Przeglądarka, z której korzystasz jest przestarzała.

Starsze przeglądarki internetowe takie jak Internet Explorer 6, 7 i 8 posiadają udokumentowane luki bezpieczeństwa, ograniczoną funkcjonalność oraz nie są zgodne z najnowszymi standardami.

Prosimy o zainstalowanie nowszej przeglądarki, która pozwoli Ci skorzystać z pełni możliwości oferowanych przez nasz portal, jak również znacznie ułatwi Ci przeglądanie internetu w przyszłości :)

Pobierz nowszą przeglądarkę:

Kraj Świat

23 listopada 2022 r.
15:55

Księżyc może być źródłem cennych surowców

0 1 A A
(fot. Maciej Kaczanowski/archiwum)

Hel-3 służący do produkcji czystej energii; ilmenit, będący źródłem tytanu i żelaza – to zaledwie dwa z wielu zasobów, które w przyszłości ludzie mogliby pozyskiwać z Księżyca. Na razie jednym z najważniejszych może być lód wodny, kluczowy dla eksploracji Srebrnego Globu i budowy baz księżycowych.

AdBlock
Szanowny Czytelniku!
Dzięki reklamom czytasz za darmo. Prosimy o wyłączenie programu służącego do blokowania reklam (np. AdBlock).
Dziękujemy, redakcja Dziennika Wschodniego.
Kliknij tutaj, aby zaakceptować

NASA planuje lądowanie załogowej misji na powierzchni Księżyca na 2025 rok. W ramach misji Artemis III dwoje astronautów pozostanie na orbicie, a dwoje wyląduje i spędzi tam około tygodnia. Wcześniej planowana jest załogowa misja Artemis II, w ramach której czworo astronautów obleci Księżyc na wysokości 8900 km nad powierzchnią. Powinno to nastąpić w 2024 roku. Zanim to się jednak wydarzy, wystartować musiała bezzałogowa misja Artemis I. Jej start był przekładany, ale ostatecznie misja wystartowała w środę rano polskiego czasu.

Program Artemis realizują NASA, firmy prywatne, a także partnerzy międzynarodowi, m.in. Europejska Agencja Kosmiczna (ESA). Ma on umożliwić realizację zadań zarówno czysto naukowych, jak zbadanie znajdujących się na Księżycu skał sprzed 4,5 mld lat, co pomoże zrekonstruować wygląd i najdalszą historię naszej planety, ale też zadań bardziej praktycznych. Prowadzić ma bowiem do założenia na Srebrnym Globie stałej bazy i dać szansę do dalszej eksploracji kosmosu, np. Marsa. Księżyc może być też źródłem rozmaitych surowców naturalnych, a jego eksploracja zapoczątkować rozwój tzw. kosmicznego górnictwa.

– Metale i pierwiastki są obecne na Księżycu w dużych ilościach, ponieważ – gdy kształtował się on wraz z Układem Słonecznym – dostał ich pewną ilość, którą dostały też planety. Ale Księżyc do dziś bombardowany jest asteroidami, które mają różny mineralny skład i zostawiają na księżycowej powierzchni dużo rozmaitych minerałów – mówi PAP geolog dr Natalia Zalewska z Centrum Badań Kosmicznych PAN (CBK PAN).

W kontekście Księżyca powszechnie mówi się o izotopie helu-3, którego na naszym naturalnym satelicie jest o wiele więcej niż na Ziemi – zaznacza dr Zalewska. – To priorytetowy pierwiastek. Hel-3 pochodzi ze Słońca, cząstki tego pierwiastka uderzają o powierzchnię Księżyca. Ziemia ma atmosferę, która blokuje te cząsteczki, a Księżyc jej nie posiada, dlatego wszystko wnika w regolit księżycowy – podkreśla badaczka.

Już w lutym dwie firmy – Solar System Resources Corporation z Krakowa i amerykańska US Nuclear Corp. – podpisały list intencyjny na bezzałogową ekspedycję górniczą na Księżyc, której celem jest wydobycie tego cennego izotopu. Krakowska firma wyraziła wolę dostarczenia 500 kg izotopu helu-3 do 2028-32 roku, a US Nuclear Corp. odbioru tej dostawy.

