Kantują nas gładko - jak po maśle

Konsumenci cierpliwie szukają składu masła, zawartości tłuszczu, producenta, terminu przydatności. Przezorność jest jak najbardziej na miejscu - po praktykach dolewania oleju palmowego masło w Polsce ma złą sławę.
Walka z fałszowaniem masła trwa już cztery lata i nie ma końca. Kontrole Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych we wrześniu i listopadzie 2007 znów wykryły obce tłuszcze w maśle. Uczciwość kupiecka ma niskie notowania, a kary są żadne - 
czy kto słyszał o zamknięciu zakładu, który fałszuje masło?
Sytuacja jest tym bardziej dziwaczna, że polskie mleczarstwo dorobiło się... europejskiego poziomu.
- Jakość polskich wyrobów jest znakomita, nieporównywalna z produkcją sprzed 3-4 lat - mówi Waldemar Broś wiceprezes Krajowego Związku Spółdzielni Mleczarskich. - A to dlatego, że do produkcji skupuje się wyłącznie ekstra mleko, że techniką przetwórstwa dorównujemy najlepszym (nie ma zakładu bez HACCAP), że wzmożono kontrole.

- Jem masło - przyznaje Zofia Wronko. - Lubię jego smak i zapach. Cholesterolem może straszyć, ale masło zawiera witaminy wpływające np. na wzrok. Ale producenci chyba wolą, żebyśmy źle widzieli i nie dostrzegli różnic pomiędzy masłem a miksami, po opakowaniach trudno je rozróżnić. Czytam skład, procenty tłuszczu, szukam uczciwego producenta. Bez okularów do sklepu nie chodzę...
Rodzajów masła - setki. Ale nawet najbardziej chwytliwe nazwy (masło wiejskie, smarowne, tradycyjne, osełka górska) nie przekonują do jakości.
- Kupiłam trzy masła ekstra. Każde od innego producenta. Wyjmuję wszystkie z lodówki. Dwa jak budyń - można smarować palcem. Tylko to trzecie było prawdziwe - mówi pani Zosia.
- To prawda - test naszej czytelniczki potwierdza prezes Broś. - W maśle znajduje się ponad 300 kwasów tłuszczowych, które wpływają na smarowność masła. Zimą jest ich mniej i masło jest twardsze. Bo w ogóle masło jest mniej miękkie, nie rozpuszcza się tak, jak margaryna - tłuszcz pochodzenia roślinnego.
Kto się tuczy naszym kosztem? Sklepy - twierdzą mleczarze
Na początku wojny o prawdziwe masło kostka ekstra kosztowała 1,35 zł -1,89 zł (sierpień 2003). Wtedy na rynku lubelskim masła się jeszcze nie fałszowało. Dzisiaj za 200 g krajowego masła ekstra płaci się 2,39 zł - 4,99 zł. A powinno być dużo tańsze! Bo ceny mleka i nabiału na światowych rynkach lecą na łeb na szyję. Rekordzistą jest masło extra, które potaniało o 30 proc.
- I u nas lecą ceny, aż strach - Henryk Łakomy, prezes OSM w Opolu Lubelskim ma respekt przed mleczną bessą. - Serwatka w proszku trzy razy tańsza, mleko zleciało o 30 proc., sery twarde, masło... Ale prawda - na półkach sklepów tego nie widać.
Prezes Broś też twierdzi, że to handel jest ospały i nie zniża cen, choć towar kupuje taniej. Na serach żółtych marże handlowe sięgają już 40 proc.!

Sprawdziliśmy, czy "ospały” (czytaj: pazerny) jest tylko handel. Niekoniecznie:
• W sklepie firmowym i hurtowni OSM Krasnystaw kostka masła kosztuje... 4,15 zł. Jak sklep bierze towar za minimum 100 zł, dostaje 4 proc. upustu.
• W mleczarni kraśnickiej (OSM Opole) masło ekstra kosztuje 3,30 zł, w Michowiance (OSM Michów) - 3,40 zł.
Czy to są niższe ceny?