskiego świata, który przez wieki istniał w naszych rodzinach, miastach, miasteczkach i wsiach”.

– Dziękuję raz jeszcze za tę nagrodę, którą przyjmuję nie tylko w imieniu własnym, ale w imieniu wszystkich moich współziomków i współwyznawców, dla których to nowe braterstwo chrześcijan i Żydów jest cennym darem samego Boga – konkludował metropolita krakowski.

Abraham Foxman, odpowiadając na słowa kardynała, przypomniał wątek swej biografii. Został uratowany jako polskie dziecko przez Polkę Bronisławę Kurpiównę, a ochrzczony jako jej własne dziecko przez polskiego księdza, którego imienia i nazwiska nigdy nie poznał. – Gdyby nie oni, nie stałbym dziś przed wami... – mówił wyraźnie wzruszony.

Podczas obecnej wizyty w Polsce, Abraham Foxman spotkał się także z szefem polskiej dyplomacji Radosławem Sikorskim. Na czele misji ADL, jej dyrektor odwiedził najważniejsze miejsca związane z historią żydowską w Warszawie, Krakowie, Lublinie i na Podlasiu, w tym obozy koncentracyjne Majdanek i KL Auschwitz.

Zwiedzając odrestaurowaną Jesziwę Mędrców Lublina przy ulicy Lubartowskiej powiedział "Dziennikowi Wschodniemu”: Kolebką żydostwa światowego jest Polska. Tego faktu nie zdoła wymazać z historii nic. Ani Holocaust, ani późniejsze prześladowania władz komunistycznych. Stale poprawiające się relacje polsko-żydowskie i polsko-izraelskie są tego najlepszym dowodem. To jest kierunek, które prowadzi ku przyszłości i wart jest wszelkich wysiłków kontynuacji po obu stronach.

Waldemar Piasecki, Nowy Jork