Specjaliści z krakowskiej firmy wyjaśniali wówczas, że na Księżycu helu-3 jest 100 milionów razy więcej niż w złożach na Ziemi, a w dodatku odnawia się, niesiony przez wiejący nieustannie wiatr słoneczny.

Do czego może się przydać hel-3? Wykorzystuje się go w badaniach naukowych, kriogenice, komputerach kwantowych, urządzeniach do badań MRI (rezonansu magnetycznego), a także w detektorach materiałów radioaktywnych stosowanych na lotniskach i przejściach granicznych. Przede wszystkim w przyszłości izotop ten mógłby być paliwem do reaktorów, które będą produkowały czystą energię, bez wytwarzania radioaktywnych odpadów czy gazów cieplarnianych. Eksperci z polskiej firmy szacują,

że 200 ton helu-3 wystarczyłoby, aby pokryć globalne roczne zapotrzebowanie energetyczne całej ludzkości.

– Aby uzyskać nawet małą ilość helu-3, trzeba byłoby „przerobić” kilkanaście ton regolitu. Przede wszystkim myśli się więc, by ten hel wytwarzać na Księżycu i pozyskiwać go tam. Dlatego też potrzebne jest zbudowanie infrastruktury, która mogłaby to przyspieszyć. Inaczej nie będzie się to opłacać – zaznacza dr Zalewska.

Uwaga naukowców skupia się także na powszechnym na Księżycu ilmenicie – minerale zaliczanym do gromady tlenków. Mógłby być źródłem choćby żelaza i tytanu. – Zwłaszcza tytan jest pierwiastkiem szeroko wykorzystywanym w przemyśle i medycynie – podkreśla dr Zalewska. Stopy tytanu wykorzystuje się np. w produkcji silników odrzutowych, w motoryzacji, przy produkcji protez dentystycznych.

Choć na razie eksploatacja Księżyca w celu pozyskiwania surowców jest dosyć kosztowna, to – jak podkreśla dr Zalewska – powstają wciąż nowe technologie, które służą badaniu jego zasobów.

Specjaliści z CBK PAN i Instytutu Nauk Geologicznych PAN w projekcie ESA pracują nad orbitalnym spektrometrem do pomiaru siarczków w dalekiej podczerwieni. Będzie on wykorzystany do mapowania zasobów kosmicznych na Księżycu, Marsie i dużych asteroidach. Instrument ma być przeznaczony do poszukiwania rud ilmenitu, troilitu czy pirytu. Może – jak mówi dr Zalewska – wykrywać też metale szlachetne np. złoto i srebro, bo ich wskaźnikiem są właśnie siarczki.

– Urządzenie montuje się na sondzie, która krąży po orbicie danego obiektu w kosmosie. Monitoruje dany obiekt poprzez zdjęcia robione w podczerwieni. To detektor skierowany na wykrywanie określonych minerałów – opisuje badaczka, która uczestniczy w pracach nad urządzeniem. Na razie jest ono w fazie konstrukcji prototypu.

W skałach bazaltowych na Księżycu – przypomina – można pozyskiwać też inne minerały, aluminium, wapń, sód, potas, krzem, ale na razie nie będzie to opłacalne.

Najważniejszym zasobem pozyskiwanym na Księżycu może być lód wodny, rozproszony w regolicie na powierzchni naszego naturalnego satelity i skupiony na obszarach okołobiegunowych. Ważnym zadaniem astronautów, którzy będą eksplorowali Srebrny Glob w ramach misji Artemis, będzie właśnie badanie potencjalnego dostępu do wody. Będą oni pobierać próbki z różnych głębokości pod powierzchnią Księżyca, aby zobaczyć, jak zmienia się ilość wody wraz z głębokością, ile tej wody dokładnie jest, w jakiej jest formie, jak najlepiej ją odzyskać.

– Lód wodny jest ważnym elementem na drodze do budowy przyszłych baz księżycowych – podkreśla dr Zalewska, z niej można bowiem otrzymywać wodór i tlen czyli paliwo rakietowe.

