Był zapisany w księgach inwentarzowych, ale nikt nie wiedział, gdzie jest. Chodzi o neorenesansowy baldachim paschalny z kościoła pobrygidkowskiego w Lublinie. XVIII-wieczny zabytek odnalazł na strychu rektor świątyni.
– Baldachim znajdował się na strychu pomiędzy innymi materiałami, które służyły jako dekoracja do szopki bożonarodzeniowej i Grobu Pańskiego – mówi ks. Dariusz Bondyra, rektor kościoła pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny Zwycięskiej w Lublinie, który odnalazł „zgubę”.
Neorenesansowy baldachim paschalny był „na stanie” świątyni od dawna. Jeszcze za poprzednich rektorów kościoła. – Był wpisany do rejestru zabytków w latach 70. ubiegłego wieku – podaje Barbara Stolarz z Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Lublinie. – Używano go okazjonalnie w czasie procesji rezurekcyjnej czy podczas Bożego Ciała. Wtedy baldachim, czyli baldach – oznaczający niebo, podniebie jako osłona Najświętszego Sakramentu noszonego w czasie procesji – nie był tak często wymieniany. Ten baldachim najwyraźniej został w pewnym momencie spisany ze stanu używalności i znajdował się w kościele. Jednak podczas ostatnich naszych kontroli ciągle był wykazywany w tzw. brakach.
Kiedy rektor kościoła odnalazł baldachim, porównano go z wykonanymi wcześniej fotografiami. – Okazało się, że jest to poszukiwany przez nas obiekt – dodaje Barbara Stolarz.
Datowany na XVIII i XIX wiek zabytek został odnaleziony i rozpoznany podczas porządkowania pomieszczeń po zakończeniu remontu kościoła prowadzonego w latach 2011–2012.
– Myślę, że XVII-wieczne są raczej elementy podniebia i lambrekin obiegający. Późniejsze są zaś konstrukcje drewniane. Baldachim jest o tyle ciekawy, że mamy tu krzyżykowy haft na płótnie, z motywami liści akantu (ten motyw był charakterystyczny w zdobnictwie renesansowym – red.) – podkreśla Stolarz. – Dodatkowo jest też uzupełniany haftem – koralikami-cekinami, naprzemienne są niektóre liście. Ponadto w podniebiu takimi koralikami są też wykonane elementy punktowe sugerujące gwiazdy na niebie. Te elementy są też w narożnikach. Dodane są również srebrno-złote frędzle i srebrny galon. Pierwotnie ten baldachim był bardzo ozdobny.
– Odnaleziony baldachim pokazujemy po raz pierwszy – przyznaje rektor kościoła pobrygidkowskiego w Lublinie. – Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego przyznało nam dotację na odnowienie tego zabytku, ale to jest ok. 45 procent potrzebnej kwoty. Prace renowacyjne będą kosztować ok. 60 tys. zł. Dlatego chcemy nie tylko pokazać ten baldachim, ale również zwrócić się z prośbą o pomoc w zbiórce pieniędzy na prace renowacyjne.
Baldachim będzie prezentowany w świątyni jeszcze przez 2 tygodnie.
Jak pomóc?
Można przekazać 1 procent podatku na renowację zabytków kościoła pobrygidkowskiego w Lublinie, KRS 0000582162
Powizytkowski Ośrodek Kultury (jest wewnętrzną jednostką organizacyjną Kościoła Rektoralnego pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny Zwycięskiej w Lublinie), ul. Gabriela Narutowicza 6, 20-004 Lublin.
W tym roku poza renowacją baldachimu paschalnego zaplanowano też prace konserwatorskie przy XIX-wiecznym obrazie ukazującym św. Małgorzatę Marię Alacoque.