Zabija nas dym, nie tylko z papierosów. Bezpłatne badania i konsultacje w Lublinie: kto powinien się zapisać?

• Czy tylko czynni palacze chorują na raka płuc?

– Niestety tak nie jest. Obserwujemy, że część chorych nigdy nie paliła papierosów. Kiedyś nie było takich twardych restrykcji, że nie można było palić w miejscach publicznych. 20 lat temu dym był wszechobecny. Pacjenci, którzy trafiają do nas teraz w wieku 60 lat, byli kiedyś na niego narażeni. Czasami zdarza się też tak, że u młodych ludzi, którzy w ogóle nie mieli styczności z dymem tytoniowym, rozwija się nowotwór. To są już mutacje, czynniki genetyczne, które nie wiadomo dlaczego u kogoś się pojawiają w pewnym momencie. Tak jak wszystkie inne nowotwory nie muszą mieć przyczyny jasno sprecyzowanej, po prostu tak się dzieje, można powiedzieć że w niezawiniony sposób. Ale zdecydowanie można powiedzieć, że za 90 kilka procent zachorowań na raka odpowiada właśnie palenie.

• Czyli pierwszą rzeczą którą robimy, żeby uniknąć tej choroby, jest rzucenie palenia albo staranie się unikać miejsc gdzie się pali.

– Jest jeszcze kwestia smogu, którego nie unikniemy, a będzie go coraz więcej w związku z kryzysem energetycznym. Nawet nasze władze już przyzwalają na używanie różnych mało ekologicznych i bardziej szkodliwych substancji, tak jak niskiej jakości opał. Do tej pory była nadzieja, że nasze środowisko trochę się poprawi, że powietrze będzie coraz czystsze, ale jak słyszymy, co się dzieje w gospodarce i wszystkich dziedzinach związanych z energetyką, to niestety o ten optymizm tutaj trudno.

• Czyli jeżeli ktoś mieszka w okolicy, gdzie jest dużo smogu, to rzeczywiście ryzyko zapadnięcia na raka płuc jest wyższe?

– Zdecydowanie smog działa kancerogennie, powodując różne szkody w organizmie, włącznie z miażdżycą, z zawałami serca, udarami, ale raka płuca również. Smog jest bardzo szkodliwy, zwłaszcza te drobne cząstki poniżej 2,5 mikrona. To jest frakcja, która wchłania się przez płuca do krwiobiegu i mamy ją obecną wszędzie: w naczyniach i tkankach. W domu możemy stosować filtry, oczyszczacie powietrza. Warto też w zdrowo rozsądkowy sposób unikać narażenia, ale nie zawsze się da.

• Jakie mogą być pierwsze symptomy, które powinny nam powiedzieć, że coś jest nie tak z naszymi płucami, że powinniśmy koniecznie się przebadać?

– Palacze mają zwykle chrypkę, kaszel, zadyszkę, bardziej się męczą. I tu ważna jest zmiana charakteru kaszlu. A jak się krwioplucie pojawi, to ono paradoksalnie czasami ratuje życie człowiekowi, ponieważ jest to objaw, który budzi duży niepokój. Dzięki temu pacjent szybko zgłasza się do lekarza i jest przebadany. Inny objaw to także utrata wagi ciała, niezamierzone chudnięcie. Ale wszystkie te objawy są późne. Choroba się rozwija, podstępnie i bezobjawowo, a w fazie późnej pojawiają się objawy, gdzie już jest często za późno. Dlatego są stosowane badania profilaktyczne u osób, które nie mają jeszcze objawów, a są w populacji zagrożonej: są palaczami czy byłymi palaczami i wchodzą w wiek, w którym nowotwory występują częściej: czyli powyżej 55. roku życia.

• Rozumiem, że wczesne wykrycie choroby ma duże znaczenie dla rokowań dla pacjenta.