– Gdy nauczymy się wydobywać minerały z Księżyca, nauczymy się na nim przebywać i funkcjonować, to potem łatwiej będzie polecieć na Marsa. On z kolei ma jeszcze większy potencjał jeśli chodzi o zasoby naturalne. Jest większy, ma bardziej urozmaiconą geologię, jednak – w przeciwieństwie do Księżyca – nie mamy jeszcze stamtąd próbek, głębszych wierceń. Najwięcej można powiedzieć na podstawie ukształtowania terenu. Kwestia więc dobrej detekcji, narzędzi, które odkryją nam, co tam mamy – podsumowuje dr Zalewska.

e-Wydanie

Pozostałe informacje

Wisła Puławy wciąż bez przełamania

Wisła Puławy wciąż bez przełamania

Wisła Puławy wciąż bez punktowego przełamania. W piątek w inauguracyjnym meczu 12. kolejki podopieczni trenera Macieja Tokarczyka ulegli na własnym stadionie Wieczystej Kraków 0:2

Po raz pierwszy założyli biały fartuch
Zdjęcia
galeria

Po raz pierwszy założyli biały fartuch

To dopiero początek ich drogi zawodowej. Blisko 450 studentów Uniwersytetu Medycznego po raz pierwszy założyło atrybut lekarza – biały fartuch.

Prawo jazdy miała od 3 dni. Doprowadziła do poważnego wypadku

Prawo jazdy miała od 3 dni. Doprowadziła do poważnego wypadku

Niedługo prawem jazdy nacieszyła się 18-latka z powiatu tomaszowskiego, która uderzyła w barierę ochronną i spadła ze skarpy. Poważnych obrażeń doznała 16-letnia pasażerka.

Rewanżowy mecz finałowy Orlen Oil Motor - Betard Sparta jednak przełożony

Rewanżowy mecz finałowy Orlen Oil Motor - Betard Sparta jednak przełożony

Żużlowego mistrza Polski poznamy nie w sobotę, a dopiero w poniedziałek. Orlen Oil Motor poinformował, że rewanżowy mecz finałowy został przełożony ze względu na prognozowane opady deszczu.

Nahaluk nadal u steru MOSiR. Do zarządu dokooptowano kierownika od stadionów i boisk

Nahaluk nadal u steru MOSiR. Do zarządu dokooptowano kierownika od stadionów i boisk

Arkadiusz Nahaluk od jutra (5 października) będzie nowym prezesem Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji Bystrzyca w Lublinie. Miejską spółką odpowiadającą za sportową infrastrukturę zarządzał już od kilku tygodni, ale w ramach oddelegowania z funkcji Przewodniczącego Rady Nadzorczej. Wcześniej był dyrektorem Wydziału Gospodarowania Mieniem w Departamencie Inwestycji i Rozwoju Urzędu Miasta.

"Szkoła Orląt" rozpoczyna nowy rok akademicki
Dęblin
galeria

"Szkoła Orląt" rozpoczyna nowy rok akademicki

Dwa tysiące studentów Lotniczej Akademi Wojskowej w Dęblinie zainaugurowało rok akademicki 2024/2025. Podczas immatrykulacji pierwszoroczniacy złożyli ślubowanie dołączając do akademickiej społeczności wojskowej uczelni.

Elektryczny "banan" w Kia
motoDW.
film

Elektryczny "banan" w Kia

Choć elektryki wciąż wzbudzaj sporo kontrowersji, to nasz testowa Kia EV-9 wymiata. Potężny „klocek” mimo potężnej masy jest żwawy, jak sprinter. A jak jeździ na torze lubelskiego WORD, to zobaczcie w dzisiejszym odcinku MotoDW.

Przyszedł na rozprawę do sądu z narkotykami

Przyszedł na rozprawę do sądu z narkotykami

Mieszkaniec Lublina przyszedł do sądu z niewielka ilością narkotyków. Jak się okazało, w domu miał ich o wiele więcej.

Polski Cukier AZS UMCS zmierzy się w Warszawie z SKK Polonia. Pora nawiązać do złotego sezonu

Polski Cukier AZS UMCS zmierzy się w Warszawie z SKK Polonia. Pora nawiązać do złotego sezonu

Polski Cukier AZS UMCS Lublin w niedzielę rozpoczyna występy w Orlen Basket Lidze koszykarek. W klubie wszyscy liczą, że będzie on lepszy od poprzedniego.

Jest wniosek o aresztowanie. 8 zarzutów wobec byłego lubelskiego posła i biznesmena

Jest wniosek o aresztowanie. 8 zarzutów wobec byłego lubelskiego posła i biznesmena

Prokurator Dolnośląskiego Pionu Przestępczości Zorganizowanej Prokuratury Krajowej przedstawił dzisiaj 8 zarzutów Januszowi P. oraz dwóm jego współpracownikom, którzy byli prezesami z grupy kapitałowej: cztery Przemysławowi B. i jeden Zbigniewowi B. Prokuratur do godz. 18 ma złożyć wniosek do sądu o tymczasowe aresztowanie byłego lubelskiego posła i biznesmena, a wobec jego współpracowników wnioskuje o dozór policji, zakaz opuszczania kraju i kontaktowania się z świadkami oraz kaucję w wysokości 150 tys. złotych i 100 tys. zł.

Orlen Oil Motor Lublin wygrał pierwszy mecz we Wrocławiu 47:43 i jest zdecydowanym faworytem w rewanżu

Co z finałem żużlowej PGE Ekstraligi Orlen Oil Motor – Betard Sparta? „Aura nam nie sprzyja”

Kibice w Lublinie spoglądają za okno i zastanawiają się czy rewanżowy mecz finałowy pomiędzy Orlen Oil Motorem, a Betard Spartą Wrocław dojdzie do skutku. Zawody mają zostać rozegrane w sobotę o godz. 19.15. Trener „Koziołków” Maciej Kuciapa ma nadzieję, że mecz o tytuł mistrzowski PGE Ekstraligi odbędzie się zgodnie z planem.

Lublin w czołówce miast z najsprawniejszą administracją

Lublin w czołówce miast z najsprawniejszą administracją

Samorząd otwarty na nowych mieszkańców i inwestorów. Lublin zajął drugie miejsce w ramach XIV edycji Rankingu Miast Polskiego Związku Firm Deweloperskich.

Psy, koty, fretki i króliki. Przed nami ZwierzoLublin
NASZ PATRONAT

Psy, koty, fretki i króliki. Przed nami ZwierzoLublin

Już w sobotę w galerii Olimp Fundacja na Rzecz Ochrony Praw Zwierząt EXLEGE organizuje wydarzenie promujące prawa zwierząt i odpowiedzialną adopcję.

Worek z kasą znaleziony w Zamościu. 12 tysięcy złotych na pewno kogoś ucieszyło

Worek z kasą znaleziony w Zamościu. 12 tysięcy złotych na pewno kogoś ucieszyło

Znowu do mieszkańca naszego regionu uśmiechnęło się szczęście. 2 października ktoś w Zamościu znalazł „Worek z kasą”, a w nim aż 12 tysięcy złotych. Chodzi oczywiście o popularną loterię organizowaną przez Totalizatora Sportowego.

Anglista oczyszczony z zarzutów. Oglądał porno, ale nie prezentował

Anglista oczyszczony z zarzutów. Oglądał porno, ale nie prezentował

Prokuratura nie będzie się domagała ukarania zamojskiego nauczyciela, który jadąc autobusem oglądał film pornograficzny. Postępowanie w tej sprawie zostało umorzone. Na mężczyźnie nie ciążą już żadne zarzuty.

ALARM24

Widzisz wypadek? Jesteś świadkiem niecodziennego zdarzenia?
Alarm24 telefon 691 770 010

Wyślij wiadomość, zdjęcie lub zadzwoń.

Kliknij i dodaj swojego newsa!

Najczęściej czytane

Dzisiaj · Tydzień · Wideo · Premium