– Ma zdecydowane znaczenie, czas to krytyczny parametr. Im wcześniej wykryty nowotwór, tym większa szansa na jego usunięcie chirurgiczne. A poza tym na ewentualną wczesną radioterapię, czy inne leczenie celowane, które możemy zastosować.

• A jak bardzo śmiertelny jest rak płuc?

– Niestety jest tak, że około 22 tysiące osób rocznie zapada i mniej więcej tyle samo umiera. Ale umiera dlatego, że część chorych jest nierozpoznana wcześniej, dopiero dzieje się to pod koniec historii choroby. Przyjmuje się, że pięć lat od wykrycia przeżywa jakieś 12-13 procent ludzi.

• Tydzień Świadomości Raka Płuca w Lublinie jest właśnie po to, żeby zachęcić ludzi do badania się.

– Moim celem jest doprowadzić do tego, żeby mniej ludzi podejmowało palenie i coraz więcej ludzi rzucało palenie. Sam kiedyś paliłem, wiem, jak to smakuje. Później jest to podtrzymywanie nałogu i walka z głodem nikotynowym. Ale trzeba podkreślić, że rzucenie palenia jest możliwe, jest konieczne i służy zdrowiu. Bo palacze żyją średnio 10 lat krócej w porównaniu do osób niepalących.

W ramach Tygodnia Świadomości Raka Płuc SPSK 4 w Lublinie oraz COZL zapraszają na bezpłatne badania tomograficzne. Zapisy są prowadzone:

* w SPSK Nr 4 w Lublinie w godz. 9-12 pod nr tel.: 81 72-44-434

* w COZL w godz. 7.30-15 pod nr tel.: 502-206-778.

Zadzwoń do lekarza

Bezpłatne konsultacje telefoniczne z lekarzami w czwartek 24 listopada.

* W godz. 12-14 pod nr tel. 781-881-118 porad dotyczących rozpoznawania i leczenia raka płuca udzielać będą lekarze Kliniki Pneumonologii, Onkologii i Alergologii SPSK Nr 4 w Lublinie.

* Tego samego dnia (w godz. 17-19) pod nr tel. 727-452-483 porad udzielać będzie specjalistka onkolog z Oddziału Onkologii Klinicznej COZL lek. med. Katarzyna Schab.

Z programu mogą skorzystać:

* osoby w wieku 55-74 lata, które mają za sobą co najmniej 20 paczkolat (paczka papierosów wypalanych dziennie przez 20 lat, lub np. dwie paczki wypalane przez 10 lat);

* osoby w wieku 50-74 lata, które mają za sobą co najmniej 20 paczkolat i u których występuje jeden z czynników ryzyka: ekspozycja zawodowa na krzemionkę, beryl, nikiel, chrom, kadm, azbest, związki arsenu, spaliny silników diesla, dym ze spalania węgla kamiennego, sadzę; ekspozycja na radon; indywidualna historia zachorowania na raka; rak płuca w wywiadzie u krewnych pierwszego stopnia; historia chorób płuc: przewlekła obturacyjna choroba płuc lub włóknienie płuc. U byłych palaczy okres abstynencji powinien wynosić nie więcej niż 15 lat.

Webinar dla pacjentów

W środę 23 listopada o godz. 18 odbędzie się webinar dla mieszkańców województwa lubelskiego z sesją pytań i odpowiedzi. Specjaliści Kliniki Pneumonologii, Onkologii i Alergologii SPSK Nr 4 w Lublinie - dr n. med. Izabela Chmielewska i dr n. med. Michał Szczyrek opowiedzą o diagnostyce i metodach leczenia raka płuca. Poruszone zostaną tematy badań przesiewowych, leczenia chirurgicznego, radioterapii, chemioterapii, immunoterapii, metod skojarzonych i najbardziej nowoczesnych terapii, w tym leków ukierunkowanych molekularnie. W dalszej części spotkania eksperci opowiedzą na pytania słuchaczy webinaru. Webinar będzie transmitowany na stronie Stowarzyszenia Walki z Rakiem Płuca Oddział Szczecin.